गुरूंशिवाय यशस्वी होता येतं का? प्रेमानंद महाराजांनी सांगितले गुरु-शिष्य नात्यातील रहस्य!

वृंदावनचे संत प्रेमानंद महाराज यांनी शिष्याच्या जीवनातील गुरूंच्या महत्त्वपूर्ण भूमिकेवर प्रकाश टाकताना सांगितले की, गुरु आणि शिष्य यांचे नाते परस्पर अवलंबित्वावर आधारलेले असते. ते म्हणाले की, ज्याप्रमाणे जीवनाची दिशा ठरवण्यासाठी गुरूंचे मार्गदर्शन आवश्यक आहे, त्याचप्रमाणे नामजपासारखी गहन साधना देखील गुरूशिवाय पूर्ण होऊ शकत नाही. प्रेमानंद महाराजांच्या मते, गुरूशिवाय कोणताही जीव योग्य मार्ग ओळखू शकत नाही किंवा साधनेत यश मिळवू शकत नाही. अज्ञानाच्या अंधारात गुरु हा प्रकाशाचा मार्ग दाखवणारा दिवा आहे.

एका व्हिडिओ संदेशात गुरूंची महिमा वर्णन करताना प्रेमानंद महाराज म्हणाले की, व्यक्तीच्या जीवनात गुरूला सर्वात महत्त्वाचे स्थान आहे. त्यांनी स्पष्ट केले की, गुरूशिवाय कोणतीही व्यक्ती आपल्या जीवनातील कोणतेही कार्य पूर्णपणे करू शकत नाही. मग ती साधना असो, जीवनाचे मार्गदर्शन असो किंवा अध्यात्मिक विकास असो – प्रत्येक पातळीवर गुरूंची गरज असते. गुरु शिष्याला योग्य दिशा दाखवतात आणि त्यांच्याशिवाय अध्यात्मिक प्रवास अपूर्ण राहतो.

गुरूंच्या व्यापक भूमिकेचे स्पष्टीकरण देताना प्रेमानंद महाराज म्हणाले की, जीवनाच्या प्रत्येक टप्प्यावर गुरु कोणत्या ना कोणत्या रूपात आपल्यासोबत असतात. जेव्हा एखादे बाळ जन्माला येते, तेव्हा त्याचे आई-वडील त्याचे पहिले गुरु बनतात. ते त्याला जीवन जगण्याच्या मूलभूत शिकवणी देतात. यानंतर, जेव्हा मूल शाळेत जाते, तेव्हा शिक्षक गुरु बनून त्याच्यासाठी ज्ञानाचा मार्ग खुला करतात. म्हणजेच, जीवनातील प्रत्येक वळण गुरूंच्या छायेतच निश्चित होते. महाराजांचा असा विश्वास आहे की, गुरु केवळ साधना किंवा भक्तीतच नव्हे, तर संपूर्ण जीवन प्रवासात आवश्यक आहेत.

प्रेमानंद महाराज सांगतात की, जसजशी व्यक्ती मोठी होते, तसतसे तिच्या जीवनात गुरु वेगवेगळ्या रूपात येतात – कधी पालक म्हणून, कधी शिक्षक म्हणून, तर कधी अध्यात्मिक मार्गदर्शक म्हणून. प्रत्येक वळणावर कोणीतरी तिला योग्य दिशा दाखवत असते. त्यामुळे शिष्याने गुरूने दाखवलेल्या मार्गाचे आणि त्यांच्या अनुभवांचे आपल्या जीवनात पालन केले पाहिजे. केवळ ऐकणेच नव्हे, तर त्यांच्या शब्दांना आचरणात आणणे हीच खरी शिष्यवृत्ती आहे. हाच जीवनातील यश आणि अध्यात्मिक शांतीचा मार्ग आहे.

प्रेमानंद महाराज म्हणतात की, जेव्हा एखादी व्यक्ती जीवनात कोणतीही जबाबदारी पार पाडते, तेव्हा त्या जबाबदारीमागे कोणत्या ना कोणत्या गुरूचे मार्गदर्शन असते. कौटुंबिक जीवन असो, शिक्षण असो, व्यवसाय असो किंवा राजकारण असो – प्रत्येक क्षेत्रात कोणीतरी असते जे व्यक्तीला दिशा दाखवते, तिला पुढे जाण्यासाठी प्रेरित करते. एखादी व्यक्ती राजकारणात सक्रिय असली तरी, कोणीतरी गुरु नक्कीच असतो जो तिला या मार्गावर आणतो, मार्गदर्शन करतो. म्हणूनच प्रत्येक पावलावर गुरूंचे महत्त्व कायम राहते – ते केवळ अध्यात्मिक मार्गदर्शक नाहीत, तर जीवनाच्या प्रत्येक क्षेत्रातील मार्गदर्शक आहेत.