Mahabharat : दुर्योधनाचं तो शब्द ठरला कौरवांच्या अपयशाचं कारण, वाचले पांडवांचे प्राण

जेव्हा पांडवांना कळलं की गंधर्वांनी दुर्योधनला कैद केलं आहे, तेव्हा युधिष्ठिरने अर्जुनला दुर्योधनला मुक्त करण्यासाठी पाठवलं. अर्जुनला वाटलं की शत्रू असूनही एखाद्याला मदत करणं हे त्याचं कर्तव्य आहे. त्याने गंधर्वांशी युद्ध केलं आणि दुर्योधनला मुक्त केलं. हे पाहून दुर्योधन आश्चर्यचकित झाला आणि खूप प्रभावित झाला. त्याने अर्जुनला जे काही हवं ते मागण्यास सांगितलं. अर्जुनने नम्रपणे सांगितलं की वेळ आल्यावर तो वर मागेल.

महाभारत युद्धादरम्यान एक वेळ अशी आली जेव्हा दुर्योधनाला वाटलं की भीष्म पितामह पांडवांना अनुकूल आहेत. रागाच्या भरात त्याने भीष्म पितामह यांना सांगितलं की जर त्यांना हवं असेल तर ते एकाच दिवसात पांडवांना मारू शकतात. यावर भीष्मांनी पाच दिव्य बाण काढले आणि म्हणाले की दुसऱ्या दिवशी ते या बाणांनी पाचही पांडवांना मारतील. हे बाण पाहून भगवान श्रीकृष्णांना समजलं की आता धोका वाढला आहे. त्यांनी अर्जुनाला आठवण करून दिली की दुर्योधनाने आधीच एकदा वरदान दिलं होतं. हीच ती वेळ आहे जेव्हा त्या वरदानाचा वापर करता येईल.

त्याच रात्री अर्जुन दुर्योधनाच्या छावणीत गेला आणि त्याला वरदानाची आठवण करून दिली आणि पाच बाण मागितले. दुर्योधनला गोष्ट आठवली. थोडं आश्चर्यचकित होऊनही त्याने क्षत्रिय धर्माचं पालन केलं आणि अर्जुनाला बाण दिले. दुसऱ्या दिवशी सकाळी दुर्योधनाने भीष्मांना नवीन बाण तयार करण्यास सांगितले, परंतु भीष्मांनी स्पष्टपणे नकार दिला. त्यांनी सांगितलं की एकदा दिलेलं वचन बदलता येत नाही.

अशाप्रकारे अर्जुनाची बुद्धिमत्ता, श्रीकृष्णाची योजना आणि दुर्योधनाने दिलेला शब्द पाळल्याने पांडवांचे प्राण वाचले. या घटनेला महाभारतात एक टर्निंग पॉईंट म्हणून पाहिलं जातं, जिथून कौरवांच्या पराभवाची सुरुवात झाली.