गेल्या २५ वर्षांमध्ये सोन्याने १२.५५% चा उत्कृष्ट परतावा दिला आहे, तर इक्विटी (BSE Sensex) ने १०.७३% परतावा दिला आहे. प्रथमदर्शनी असे वाटते की सोना आघाडीवर आहे. मात्र, ही तुलना अशा वेळी होत आहे जेव्हा सोने आपल्या उच्चांकावर आहे. शर्यतीत मध्यभागी कोण विजेता ठरणार हे सांगता येत नाही, तसेच गुंतवणुकीच्या जगातही ही शर्यत अद्याप संपलेली नाही. अनेक गुंतवणूकदार अजूनही संपत्ती निर्मितीचा प्रवास सुरू करत आहेत.
advertisement
दीर्घकालीन कामगिरीचे स्पष्ट चित्र मिळवण्यासाठी रोलिंग रिटर्नचे विश्लेषण करूया. रोलिंग रिटर्न चढ-उतार कमी करून, बिंदू-ते-बिंदू तुलना सुधारतो आणि दीर्घकालीन कामगिरीचे व्यापक चित्र देतो.
पाच वर्षांच्या रोलिंग कालावधीत सेन्सेक्सने सरासरी १४.६३% परतावा दिला आहे, जिथे जास्तीत जास्त ५५.२६% आणि किमान -७.९१% होता. तर, सोन्याने सरासरी १०.२८% परतावा दिला आहे, जिथे उच्चांक २७.८८% आणि किमान -४.७८% होता. १९८४ नंतरच्या डेटानुसार, केवळ ३५% वेळा सोन्याने सेन्सेक्सला मागे टाकले आहे. याचा अर्थ, प्रत्येक तीनपैकी दोन वेळा, सेन्सेक्सने पाच वर्षांच्या कालावधीत चांगला परतावा दिला आहे. हे दर्शवते की मध्यम कालावधीत इक्विटी अधिक चांगली वाढ देते.
सोन्याच्या खाणीपेक्षा श्रीमंतीचा नवा हॉटस्पॉट, भारतात धनकुबेरांचा स्फोट
जेव्हा गुंतवणुकीचा कालावधी १० वर्षांपर्यंत वाढवतो, तेव्हा इक्विटीचे वर्चस्व आणखी स्पष्ट होते. १० वर्षांच्या रोलिंग कालावधीत, सेन्सेक्सने सरासरी १३.५५% परतावा दिला आहे, जिथे जास्तीत जास्त ३३.८१% आणि किमान -२.८१% होता. तर, सोन्याने सरासरी ९.८५% परतावा दिला आहे, जिथे उच्चांक २१.२१% आणि किमान २.४०% होता. १० वर्षांच्या कालावधीत सोन्याने केवळ ३६% वेळा सेन्सेक्सला मागे टाकले आहे. याचा अर्थ असा की दीर्घकालीन दृष्टिकोनातून, इक्विटी अधिक चांगली संपत्ती निर्माण करणारी ठरली आहे.
सोने आणि इक्विटी हे एकाच नाण्याच्या दोन बाजूंप्रमाणे आहेत. एक वर जातो तेव्हा दुसरा खाली जातो. हे नाते समजण्यासाठी सेन्सेक्स-टू-गोल्ड रेशो वापरला जातो, जो इक्विटी आणि सोन्याच्या तुलनेत मूल्यमापन करते. हा रेशो दर्शवतो की १० ग्रॅम सोन्याच्या किमतीत सेन्सेक्सच्या किती युनिट्स विकत घेतल्या जाऊ शकतात. वाढता रेशो सांगतो की इक्विटी चांगली कामगिरी करत आहे. जसे की एक स्थिर अर्थव्यवस्था, तर घसरता रेशो सांगतो की गुंतवणूकदार सुरक्षित निवड म्हणून सोन्याकडे वळत आहेत.
कुटुंबाचे पैसे बुडाले,1 हजार 760 कोटींचे नुकसान; गुंतवणूकदारांसाठी धोक्याची घंटा
१९९९ पासूनच्या डेटानुसार, जेव्हा हा रेशो १ च्या खाली असतो, तेव्हा पुढील तीन वर्षांत इक्विटी अधिक चांगली कामगिरी करू शकते. आणि जेव्हा हा रेशो १ च्या वर असतो, तेव्हा पुढील तीन वर्षांत सोने चांगले परतावे देऊ शकते. सध्या हा रेशो ०.८६ आहे, जो ०.९६ च्या ऐतिहासिक सरासरीपेक्षा कमी आहे. याचा अर्थ असा की सध्या सोने किंचित अधिक महाग आहे आणि इक्विटीमध्ये संधी असू शकते.
एकंदरीत सोने आर्थिक संकटात चमकते, तर इक्विटी आर्थिक वाढीत चांगली कामगिरी करते. ऐतिहासिकदृष्ट्या, ५ वर्षे आणि १० वर्षांच्या कालावधीत, सेन्सेक्सने सोन्यापेक्षा चांगला परतावा दिला आहे. वर्तमान सेन्सेक्स-टू-गोल्ड रेशो पाहता, पुढील तीन वर्षांत इक्विटी अधिक चांगले परतावे देऊ शकते. गुंतवणूकदारांनी संतुलित पोर्टफोलिओ ठेवावा, कारण दोन्ही मालमत्तांचा योग्य वेळी उपयोग होतो. इक्विटी दीर्घकालीन संपत्ती निर्मितीसाठी महत्त्वाची असते, तर अस्थिर काळात सोने संरक्षण देते.