नाराज न करता 'नाही' म्हणण्याची कला..
तुमच्या मर्यादा ओळखा : दुसऱ्या कोणाला 'नाही' म्हणण्यापूर्वी, तुम्ही स्वतःला 'हो' म्हणणे महत्त्वाचे आहे. तुमच्याकडे किती वेळ आणि ऊर्जा आहे हे आधी ठरवा. तुमच्या प्राधान्यक्रमांनुसार तुमच्या मर्यादा निश्चित करा. एकदा तुमच्या मर्यादा स्पष्ट झाल्या की, 'नाही' म्हणण्याचे कारणही स्पष्ट होते आणि तुम्हाला कमी अपराधी वाटते.
advertisement
स्पष्ट आणि थेट बोला : नाही म्हणताना मोठी कारणे देऊ नका किंवा खोटे बोलू नका. यामुळे तुमची स्थिती कमकुवत होऊ शकते. एक साधा आणि सरळ 'माफ करा, पण आत्ता हे माझ्यासाठी शक्य नाही' किंवा 'माझ्याकडे सध्या खूप काम आहे' असे सांगणे अधिक प्रभावी असते. तुम्ही स्पष्टपणे नकार दिल्यास समोरच्या व्यक्तीलाही लवकर समजते.
विचारपूर्वक उत्तर द्या : प्रत्येक प्रश्नावर लगेच उत्तर देणे आवश्यक नाही. 'मला माझे वेळापत्रक बघू द्या आणि मी तुम्हाला लवकरच कळवतो' असे सांगून तुम्ही विचार करण्यासाठी वेळ घेऊ शकता. जर तुम्हाला मदत करता येत नसेल, तर शक्य असल्यास दुसरा पर्याय सुचवा. उदा. 'मी हे काम करू शकत नाही, पण मी तुम्हाला दुसऱ्या कामात मदत करू शकेन' असे काहीतरी.
अपराधीपणा स्वीकारू नका : 'नाही' म्हणणे म्हणजे तुम्ही वाईट व्यक्ती आहात असे नाही. तुमच्या वेळेचे मूल्य आहे आणि तुमचा नकार म्हणजे तुम्ही तुमच्यासाठी महत्त्वाच्या असलेल्या कामांना 'हो' म्हणत आहात. दुसऱ्याच्या अपेक्षा पूर्ण करणे ही तुमची जबाबदारी नाही. त्यांच्या प्रतिक्रियेची काळजी करू नका. तुमचा वेळ आणि ऊर्जा वाचवून तुम्ही स्वतःला मानसिकदृष्ट्या अधिक शांत आणि सक्षम बनवता.
'नाही' म्हणण्याची सवय लावणे सुरुवातीला कठीण वाटू शकते, पण हा एक महत्त्वाचा जीवन कौशल्य आहे. यामुळे तुम्ही तुमच्या वेळेचे व्यवस्थापन अधिक चांगल्या प्रकारे करू शकता आणि जीवनात संतुलन राखू शकता.
अस्वीकरण : या बातमीत दिलेली माहिती आणि आरोग्याशी संबंधित सल्ला तज्ञांशी झालेल्या संभाषणांवर आधारित आहे. ही सामान्य माहिती आहे, वैयक्तिक सल्ला नाही. म्हणून, डॉक्टरांचा सल्ला घेतल्यानंतरच काहीही वापरा. त्याच्या वापरामुळे होणाऱ्या कोणत्याही नुकसानासाठी लोकल-18 जबाबदार राहणार नाही.