साप-मुंगुसाच्या लढाईत कोण जिंकतं? मुंगुसाला सापाच्या विषाची भीती का नसते? काय आहे यामागचं रहस्य?

Published by:Arjun Nalavade
local18

Last Updated:June 27, 2025 4:52 PM IST

साप आणि मुंगूस यांच्यातील वैर हे नैसर्गिक आहे. मुंगूस हा छोटा पण चपळ शिकारी असून त्याला विषारी साप खाण्याची सवय असते. मुंगूसाच्या शरीरात खास प्रकारची...

Mongoose Vs Snake : तुम्ही अनेक लोककथा, गोष्टी आणि दंतकथांमध्ये साप आणि मुंगूस यांच्यातील वैमनस्याबद्दल ऐकले असेल. या दोघांमधील संघर्ष इतका प्रसिद्ध आहे की, जेव्हा जेव्हा मुंगूस सापाशी लढतो, तेव्हा लोक थक्क होऊन पाहतात. पण तुम्हाला कधी प्रश्न पडला आहे का की या दोघांमध्ये इतके वैमनस्य का आहे आणि या लढाईत कोण बाजी मारतो? चला तर, ही रंजक कहाणी सविस्तर समजून घेऊया...

हे वैमनस्य अनादी काळापासून सुरू आहे

खरं तर, साप आणि मुंगूस यांच्यातील वैर नवीन नाही, तर ते लाखो वर्षांपासून सुरू आहे. प्राणीशास्त्रज्ञांच्या मते, या दोघांमधील वैमनस्याचे मुख्य कारण म्हणजे त्यांचा स्वभाव आणि त्यांच्या अन्नसाखळीतील स्पर्धा. मुंगूस हा लहान पण अत्यंत चपळ आणि सावध शिकारी प्राणी आहे. त्याला साप, विशेषतः विषारी साप खायला खूप आवडतात. दुसरीकडे, साप हा जंगलातील सर्वोच्च शिकारी आहे, जो उंदीर, बेडूक, सरडे आणि इतर लहान प्राण्यांची शिकार करून आपले पोट भरतो. म्हणूनच जेव्हा मुंगूस सापावर हल्ला करतो, तेव्हा दोघांमध्ये संघर्ष निश्चित असतो.

मुंगुसामध्ये विशेष प्रतिकारशक्ती असते

तुम्हाला हे जाणून आश्चर्य वाटेल की मुंगुसामध्ये एक विशेष प्रकारची प्रतिकारशक्ती असते, जी त्याला सापाच्या विषापासून वाचवते. वैज्ञानिक अभ्यासानुसार, मुंगुसाच्या शरीरात ॲसिटिलकोलीन रिसेप्टर्स असतात, जे सापाच्या विषाला प्रभावीपणे निष्क्रिय करतात. म्हणूनच, किंग कोब्रासारख्या विषारी सापाचा दंश घेऊनही मुंगूस अनेकदा वाचतो. याच कारणामुळे मुंगूस सापाला घाबरत नाही, उलट तो त्यांच्यावर थेट हल्ला करतो.

मुंगूस चपळ आहे, पण साप कमकुवत आहे का?

साप विषारी आणि शक्तिशाली असला तरी, मुंगूस आपल्या चपळाई आणि हुशारीसाठी प्रसिद्ध आहे. मुंगूस सापाच्या हल्ल्यातून अत्यंत वेगाने बचाव करतो आणि प्रत्युत्तर देतो. मुंगूस सहसा सापाच्या डोक्यावर हल्ला करतो जेणेकरून तो त्याला लवकर मारू शकेल. मात्र, सर्वच साप नेहमी हरत नाहीत. विशेषतः मोठ्या अजगरांसारखे राक्षस साप मुंगुसाला आपल्या वेटोळ्यात गुंडाळून मारू शकतात. परंतु विषारी सापांच्या तुलनेत मुंगूस नेहमीच एक पाऊल पुढे असतो.

ही लढाई एक रंजक स्पर्धा का आहे?

साप आणि मुंगूस यांच्यातील या लढाईत दोघेही एकमेकांसाठी आव्हान आहेत. सापाला आपल्या विषाने मारायचे असते, तर मुंगुसाला आपल्या तीक्ष्ण दातांनी सापाला हरवायचे असते. ही लढाई पाहणे खूप रोमांचक असते, कारण एकीकडे साप शांतपणे फिरतो, तर दुसरीकडे मुंगूस विजेच्या वेगाने धावतो. म्हणूनच ही लढाई निसर्गाचा एक अद्भुत समतोल मानली जाते.

कोण बाजी मारतो?

बहुतेक प्रकरणांमध्ये, मुंगूस सापावर भारी पडतो. याचे मुख्य कारण म्हणजे मुंगुसाची चपळाई, हुशारी आणि विषाला प्रतिकार करण्याची क्षमता. पण याचा अर्थ असा नाही की साप नेहमी हरतो. जर साप आकारात मोठा असेल किंवा मुंगुसाने संधी गमावली, तर परिस्थिती बदलू शकते. शेवटी, असे म्हणता येईल की साप आणि मुंगूस यांच्यातील वैमनस्य हे निसर्गचक्राचा एक भाग आहे, ज्यात दोन्ही प्राणी आपापल्या अस्तित्वासाठी संघर्ष करतात. दोन्ही प्राणी आपापल्या वैशिष्ट्यांसाठी ओळखले जातात, परंतु विषाचा सामना करण्याच्या शक्तीने मुंगुसाला सापापेक्षा अधिक सक्षम बनवले आहे.

हे ही वाचा : प्रत्येक वेळी अपयश येतंय? तुमच्या कुंडलीत असू शकतो 'कालसर्प योग'; उज्जैनच्या आचार्यांनी सांगितले 'हे' सोपे उपाय

हे ही वाचा : पायलटला परफ्यूम का लावता येत नाही? 99% लोकांना माहीत नाही याचं खरं उत्तर!