नवी दिल्ली : सोन्याच्या किमतींमध्ये विक्रमी वाढ होत असून गेल्या पाच वर्षांतील ही सर्वात मोठी साप्ताहिक तेजी ठरली आहे. प्रसिद्ध अर्थतज्ज्ञ पीटर शिफ यांनी इशारा दिला आहे की, ही वाढ काहीतरी मोठं घडणार असल्याचं संकेत देते. सध्या सोनं प्रति औंस 4,370 डॉलरवर पोहोचलं असून ते 4,400 डॉलरचा टप्पा पार करू शकतं. एका आठवड्याच्या आत सोन्याच्या किमतींमध्ये तब्बल 10% वाढ झाली आहे.
advertisement
ही झेप जागतिक आर्थिक अनिश्चितता, अमेरिका-चीनमधील व्यापारी तणाव, प्रादेशिक बँकांची अस्थिरता आणि फेडरल रिझर्व्हकडून व्याजदर कपातीच्या अपेक्षा यामुळे आली आहे. सोने जसजसे वर गेले, तसाच चांदीच्याही किमतींमध्ये वाढ झाली. मात्र प्लॅटिनम आणि पॅलेडियममध्ये किरकोळ घसरण दिसून आली. दिल्लीच्या स्थानिक सराफा बाजारात सोन्याचे भाव प्रति 10 ग्रॅम 1,30,000 रुपयांच्या वरच राहिले.
सोन्याच्या किमतींनी गाठला विक्रमी स्तर
सोने 4,300 डॉलर प्रति औंसचा स्तर पार केल्यानंतर शुक्रवारी आणखी झेपावलं. अर्थतज्ज्ञ पीटर शिफ म्हणाले- हे स्पष्ट संकेत आहेत की काहीतरी मोठं घडणार आहे. स्पॉट गोल्ड 0.3% वाढून 4,336.18 डॉलर प्रति औंस, तर यूएस गोल्ड फ्युचर्स 1% वाढून 4,348.70 डॉलर प्रति औंसवर पोहोचले. या आठवड्यात सोन्यात एकूण 8% वाढ झाली आहे.
निवेशक सध्या सोने हे सुरक्षित गुंतवणुकीचं साधन मानत आहेत. कारण जागतिक पातळीवर आर्थिक अनिश्चितता वाढली आहे. अमेरिका-चीन व्यापार युद्ध, काही बँकांची आर्थिक अस्थिरता आणि व्याजदर कमी होण्याच्या शक्यतेने या सोन्याच्या रॅलीला जोर दिला आहे. दिल्लीच्या सराफा बाजारात गुरुवारी सोन्याचा भाव प्रति 10 ग्रॅम 1,31,600 वर पोहोचला.
सोनं कधी धाव घेतं?
सोने व्याजदर कमी असताना उत्कृष्ट प्रदर्शन करतं, कारण या मौल्यवान धातूपासून व्याज उत्पन्न होत नाही. या वर्षाच्या सुरुवातीपासून आतापर्यंत सोन्याच्या किमतींमध्ये 65% पेक्षा जास्त वाढ झाली आहे. या वाढीमागे अनेक कारणं आहेत
भू-राजकीय तणाव त्यामध्ये व्याजदर कमी होण्याच्या अपेक्षा, केंद्रीय बँकांकडून मोठ्या प्रमाणात सोन्याची खरेदी, डी-डॉलरायझेशन म्हणजे डॉलरऐवजी इतर चलनांमध्ये गुंतवणूक, ईटीएफ (Exchange Traded Funds) मध्ये मोठी गुंतवणूक याचा समावेश आहे. पश्चिमी देशांनी रशियावर लादलेल्या निर्बंधांमुळेही गुंतवणूकदारांमध्ये सावधपणा वाढला असून सोन्याची मागणी वाढली आहे.
चांदीसुद्धा तेजीत, पण थोडी घसरण
सोने वाढल्यामुळे चांदीतही मोठी तेजी दिसली. ती 54.35 डॉलर प्रति औंसच्या विक्रमी स्तरावर गेली. मात्र नंतर ती 0.7% घसरून 53.86 डॉलर प्रति औंसवर आली. प्लॅटिनम 0.7% घसरून 1,701 डॉलर आणि पॅलेडियम 0.4% घसरून 1,607.93 डॉलर प्रति औंसवर आले. तरीही दोन्ही धातूंनी साप्ताहिक पातळीवर वाढ दाखवण्याची शक्यता कायम ठेवली आहे.
भारतीय तज्ज्ञ काय म्हणतात?
प्रसिद्ध गुंतवणूकदार विजय केडिया म्हणाले की, सोन्याच्या किमतींमध्ये वाढ ही काही नवी गोष्ट नाही. त्यांच्या मते, खरी Creativity म्हणजेच गुंतवणुकीत आहे. सर्जनशीलतेशिवाय पैसा म्हणजे फक्त संपत्ती. सोने आणि चांदी 5,000 वर्षांपासून वाढत आहेत, यात नवल नाही. पण त्यांना विकत घेतल्यानंतर तुम्ही काय निर्माण करता, हेच महत्त्वाचं. शेअर्समध्ये गुंतवणूक तुम्हाला मानसिक आणि भावनिकदृष्ट्या जिवंत ठेवते. ती तुम्हाला नवनिर्मिती, उद्यमशीलता आणि प्रगतीशी जोडते. पैसा मागे ठेवता येतो, पण ज्ञान आणि प्रेरणा नाही.
पुनर्गुंतवणुकीचा धोका
गुंतवणूकदार आणि फिनफ्लुएंसर अक्षत श्रीवास्तव यांनी प्रश्न उपस्थित केला. जर तुम्ही आत्ताच सोनं विकलं, तर पुढे कुठे गुंतवणूक कराल? त्यांनी सांगितले- सोने उत्कृष्ट कामगिरी करत आहे, पण फक्त सोन्यात गुंतवणूक करणे ही चूक ठरू शकते. अनेक लोक सोन्याच्या सर्वोच्च स्तराची तुलना इक्विटीच्या सरासरी नीचांकाशी करतात, हे चुकीचं आहे. पुनर्गुंतवणूक धोका म्हणजे जेव्हा तुम्ही नफा घेऊन पुढे कुठे गुंतवायचं हे ठरवू शकत नाही.
त्यांच्या मते, गुंतवणूकदारांनी नेहमी विविध मालमत्ता वर्गात (Equity, Gold, Crypto, Real Estate) गुंतवणूक ठेवायला हवी,
कारण त्यामुळे भांडवल हलवणं आणि जोखीम संतुलित करणं सोपं होतं. यावरून स्पष्ट होतं की, गुंतवणूकदार केवळ सोने नव्हे तर इतर मालमत्ता वर्गांनाही (Asset Classes) लक्ष देत आहेत आणि भविष्यातील गुंतवणुकीच्या नव्या संधींचा विचार करत आहेत.