ISROचा मोठा धमाका, ऐतिहासिक चाचणी यशस्वी; गगनयानचा पहिला एअर ड्रॉप टेस्ट यशस्वी, काउंटडाउनला सुरुवात

इस्रोचे प्रमुख वी. नारायणन यांनी पत्रकार परिषदेत जाहीर केले की गगनयानची पहिली मानवरहित उड्डाण (G1 मिशन) यंदा डिसेंबरमध्ये होणार आहे. या उड्डाणात अर्ध-मानवाकृती रोबोट ‘व्योममित्रा’ अंतराळ प्रवास करणार आहे. गगनयान मोहिमेचे सुमारे 80% काम पूर्ण झाले आहे. आतापर्यंत जवळपास 7,700 चाचण्या पूर्ण झाल्या असून उर्वरित 2,300 चाचण्या पुढील वर्षी मार्चपर्यंत पूर्ण केल्या जातील.

केंद्रीय विज्ञान व तंत्रज्ञान राज्यमंत्री डॉ. जितेंद्र सिंह यांनी संसदेत माहिती दिली की भारताचे पहिले मानव रेटेड लॉन्च व्हेईकल (HLVM3) पूर्णपणे विकसित झाले असून त्याची चाचणी यशस्वी झाली आहे. ह्याच रॉकेटद्वारे भारतीय अंतराळवीरांना गगनयान मोहिमेत नेण्यात येणार आहे.

इस्रोने याआधीच CES तपासण्यासाठी टेस्ट व्हेईकल-D1 (TV-D1) प्रक्षेपित केले होते. आता TV-D2 आणि IADT-01 या चाचण्या सुरू आहेत. त्याचबरोबर ग्राउंड नेटवर्क आणि कम्युनिकेशन सिस्टीम देखील सज्ज करण्यात आले आहेत. भारतीय नौदल आणि कोस्ट गार्डच्या मदतीने रिकव्हरी प्लॅन तयार करण्यात आला आहे. म्हणजेच अंतराळवीर पृथ्वीवर सुरक्षित परतल्यानंतर त्यांना समुद्रातून वाचवले जाईल.

गगनयान-1 नंतर भारत 2027 मध्ये पहिली मानवी अंतराळ मोहीम राबवणार आहे. त्यानंतर 2028 मध्ये चांद्रयान-4, मग शुक्र ग्रह मोहीम आणि 2035 पर्यंत भारताचे स्वतःचे ‘भारतीय अंतराळ स्थानक’ (Space Station) प्रक्षेपित करण्याचे लक्ष्य आहे. डॉ. जितेंद्र सिंह यांनी पुढे सांगितले की भारत 2040 पर्यंत आपला पहिला अंतराळवीर चंद्रावर पाठवण्याची तयारी करत आहे.

गगनयान मोहीम भारताला त्या मोजक्या देशांच्या पंक्तीत उभे करेल ज्यांनी मानवाला अंतराळात पाठवले आहे. ही केवळ एक वैज्ञानिक उपलब्धी नसून 140 कोटी भारतीयांच्या स्वप्नांना पंख देणारे पाऊल आहे. इस्रोचे म्हणणे आहे की डिसेंबरमधील उड्डाण ही फक्त सुरुवात आहे. पुढील दशकात भारत अवकाश संशोधनात जगातील आघाडीच्या महासत्तांमध्ये गणला जाईल.