ग्रीनहाऊस शेतीत तापमान आणि आर्द्रतेवर नियंत्रण ठेवण्याची सुविधा असल्याने हिवाळ्यातही पिकांची वाढ नियमित राहते. विशेषतः पालक, टोमॅटो, भोपळी मिरची, कोथिंबीर आणि कांदापात यांसारख्या भाज्यांचे उत्पादन वाढलेले दिसून येते. सोलर हीटिंग, वेंटिलेशन आणि ठिबक सिंचनाच्या आधुनिक यंत्रणेमुळे पिकांना गरजेपुरते उबदार वातावरण मिळते. या पद्धतीत बाहेरील हवामानाचा परिणाम होत नसल्याने शेतकऱ्यांना सातत्याने आणि दर्जेदार उत्पादन मिळते.
advertisement
कृषी तज्ञांच्या मते, ग्रीनहाऊस पद्धतीत रोग आणि कीड नियंत्रण तुलनेने सोपे होते. शेतातील तापमान व ओलावा नियंत्रित असल्याने कीडजन्य रोगांचा प्रसार मर्यादित राहतो. शिवाय, इन्सेक्ट नेट, जैविक कीटकनाशक आणि निंबोळी अर्कासारख्या नैसर्गिक उपायांच्या वापरामुळे उत्पादन अधिक सुरक्षित व सेंद्रिय बनते. रासायनिक औषधांवरील खर्च कमी होतो, तर बाजारात अशा भाज्यांना अधिक मागणी मिळते.
या पद्धतीत पाणी आणि खतांचा वापरही अत्यंत काटेकोरपणे केला जातो. ठिबक सिंचनाच्या साहाय्याने पिकांना नेमक्या प्रमाणात पाणी दिले जाते, ज्यामुळे अपव्यय टाळला जातो. हिवाळ्यात ओलाव्याचा अतिरेक पिकांसाठी हानिकारक ठरू शकतो, मात्र ग्रीनहाऊसच्या मदतीने हा धोका कमी होतो. त्यामुळे उत्पादन खर्च घटतो आणि पिकांची गुणवत्ता वाढते.
हिवाळ्याच्या दिवसांत बाजारात ताज्या भाज्यांची मागणी वाढलेली असते. त्यामुळे ग्रीनहाऊसमध्ये उत्पादित भाज्या शेतकऱ्यांना चांगल्या दरात विकता येतात. अनेक शेतकरी थेट ग्राहकांना विक्री करून किंवा स्थानिक बाजारात ब्रँड तयार करून अधिक नफा मिळवत आहेत. कृषी विभागाच्या आकडेवारीनुसार, बीड, नांदेड आणि जालना जिल्ह्यात ग्रीनहाऊस शेतीकडे शेतकऱ्यांचा कल झपाट्याने वाढत आहे. तज्ञांच्या मते, हिवाळ्यात ग्रीनहाऊस शेती ही केवळ शेतीतील नाविन्य नाही, तर शाश्वत आणि फायदेशीर पर्याय ठरत आहे.