Trending:

Tax : काय आहे Advance Tax? 15 डिसेंबर आहे डेडलाईन, नाही भरलं तर काय होईल?

Published by:Devika Shinde

Last Updated:December 09, 2025 8:29 PM IST

आयकर विभागाने ऍडव्हान्स टॅक्स भरण्याची शेवटची तारीख 15 डिसेंबर ठेवली आहे. जर तुम्ही ऍडव्हान्स टॅक्स भरण्याच्या श्रेणीत येत असाल, तर 15 डिसेंबरपूर्वी ही तिसरी आणि अत्यंत महत्त्वाची किस्त भरणे आवश्यक आहे.

इम्पॅक्ट शॉटतुमचा गेटवे लेटेस्ट न्यूज

मुंबई : आपल्या देशाच्या विकासासाठी आपण टॅक्स भरतो, नोकरी, बिझनेस तसेच वस्तू खरेदी या सगळ्यासाठी आपण हा टॅक्स भरतो. पण या टॅक्सबद्दल अशा काही गोष्टी आहेत ज्या अनेकांना माहित नसतात किंवा त्याबद्दल लोकांच्या मनात अनेक प्रश्न उपस्थीत झालेले असतात. पण त्याची उत्तरंच माहित नसतात. त्यापैकीच एक आहे ऍडव्हान्स टॅक्स....

आयकर विभागाने ऍडव्हान्स टॅक्स भरण्याची शेवटची तारीख 15 डिसेंबर ठेवली आहे. जर तुम्ही ऍडव्हान्स टॅक्स भरण्याच्या श्रेणीत येत असाल, तर 15 डिसेंबरपूर्वी ही तिसरी आणि अत्यंत महत्त्वाची किस्त भरणे आवश्यक आहे. पण, हा ऍडव्हान्स टॅक्स नेमका काय आहे आणि तो कोणाला भरावा लागतो, हे समजून घेणे महत्त्वाचे आहे.

ऍडव्हान्स टॅक्स म्हणजे काय?

साध्या भाषेत सांगायचे तर, ऍडव्हान्स टॅक्स म्हणजे 'जमा करा आणि वापरा' या तत्त्वावर आधारित टॅक्स. तुम्ही वर्षभर जी कमाई करता, त्यातून टीडीएस (TDS) कापल्यानंतरही जर तुमची एकूण वार्षिक टॅक्स देयता (Total Annual Tax Liability) ₹10,000 पेक्षा जास्त होत असेल, तर तुम्हाला हा टॅक्स भरावा लागतो. याचा अर्थ तुम्ही तुमचा टॅक्स वर्षाच्या शेवटी एकाच वेळी भरण्याऐवजी, तो हप्त्यांमध्ये किंवा 'ऍडव्हान्स'मध्ये भरता.

हा टॅक्स चार हफ्त्यांमध्ये भरला जातो, ज्याच्या तारखा खालीलप्रमाणे आहेत.

पहिला हफ्ता 15 जून15% पर्यंत

दुसरा हफ्ता 15 सप्टेंबर 45% पर्यंत

तिसरा हफ्ता15 डिसेंबर75% पर्यंत

चौथा हफ्ता 15 मार्च उर्वरित (100% पूर्ण)

आता 15 डिसेंबरची तारीख जवळ आली आहे, याचा अर्थ तुम्हाला आतापर्यंतच्या एकूण ऍडव्हान्स टॅक्सपैकी 75% पर्यंत रक्कम जमा करायची आहे.

कोणाला भरावा लागतो हा टॅक्स?

तुम्हाला वाटत असेल की हा टॅक्स फक्त मोठे व्यावसायिक किंवा पगारदार लोकांना भरावा लागतो. पण तसे नाही. ऍडव्हान्स टॅक्स भरणारे लोक अनेक प्रकारच्या उत्पन्न गटातून येतात.

पगारदार वर्ग : ज्यांची पगाराव्यतिरिक्त भाडे (Rent), बँक व्याज (Bank Interest), फ्रीलान्सिंगमधून मिळणारे उत्पन्न (Freelance Income) किंवा कॅपिटल गेन (Capital Gain) यांसारखे अतिरिक्त उत्पन्न असते.

व्यावसायिक : डॉक्टर, वकील, सल्लागार (Consultants), चार्टर्ड अकाउंटंट (CA), फॅशन डिझायनर आणि इतर व्यावसायिक. छोट्या-मोठ्या व्यवसायाचे मालक आणि व्यापारी (Business Owners & Traders).

गुंतवणूकदार (Investors): जे स्टॉक (Stocks), म्युच्युअल फंड (Mutual Funds), एफ अँड ओ (F&O), क्रिप्टो (Crypto) किंवा डेट इन्स्ट्रुमेंट्समधून कमाई करतात.

थोडक्यात, तुमच्या उत्पन्नातून टीडीएस (TDS) कापल्यानंतरही जर तुमची वार्षिक टॅक्स देयता ₹10,000 पेक्षा जास्त असेल, तर तुम्ही या श्रेणीत येता.

हफ्ता भरायला विसरलात किंवा चुकली, तर काय होईल?

येथेच सर्वात महत्त्वाची गोष्ट आहे. टॅक्स भरण्यास उशीर झाला किंवा हफ्ता कमी भरला गेला, तर त्याचे मोठे आर्थिक परिणाम होऊ शकतात.

व्याज आणि दंड (Interest and Penalty)

आयकर विभाग वेळेवर टॅक्स न भरणाऱ्या व्यक्तीवर व्याज (Interest) आणि दंड (Penalty) लावतो. जर तुम्ही निर्धारित तारखेपर्यंत (15 जून, 15 सप्टेंबर, 15 डिसेंबर) ऍडव्हान्स टॅक्सची किस्त कमी भरली किंवा पूर्णपणे भरली नाही, तर थकीत रकमेवर दरमहा 1% दराने व्याज भरावे लागते.

कलम 234B (Section 234B): जर तुम्ही संपूर्ण आर्थिक वर्षात ऍडव्हान्स टॅक्स पूर्णपणे भरला नाही आणि तुमची एकूण टॅक्स देयता ₹10,000 पेक्षा जास्त असेल, तर या कलमांतर्गत देखील व्याज लागते. हे व्याज तुम्ही टॅक्स जमा करेपर्यंत चालू राहते. शेवटी,ऍडव्हान्स टॅक्स भरणे हे केवळ कायद्याचे पालन करणे नाही, तर ते तुमच्या आर्थिक नियोजनाचा एक महत्त्वाचा भाग आहे. वेळेवर टॅक्स भरल्याने तुम्ही दंड आणि अनावश्यक व्याजापासून वाचता. त्यामुळे, जर तुम्ही ऍडव्हान्स टॅक्स भरत असाल, तर 15 डिसेंबरची डेडलाईन लक्षात ठेवा आणि तुमच्या कष्टाच्या कमाईचा हिशेब वेळेवर पूर्ण करा.

view comments