स्वस्तात मस्त! प्लास्टिकच्या ड्रमपासून बनवला कूलर; छोट्याशा कल्पनेमुळे 'ही' व्यक्ती बनली लखपती!

उन्हाळ्याच्या तीव्र उष्णतेपासून आराम मिळवण्यासाठी लोक एसी आणि कूलरसारख्या महागडी साधनं वापतात, जे प्रत्येकाच्या बजेटमध्ये बसत नाहीत. पण, छत्तीसगडमधील बिलासपूर जिल्ह्यातील बासिया गावातील रहिवासी शिवचरण सूर्यवंशी यांनी या सामान्य समस्येवर एक अनोखा आणि स्वस्त उपाय शोधला आहे.

आपल्या विचार आणि कल्पनेतून त्यांनी प्लास्टिकच्या ड्रमपासून देशी कूलर तयार केला आहे. हा देशी कूलर अतिशय कमी खर्चात तयार होतो आणि उत्तम गारवा देतो. शिवचरण यांच्या या प्रयोगाने गावकऱ्यांना दिलासा मिळत आहे, तर आता ते त्यांच्यासाठी कायमस्वरूपी उत्पन्नाचे साधन बनले आहे.

बिल्हा तालुक्यातील बासिया गावातील रहिवासी शिवचरण सूर्यवंशी यांनी कोरोना काळात देशी कूलर बनवण्यास सुरुवात केली. सुरुवातीला त्यांनी तो फक्त घरगुती वापरासाठी तयार केला होता, पण लोकांनी त्याचा गारवा आणि उपयुक्तता पाहताच त्याची मागणी झपाट्याने वाढू लागली. आतापर्यंत शिवचरण यांनी 200 हून अधिक देसी कूलर विकले आहेत आणि या छोट्याशा कल्पनेतून लाखो रुपये कमावले आहेत.

हा देशी कूलर बनवण्यासाठी शिवचरण मोठ्या प्लास्टिकच्या ड्रमचा वापर करतात, जो साधारणपणे पाणी किंवा धान्य साठवण्यासाठी वापरला जातो. ड्रमच्या आत एक मोटर, वायरिंग आणि कंट्रोल बोर्ड बसवले जाते. ड्रमच्या मागील बाजूस गोल छिद्र पाडले जाते आणि त्यात खसची जाळी बसवली जाते, जेणेकरून बाहेर येणारी हवा थंड आणि ताजीतवानी असेल. कूलरच्या खालच्या भागात सुमारे 55 लिटर पाणी भरता येते, ज्यामुळे तो दिवसभर गारवा मिळतो आणि वारंवार पाणी भरण्याची गरज भासत नाही. ही रचना साधी, स्वस्त आणि खूप प्रभावी आहे.

शिवचरण सूर्यवंशी यांना हा देशी कूलर बनवण्याची प्रेरणा तेव्हा मिळाली जेव्हा त्यांच्या मुलाला टिनच्या कूलरमधून विजेचा धक्का लागला. या घटनेने त्यांना विचार करण्यास प्रवृत्त केले की, जर कूलर प्लास्टिकचा बनवला तर तो हलका आणि टिकाऊ तर असेलच, पण विजेच्या धक्क्याच्या धोक्यापासून पूर्णपणे सुरक्षित राहील. याच विचारातून या देशी कूलरचा जन्म झाला, ज्याने आज गावांपासून शहरांपर्यंत लोकांना दिलासा देण्यासोबतच शिवचरण यांच्यासाठी उत्पन्नाचे एक मजबूत साधन बनले आहे.

या देशी कूलरची किंमत केवळ 3000 ते 7000 रुपयांपर्यंत आहे, जी सामान्य कूलरच्या तुलनेत केवळ स्वस्तच नाही, तर कमी विजेत उत्तम थंडपणा देते. वाढत्या मागणीमुळे शिवचरण एक यशस्वी उद्योजक बनले आहेत. आता ते या नवकल्पनेतून लाखो रुपये कमवत आहेत आणि त्याचबरोबर त्यांच्या गावातील अनेक लोकांना रोजगाराच्या संधीही देत आहेत.

शिवचरण सूर्यवंशी यांचे हे यश या गोष्टीचा पुरावा आहे की, जर विचार मजबूत असतील, तर एक छोटासा विचारही मोठी क्रांती घडवू शकतो. त्यांचा देशी कूलर आज नवकल्पना, आत्मनिर्भरता आणि ग्रामीण उद्योजकतेचे उदाहरण बनला आहे. येत्या काळात ही नवकल्पना केवळ मोठ्या स्तरावर यशस्वी होऊ शकत नाही, तर संपूर्ण देशात एक परवडणारी आणि सुरक्षित शीतकरण प्रणाली म्हणून आपली ओळख निर्माण करू शकते.