ChatGPT चा खरा अर्थ काय? जाणून घ्या फूल फॉर्म, अनेकांना माहितीच नाही 

आर्टिफिशियल इंटेलिजेंस (AI) आज आपल्या जीवनाचा एक अविभाज्य भाग बनला आहे. डेटा अॅनालिटिक्सपासून ते चॅटबॉट्सपर्यंत, एआयने सर्वत्र खोलवर प्रवेश केला आहे. प्रत्येकाच्या ओठांवर असलेले हे एक नाव म्हणजे चॅटजीपीटी.

पण GPT चा अर्थ आहे Generative Pre-trained Transformer हे तीन शब्द या तंत्रज्ञानाची खरी शक्ती परिभाषित करतात. हे तीन शब्द एकत्रितपणे चॅटजीपीटीला इतके बुद्धिमान आणि शक्तिशाली कसे बनवतात ते समजून घ्या.

जीपीटीचा पहिला भाग, "Generative", हे त्याचे सर्वात वेगळे फीचर आहे. जुन्या एआय तंत्रे ओळखण्यापुरती मर्यादित होती (जसे की प्रतिमांमधील वस्तू ओळखणे) किंवा भाकित करणे (जसे की शेअर बाजारातील ट्रेंड), जीपीटी नवीन गोष्टी तयार करू शकते. ते निबंध, ईमेल, कोड, कथा किंवा कविता यासारखी पूर्णपणे नवीन कंटेंट तयार करण्यासाठी मानवी भाषेचे शिष्टाचार, स्वर आणि नमुने शिकू शकते. म्हणूनच ChatGPT चे उत्तर इतके नैसर्गिक आणि मानवीसारखे वाटतात.

दुसरा P म्हणजे Pre-Trained. विशिष्ट कार्यासाठी GPT वापरण्यापूर्वी, ते पूर्व-प्रशिक्षण घेते. या टप्प्यात, मॉडेलला लाखो पुस्तके, लेख, वेबसाइट आणि मजकूर डेटा शिकवला जातो. यामुळे भाषा, व्याकरण, तथ्ये आणि संस्कृतीची सखोल समज विकसित होण्यास मदत होते. हे व्यापक प्रशिक्षण वेगवेगळ्या कार्यांसाठी GPT ला पुन्हा प्रशिक्षित करण्याची आवश्यकता दूर करते. ते एकाच मॉडेलसह प्रश्नांची उत्तरे देणे, लेख लिहिणे, कोडिंग करणे किंवा संशोधन पत्रांचा सारांश देणे अशी शेकडो कामे करू शकते.

GPT चा तिसरा आणि सर्वात महत्वाचा भाग म्हणजे Transformer. ही अशी आर्किटेक्चर आहे ज्याने AI चे जग बदलले. 2017 मध्ये Google संशोधकांनी विकसित केलेल्या या तंत्रज्ञानात एक अद्वितीय लक्ष यंत्रणा आहे जी मजकूराच्या प्रत्येक भागावर एकाच वेळी लक्ष केंद्रित करू शकते. जुन्या मॉडेल्सना शब्द एक-एक करून समजले, लांब विधानांचा संदर्भ गमावला, तर ट्रान्सफॉर्मर संपूर्ण वाक्ये किंवा पॅराग्राफ एकाच वेळी समजतो, ज्यामुळे उत्तर अधिक अचूक आणि सुसंगत बनतात.

GPT मॉडेल्स सध्या AI च्या क्षेत्रात वर्चस्व गाजवत आहेत कारण ते मानवासारखे विचार आणि अभिव्यक्ती प्रदर्शित करतात. ते केवळ योग्य व्याकरण वापरत नाहीत तर भावनिकदृष्ट्या अचूक प्रतिसाद देखील देतात. एकच मॉडेल संशोधन पेपरचा सारांश देणे, कविता लिहिणे किंवा प्रोग्रामिंग कोड तयार करणे यासारखी विविध कामे सहजतेने करू शकते. GPT-4 सारख्या नवीन व्हर्जन अब्जावधी पॅरामीटर्सवर प्रशिक्षित केल्या जातात. ज्यामुळे त्यांची अचूकता आणि भाषा समज लक्षणीयरीत्या वाढते.

GPT आर्किटेक्चर आता भाषेपुरते मर्यादित नाही. आज, नवीन पिढ्या मल्टीमॉडल AI मध्ये विकसित होत आहेत जे मजकूराव्यतिरिक्त प्रतिमा, ध्वनी आणि व्हिडिओ समजू शकतात आणि तयार करू शकतात. GPT शिक्षण, आरोग्यसेवा, मनोरंजन आणि तंत्रज्ञानाच्या क्षेत्रात वाढत्या प्रमाणात विस्तार केले जात आहे.