चीनचा मोठा यू-टर्न, संपूर्ण जगावर होणार परिणाम; भारतासाठी महत्त्वाची बातमी, नवी निर्यात नियमावली जाहीर
- Published by:Jaykrishna Nair
Last Updated:
Rare Earth Metals: चीनने अखेर नागरी वापरासाठीच्या 'रेयर अर्थ मेटल्स'च्या निर्यातीवरील निर्बंध हटवण्याचा मोठा निर्णय घेतला असून, यामुळे भारतीय ऑटोमोबाईल आणि तंत्रज्ञान क्षेत्राला मोठा दिलासा मिळाला आहे.
बीजिंग: चीनने शुक्रवारी एक महत्त्वाची घोषणा केली की, ते नागरी वापरासाठी (Civilian Use) आपल्या 'रेयर अर्थ मेटल्स' (Rare Earth Metals) च्या निर्यातीला मंजुरी देणार आहेत. बीजिंगने लादलेले निर्यातीवरील निर्बंध हटवावेत आणि या मौल्यवान धातूंचा पुरवठा पुन्हा सुरू करावा, अशी मागणी भारत सातत्याने करत असताना चीनची ही घोषणा समोर आली आहे. आधुनिक तंत्रज्ञानाशी संबंधित अनेक उत्पादनांच्या निर्मितीसाठी हे धातू अत्यंत आवश्यक मानले जातात.
advertisement
निर्यात निर्बंधांबाबत चीनची भूमिका
चीनच्या परराष्ट्र मंत्रालयाचे प्रवक्ते गुओ जियाकुन (Guo Jiakun) यांनी माध्यमांशी बोलताना स्पष्ट केले की, रेयर अर्थशी संबंधित निर्यात नियंत्रण हे कायद्यानुसार आणि नियमांनुसार केले जात असून, त्याचा उद्देश कोणत्याही एका देशाला लक्ष्य करणे हा नाही. जर निर्यात केवळ नागरी वापरासाठी असेल आणि सर्व नियमांचे पालन केले जात असेल, तर चीनी सरकार वेळेवर अर्जांना मंजुरी देईल, असे त्यांनी स्पष्ट केले. तसेच चीन या धातूंचा वापर संरक्षण उत्पादनांच्या (Defense Products) निर्मितीसाठी होऊ देऊ इच्छित नाही, असेही त्यांनी नमूद केले.
advertisement
चीन तयार
प्रवक्ते जियाकुन पुढे म्हणाले की, चीन संबंधित देश आणि क्षेत्रांसोबत संवाद आणि सहकार्य वाढवण्यास तयार आहे, जेणेकरून जागतिक औद्योगिक आणि पुरवठा साखळी (Supply Chain) स्थिर राहू शकेल. मध्यम आणि जड रेयर अर्थ धातू हे 'दुहेरी वापराचे' (Dual-use) असतात, कारण त्यांचा वापर नागरी आणि संरक्षण अशा दोन्ही क्षेत्रांत होऊ शकतो. अशा धातूंवर निर्यात नियंत्रण ठेवणे हे आंतरराष्ट्रीय पद्धतींना अनुसरून आहे.
advertisement
चीनच्या वाणिज्य मंत्रालयाचे प्रवक्ते हे यादोंग (He Yadong) यांनी गुरुवारी स्पष्ट केले की, चीनने रेयर अर्थ मेटल्सची निर्यात पुन्हा सुरू केली आहे. मंत्रालयाला काही चीनी निर्यातदारांकडून सामान्य निर्यात परवान्यासाठी अर्ज प्राप्त झाले असून त्यांना मंजुरी देण्यात आल्याचे त्यांनी सांगितले.
advertisement
रेयर अर्थ मार्केटमध्ये चीनचे वर्चस्व
रेयर अर्थ मेटल्सच्या बाबतीत चीनचे जागतिक बाजारपेठेवर एकहाती नियंत्रण आहे:
खाणकाम (Mining): जगातील एकूण रेयर अर्थ खाणकामापैकी सुमारे 70% हिस्सा चीनकडे आहे.
प्रोसेसिंग (Processing): या धातूंच्या प्रक्रियेवर चीनचे तब्बल 90% नियंत्रण आहे.
advertisement
वापर: हे धातू इलेक्ट्रॉनिक्स, ऑटोमोबाईल, पवन ऊर्जा आणि संरक्षण उपकरणांच्या निर्मितीसाठी अत्यंत कळीचे आहेत.
प्रमुख आयातदार: अमेरिका, युरोपियन युनियन आणि भारत हे चीनकडून रेयर अर्थ मेटल्स आयात करणारे जगातील सर्वात मोठे देश आहेत.
advertisement
भारतासाठी याचे महत्त्व
अमेरिकेसोबतच्या टॅरिफ (शुल्काबाबतचा) वादामुळे चीनने यापूर्वी या धातूंच्या निर्यातीवर कडक निर्बंध लादले होते. यामुळे जागतिक पुरवठ्यावर मोठा दबाव निर्माण झाला होता. भारतात विशेषतः ऑटोमोबाईल उद्योग आणि तंत्रज्ञान क्षेत्रावर याचे गंभीर परिणाम होण्याची भीती व्यक्त करण्यात आली होती. या पार्श्वभूमीवर भारताने द्विपक्षीय मंचांवर हा मुद्दा लावून धरला होता. चीनच्या या ताज्या निर्णयामुळे भारतीय उद्योगांना मोठा दिलासा मिळण्याची शक्यता आहे.
Location :
Mumbai,Maharashtra
First Published :
Dec 20, 2025 7:14 PM IST
मराठी बातम्या/मनी/
चीनचा मोठा यू-टर्न, संपूर्ण जगावर होणार परिणाम; भारतासाठी महत्त्वाची बातमी, नवी निर्यात नियमावली जाहीर










