रोपटं एक उपयोग अनेक: मसाल्यांच्या चवीबरोबर विविध आजारांवर प्रभावी औषध
- Published by:News18 Marathi
- local18
Last Updated:
जेवणाची चव वाढवण्यासाठी अनेकदा वेगवेगळे मसाले वापरले जातात. पण, सर्व मसाल्यांची चव एकातच देणारं एक झाड आहे. हे जादुई रोप केवळ स्वादासाठीच नाही तर औषध म्हणूनही उपयुक्त आहे
आरा (झारखंड): जेवणाचा स्वाद वाढवण्यासाठी आपण लवंग, वेलची, तेजपान किंवा तमालपत्र, दगडफूल, दालचिनी असे वेगवेगळे मसाले वापरतो. अशा सगळ्या मसाल्यांचां स्वाद एकाच पानातून मिळाला तर? विविध मसाल्यांचाां नैसर्गिक सुगंध देणारे रोप म्हणून ऑलस्पाइस या झाडाला ओळखलं जातं. Allspice हे रोप घरात किंवा परसबागेत लावण्याच्या झाडांमध्ये सध्या खूप लोकप्रिय आहे. पण केवळ स्वादासाठी म्हणून नव्हे तर यातील औषधी गुणांसाठी हे रोप जवळपास लावायलाच हवं असं आहे.
ऑलस्पाइस नावाने ओळखलं जाणारं हे झाड Jamika Pepper किंंवा Pimeto म्हणून ओळखलं जातं. विशेषतः याच्या पानांमध्ये जायफळ, लवंग, दालचिनी, तमालपत्र, काळी मिरी अशा मसाल्यांचा नैसर्गिक सुगंध असतो. हे झाड औषधी गुणधर्मांनी समृद्ध मानले जाते आणि त्याच्या पानांचा उपयोग अनेक रोगांच्या उपचारात केला जातो.
ऑलस्पाइस वनस्पती वैज्ञानिकदृष्ट्या उपयुक्त वनस्पती म्हणून ओळखली जाते. गृहिणी याला 'सॉफ्ट शुगर' असेही म्हणतात. त्याचे मूळ गाव दक्षिण मेक्सिको आणि मध्य अमेरिका आहे, परंतु आता भारतातही त्याची लागवड केली जात आहे. झारखंडच्या आरा येथील अनेक रोपवाटिकेत या वनस्पतीचे ग्राफ्टिंग प्लांट तयार केले जात आहेत. याची पाने मसाले म्हणून वापरली जातात, जी प्रत्येक स्वयंपाकघरात आवश्यक असतात.
advertisement
नर्सरी ऑपरेटर अभय शंकर यांनी दिलेल्या माहितीनुसार, या वनस्पतीच्या पानांमध्ये मसाल्यांचा सुगंध तर असतोच, शिवाय सर्दी, सर्दी, ताप यांसारख्या आजारांपासून बचाव करण्यासाठीही उपयुक्त ठरते. त्यामुळे आरा येथील किचन गार्डनच्या वाढत्या ट्रेंडमुळे त्याची मागणी झपाट्याने वाढत आहे. सध्या आरा जिल्ह्यातील बऱ्हारा तालुक्यातील गुडी गावात ही वनस्पती 200 ते 300 रुपये प्रति रोप दराने विक्रीसाठी उपलब्ध आहे.
advertisement
Allspice वनस्पतीला फुले किंवा फळे नसतात, फक्त पाने असतात. याची पाने लवंगासारखी दिसतात पण थोडी रुंद व अंडाकृती असतात. पाने जाड व चमकदार असतात. तज्ज्ञांच्या मते याच्या पानांना पाच प्रमुख मसाल्यांचा वास येतो. यामध्ये जायफळ, गदा, लवंग, दालचिनी आणि काळी मिरी यांचा समावेश आहे. या फीचरमुळे याला 'ऑल स्पाइस' असे नाव देण्यात आले आहे.
advertisement
या झाडाला मे महिन्यात फुले येण्यास सुरुवात होते आणि ऑगस्टपर्यंत फळे येतात. त्याची फळे गुच्छांमधील लहान गोल दाण्यासारखी असतात, जी पिकल्यावर कच्ची आणि काळी रंगाची होतात. ही फळे सहसा कच्चे तोडून उन्हात वाळवून वापरली जातात. घरच्या बागेत या वनस्पतीची लागवड केल्यास वर्षभर हवेत त्याच्या अनोख्या सुगंधाचा आस्वाद घेता येतो. ही वनस्पती सुमारे 100 वर्षे जगते, ज्यामुळे ती दीर्घकालीन आणि फायदेशीर वनस्पती बनते.
Location :
Ara,Ranchi,Jharkhand
First Published :
September 16, 2024 5:28 PM IST
