फ्रॉड झाल्यावर Sanchar Saathi App वर कशी करावी तक्रार? ही आहे स्टेप-बाय-स्टेप प्रोसेस

दूरसंचार विभागाने (DoT) लाँच केलेले संचार साथी प्लॅटफॉर्म, CEIR आणि TAFCOP सारख्या प्रणालींना एकत्रित करते. CEIR मॉड्यूल यूझर्सना गैरवापर टाळण्यासाठी चोरीला गेलेले किंवा हरवलेले फोन ब्लॉक करण्याची परवानगी देतो. TAFCOP फीचर्सच्या मदतीने यूझर्सना त्यांच्या नावाने जारी केलेल्या मोबाइल नंबरची माहिती तपासण्याची आणि कोणत्याही फसव्या सिमची तक्रार करता येते.

ही संपूर्ण सिस्टम टेलिकॉम ऑपरेटर आणि सरकारी डेटाबेसशी जोडलेली आहे. ज्यामुळे रिअल-टाइम देखरेख आणि त्वरित कारवाई शक्य होते. सरकार म्हणते की, हे मोबाइल फोन चोरी आणि ओळख चोरीसारख्या गुन्ह्यांना रोखण्यासाठी देखील प्रभावी आहे. ते Google Play Store आणि Apple App Store वरून डाउनलोड केले जाऊ शकते. हे अ‍ॅप लवकरच फोनवर प्री-इंस्टॉल केलेले उपलब्ध असेल.

संचार साथीचा वापर मोबाइल फसवणूक, बनावट सिम, फसवे कॉल, KYC घोटाळे, बँकिंग फसवणूक किंवा अज्ञात नंबरवरून धमक्या किंवा ब्लॅकमेलची तक्रार करण्यासाठी केला जाऊ शकतो. कोणी तुमच्या कागदपत्रांचा वापर करून सिम कार्ड मिळवले असेल, तर ते TAFCOP विभागात त्वरित आढळते. याव्यतिरिक्त, जर फोन चोरीला गेला किंवा IMEI बदलून त्याचा गैरवापर झाल्याचा संशय आला तर CEIR मॉड्यूलद्वारे मदत मागता येते. सर्व तक्रारी थेट सरकारच्या मॉनिटरिंग टीमकडे पाठवल्या जातात.

प्रथम, संचार साथीची अधिकृत वेबसाइट किंवा अ‍ॅप उघडा आणि फ्रॉड मॅनेजमेंट विभागात जा, जिथे "Report Fraud" पर्याय उपलब्ध आहे. त्यानंतर यूझर त्यांचा मोबाइल नंबर, आधार किंवा ओळख माहिती आणि फसवणूकीला कारणीभूत असलेल्या नंबर किंवा घटनेची माहिती प्रविष्ट करतात. तक्रार दाखल केल्यानंतर, त्यांना एक संदर्भ आयडी प्राप्त होतो ज्याद्वारे ते त्यांच्या तक्रारीची स्थिती ट्रॅक करू शकतात. ही संपूर्ण प्रोसेस ऑनलाइन आहे, ज्यामुळे पोलिस स्टेशन किंवा टेलिकॉम सेंटरला भेट देण्याची आवश्यकता नाही.

फसवणुकीचा रिपोर्ट सादर केल्यानंतर, दूरसंचार विभागाची टीम टेलिकॉम ऑपरेटरकडून माहिती गोळा करून रिपोर्टची चौकशी सुरू करते. प्रकरणात बनावट सिम किंवा ओळख चोरीचा समावेश असेल, तर संबंधित सिम कार्ड ताबडतोब ब्लॉक केले जाते. चोरी झालेल्या फोनच्या बाबतीत, IMEI पूर्णपणे ब्लॅकलिस्ट केले जाते जेणेकरून कोणीही ते कोणत्याही नेटवर्कवर वापरू शकणार नाही. काही प्रकरणांमध्ये, पोलिस किंवा सायबर सेल अधिक माहिती मिळविण्यासाठी यूझर्सशी संपर्क साधू शकतात. ही प्रणाली तक्रारींचे जलद निराकरण करण्यासाठी आणि यूझर्सच्या सुरक्षिततेला प्राधान्य देण्यासाठी डिझाइन केलेली आहे.

फसवणुकीची तक्रार दाखल झाल्यानंतर, संचार साथी पोर्टल प्रथम पुढील व्यवहार रोखण्यासाठी नंबर किंवा डिव्हाइस ब्लॉक करते. त्यानंतर तक्रार आपोआप सायबर क्राइम पोर्टल (I4C) आणि संबंधित राज्य सायबर पोलिसांना पाठवली जाते. पोलिस आणि बँकेला ताबडतोब एक सूचना मिळते की खाते किंवा नंबर फसवणुकीने वापरला गेला आहे. जर पैसे रोखले किंवा गोठवले जाऊ शकतात, तर बँक फसवणूक करणाऱ्याला ते काढू नये म्हणून असे करते. पोलिस बँकेकडून संपूर्ण व्यवहार डिटेल्स मागवतात आणि पैसे कोणत्या अकाउंटमध्ये गेले आणि अकाउंट बनावट आहे का याची चौकशी करतात.

बऱ्याच प्रकरणांमध्ये, पैसे एका लहान खात्यात अडकले जातात, जे नंतर तेथे गोठवले जातात. जेव्हा तपासात व्यवहार फसवा असल्याचे पुष्टी होते, तेव्हा बँका आरबीआयच्या नियमांनुसार पीडितेला रक्कम परत करतात. परतफेडीचा वेळ प्रकरणाच्या तीव्रतेवर आणि तपासाच्या गतीवर अवलंबून असतो. संचार साथी पोर्टलचे वेगळे फीचर म्हणजे ते पोलिसांना संपूर्ण टेक्निकल डेटा (नंबर, डिव्हाइस, स्थान) प्रदान करून तपास जलद करते. यामुळे बँक आणि पोलिस दोघांनाही पैसे वसूल होण्याची शक्यता वाढते. तसंच, प्रत्येक वेळी पैसे वसूल होण्याची 100% शक्यता नाही.