पर्यटनाच्या राजधानीत घ्या सुट्ट्यांचा आनंद, संभाजीनगरमधील 7 प्रसिद्ध ठिकाणे पाहिली का?

सध्या ख्रिसमस आणि नवीन वर्षाच्या स्वागतासाठी अनेकजण फिरायला जाण्याचा प्लॅन करत आहेत. छत्रपती संभाजीनगर पर्यटनाची राजधानी म्हणून ओळखली जाते. जिल्ह्यामध्ये व शहरामध्ये अनेक ऐतिहासिक वारसा असलेली पर्यटन स्थळ हे आहेत. या पर्यटनस्थळांना वर्षाअखेरच्या सुट्ट्यांत भेट देऊ शकता.

अजिंठा लेणी: संभाजीनगरमधील सोयगाव तालुक्यात इ.स. पूर्व 2 रे शतक ते इ.स. 4 थे शतक अशा प्रदीर्घ कालखंडातील अजिंठा लेणी आहेत. यात 29 बौद्ध लेणी आहेत. छत्रपती संभाजीनगर शहरापासून 100 ते 110 कि.मी. अंतरावर वाघूर नदीच्या परिसराशेजारी या लेणी आहेत. भारताची जागतिक पर्यटनासाठी ठळक ओळख करून देणाऱ्या लेणी म्हणून अजिंठाची ओळख आहे.

वेरूळ लेणी: छत्रपती संभाजी नगर शहरापासून 30 कि.मी. अंतरावरील वेरूळ गावातील जगप्रसिद्ध लेणी आहेत. ही सह्याद्रीच्या सातमाळा पर्वत रांगेतील डोंगरकड्यात साधारणतः पाचव्या ते दहाव्या शतकाच्या कालखंडात कोरलेल्या एकूण 34 लेणी आहेत. युनेस्कोने इ.स. 1983 मध्ये वेरूळ लेणीचा समावेश जागतिक वारसास्थळांच्या यादीत केला. कैलास मंदिर हे स्थापत्यशास्त्रात अद्भुत नमुना मानला जातो.

बीबी का मकबरा: या वास्तूला बांधण्यास 17 व्या शतकात सुरुवात झाल्याचे म्हटले जाते. ही वास्तू ताजमहलची प्रतिकृती आहे. 1657 साली औरंगजेबाची पत्नी दिलरासबानू बेगम हिचा मुलाला जन्म देताना मृत्यू झाला. तिला जिथं दफन करण्यात आलं. तिथेच नंतर हा बीबी का मकबरा उभारण्यात आला. शहरापासून 3 किमी अंतरावर हा मकबरा आहे.

पानचक्की: रशियामधील गझनवाद येथून आलेले हजरत बाबा शहा मुसाफिर यांनी पाणचक्की बांधली. या ठिकाणी सरया (धर्मशाळा) मशीद पाण्यासाठी भला मोठा हौद बांधण्यात आलेला आहे. पानचक्की सुमारे 17 व्या शतकातील आहे. या ठिकाणावर येणारे पाणी शहराच्या बाहेरून तब्बल सहा किमीवरुन जमिनीच्या खालून एका नहरीद्वारे आणले जाते.

दौलताबादचा किल्ला: दौलताबाद किल्ल्याला देवगिरी किल्ला असेही म्हणतात. हा किल्ला शहरापासून सुमारे 16 किलोमीटर अंतरावर आहे. 11 व्या शतकात यादव राजा भिल्लमा पाचवा याने हा किल्ला बांधला होता. किल्ला जिथे आहे त्या जागेला पूर्वी देवगिरी या नावाने ओळखले जात होते.

भद्रा मारुती: संभाजीनगर जिल्ह्यातील खुलताबाद तालुक्यामध्ये हे ठिकाण आहे. शहरापासून 19 किलोमीटर अंतरावर भद्रा मारुतीचे मंदिर आहे. या मारुतीचे वैशिष्ट्य म्हणजे येथील मूर्ती शयनावस्थेत आहे. तसेच मारुती नवसाला पावणारा असल्याची भावना भाविकांमध्ये आहे.

घृष्णेश्वर महादेव मंदिर: 12 ज्योतिर्लिंगांपैकी घृष्णेश्वर महादेव हे एक ज्योतिर्लिंग आहे. हे मंदिर वेरूळ लेण्यांपासून अगदी जवळ आहे. या मंदिराचा जिर्णोद्धार अहिल्याबाई होळकर यांनी देखील केलेला आहे. छत्रपती संभाजी नगर शहरापासून हे मंदिर 30 किलोमीटर अंतरावर आहे.

छत्रपती संभाजीनगरमध्ये बुद्ध लेणी, मराठवाडा विद्यापीठातील लेणी, सिद्धार्थ उद्यान, प्राणी संग्रहालय अशी इतरही ठिकाणे पर्यटनासाठी उत्तम पर्याय आहेत. त्यामुळे नव्या वर्षाची सुरुवात संस्मरणीय करायची असेल तर ही ठिकाणे फिरण्यासाठी उत्तम आहेत.