चालता-फिरता देशी फ्रिज! कुठेही-केव्हाही कडक उन्हात मिळणार थंडगार पाणी, 'ही' वस्तू का आहे खास?
- Published by:Arjun Nalavade
- local18
Last Updated:
उन्हाळ्यात थंड पाण्याची गरज वाढते. अशा वेळी 'छगाल' किंवा 'पखाली' हे पारंपरिक जलपात्र उपयोगी ठरते. हे एका विशिष्ट प्रकारच्या कापडापासून...
उन्हाचा पारा 43 अंशांच्या पुढे जातो, तेव्हा थंड पाण्याची किंमत खूप वाढते. अशा परिस्थितीत, एक पारंपरिक वस्तू पुन्हा एकदा रस्त्यांवर आणि चौकात विक्रीसाठी उपलब्ध झालेली दिसते. स्थानिक भाषेत त्याला छगाल किंवा दिवडी म्हणतात, पण पूर्वीच्या काळात त्याचे नाव 'पखाली' असे होते. थोडक्यात पिण्याचं पाणी थंड ठेवण्यासाठी तयार करण्यात आलेली कापडी पिशवी असंही त्याला म्हणता येईल.
सहज थंडगार पाणी उपलब्ध होतं
पखाली विक्रेत घेवर वगेरा यांनी लोकल 18 ला सांगितले की, ही सामान्य बाटली नाही, तर एका खास प्रकारच्या सुती कापडापासून बनवलेली पिशवी आहे. तिचं एक टोक बाटलीच्या झाकणासारखं गोल असतं, जे लाकडाच्या तुकड्याने बंद केलं जातं, जेणेकरून पाणी सांडणार नाही. विशेष गोष्ट म्हणजे हे कापड आतील पाणी बराच वेळ थंड ठेवते, कारण हवेच्या संपर्कात आल्यावर पाणी हळू हळू बाष्पीभवन होते आणि आतील थंडवा टिकून राहतो. ती कुठेही घेऊन वावरता येते. ज्यामुळे चालतानाही थंड पाणी सहज उपलब्ध होते.
advertisement
जी आजही लोकांना दिलासा देत आहे
ही पखाली एकेकाळी गावातील प्रत्येक प्रवासी, शेतकरी आणि गुराख्याजवळ दिसत असे. बदलत्या काळानुसार, हा ट्रेंड कमी झाला, पण आता उष्ण भागांमध्ये तो पुन्हा परत वापरात येत आहे. विशेषतः ग्रामीण भागातील लोक आजही याला प्राधान्य देत आहेत. विजेची गरज नाही, ही प्लास्टिकची बाटली नाही, ही शुद्ध देशी पद्धत वापरून तयार केलेली थंड पाण्यासाठी तयार करण्यात आलेली पिशवी आहे. जी आजही लोकांना दिलासा देत आहे.
advertisement
आपल्या सांस्कृतिक वारशाचा एक भाग
पखाली केवळ पाण्याची पिशवी नाही, तर आपल्या सांस्कृतिक वारशाचा एक भाग आहे. ते आपल्याला सांगतात की, आपले पूर्वज किती व्यावहारिक, पर्यावरणपूरक आणि वैज्ञानिक विचारसरणीचे होते. आज, जेव्हा उष्णता अगदी जास्त आहे, तेव्हा ही 'पाखळ' पुन्हा एकदा जीवनदायी ठरत आहे. पाखळसोबतच, आजकल रस्त्यांवर कापडाच्या बाटल्या आणि कॅन, ज्यांना गालणिये असेही म्हणतात, ते खूप लोकप्रिय आहेत. हे देखील उन्हाळ्यात पाणी थंड ठेवण्यासाठी उपयुक्त आहेत.
advertisement
Location :
Mumbai,Maharashtra
First Published :
April 12, 2025 5:36 PM IST
मराठी बातम्या/लाइफस्टाईल/
चालता-फिरता देशी फ्रिज! कुठेही-केव्हाही कडक उन्हात मिळणार थंडगार पाणी, 'ही' वस्तू का आहे खास?