साप रंग बदलतात का? सर्पमित्राने सांगितले धक्कादायक सत्य, ते ऐकून तुमचेही गैरसमज होतील दूर!

प्रसिद्ध सर्पमित्र आणि साप पकडणारे महादेव पटेल यांनी लोकल 18 ला सांगितले की, काही सापांमध्ये रंग बदलण्याची क्षमता असते, पण ही क्षमता सरड्यासारखी स्पष्ट आणि वेगवान नसते. ते स्पष्ट करतात की, साप त्यांच्या वातावरणानुसार, तापमान, आरोग्य आणि भावनिक स्थितीनुसार रंग बदलू शकतात.

काही साप, जसे की गार्टर स्नेक (garter snake), ब्रॉन्झ बॅक (bronze back) आणि वाईन स्नेक (wine snake), हे थोडासा रंग बदलू शकतात. मात्र, हा बदल सहसा हळू आणि सूक्ष्म असतो. याशिवाय, इनलँड तैपान (Inland Taipan) हा विषारी असण्यासोबतच सरड्यासारखा रंग बदलण्यातही खूप कुशल आहे.

ते म्हणाले की, साप त्यांच्या वातावरणानुसार आपला रंग हलका किंवा गडद करू शकतात. यामुळे त्यांना शिकार करण्यापासून आणि शिकारीपासून लपण्यास मदत होते. त्याचबरोबर तापमानाच्या बदलाबरोबर सापांचा रंगही बदलू शकतो.

थंडीच्या दिवसांत साप अधिक उष्णता शोषून घेण्यासाठी गडद रंगाचे होऊ शकतात. तर, आरोग्याच्या समस्यांमुळे किंवा भावनिक तणावामुळे आजारी किंवा तणावग्रस्त असलेले सापही रंग बदलू शकतात.

थंडीच्या दिवसांत साप अधिक उष्णता शोषून घेण्यासाठी गडद रंगाचे होऊ शकतात. तर, आरोग्याच्या समस्यांमुळे किंवा भावनिक तणावामुळे आजारी किंवा तणावग्रस्त असलेले सापही रंग बदलू शकतात.

सापांबद्दलच्या सामाजिक कथा आणि समजुतींमध्ये त्यांची रंग बदलण्याची क्षमता अतिशयोक्तपणे सांगितली जाते. ग्रामीण भागात सापांबद्दल अनेक प्रकारचे गैरसमज प्रचलित आहेत.

लोकांचा असा विश्वास आहे की, साप सूड घेण्यासाठी किंवा शत्रूंना फसवण्यासाठी आपला रंग बदलू शकतात. मात्र, तज्ज्ञ महादेव पटेल यांनी स्पष्ट केले आहे की, सापांमध्ये अशा क्षमता नसतात.

ते म्हणाले की, सापांबद्दल पसरलेल्या अनेक गैरसमजुतींना कोणताही वैज्ञानिक आधार किंवा पुरावा नाही. साप सहसा स्वतःचे संरक्षण करण्यासाठी लपण्याचा प्रयत्न करतात.

वैज्ञानिक दृष्टिकोनातून, सापांची रंग बदलण्याची क्षमता मर्यादित आणि हळू असते, परंतु समाजात प्रचलित असलेल्या समजुती आणि कथांमुळे ते रहस्यमय आणि अद्वितीय बनले आहे.