India Pakistan Tension :  भारतावर आगपखाड करणाऱ्या पाकिस्तानने पाडलं होतं स्वत:चे विमान, काय झालं नेमकं?

पाकिस्तानी लष्करी दलांनी 8 मे रोजी भारतीय शहरांवर झालेल्या हल्ल्यांमध्ये तुर्की-निर्मित "असिसगार्ड सोंगर" ड्रोनचा वापर केला असावा असे भारताकडून सांगण्यात आले. भारताने पाडलेल्या ड्रोनच्या अवशेषांच्या प्राथमिक फॉरेन्सिक तपासणीने यावर दाव करण्यात आला.

या पार्श्वभूमीवर, संरक्षण तज्ञ 1987 च्या एका महत्त्वपूर्ण घटनेकडे परत जात आहेत ज्याने आंतरराष्ट्रीय क्षेत्रात पाकिस्तानला अपमानित केले.

सोव्हिएत-अफगाण युद्धादरम्यान, पाकिस्तानच्या 14 व्या स्क्वॉड्रनची दोन F-16 विमाने पाकिस्तान-अफगाणिस्तान सीमेवर सोव्हिएत-समर्थित अफगाण मिग-23 विमानांना रोखण्यासाठी पाठवण्यात आली होती. परंतु एका पाकिस्तानी पायलटने चुकून हवेत त्यांच्याच विमानावर गोळीबार केला.

या मोहिमेचे नेतृत्व विंग कमांडर अमजद जावेद यांनी केले होते. फ्लाईट लेफ्टनंट शाहिद सिकंदर दुसऱ्या एफ-16 विमानाचे पायलट होते. जेव्हा जेट्स मिग-23वर हल्ला करण्यासाठी चढले तेव्हा जावेदने सिकंदरच्या विमानाला शत्रूचे लक्ष्य समजून एआयएम-9पी साइडविंडर क्षेपणास्त्र सोडले. क्षेपणास्त्र सिकंदरच्या एफ-16 विमानाला लागले, जे नष्ट झाले. सुदैवाने, वैमानिक सुरक्षितपणे बाहेर पडला आणि जिवंत राहिला.

अफगाण हवाई दलाने गोळीबाराचे श्रेय घेतले आणि म्हटले की त्यांनी पाकिस्तानी लढाऊ विमान नष्ट केले. परंतु अवशेषांचे बारकाईने निरीक्षण केले असता वेगळीच गोष्ट समोर आली. ती म्हणजे पाकिस्तानने चुकून स्वतःचे एक विमान पाडले.

पाकिस्तानसाठी सगळ्यात लाजीरवाणी बाब म्हणजे एफ-16, जे त्यावेळी सर्वात अत्याधुनिक बहुउद्देशीय लढाऊ विमानांपैकी एक होते. यामध्ये आपल्या ताफ्यातील, मित्र पक्षांचे आणि शत्रूंचे विमान ओळखण्याची क्षमता होती. मात्र, विमानातील यंत्रणेत बिघाड झाल्याने पाकिस्तानी पायलटने स्वत:च्या देशाचे लढाऊ विमान पाडले, असा दावा पाकिस्तानकडून करण्यात आला.

पाकिस्तानने दिलेल्या स्पष्टीकरणावर अमेरिकन अधिकाऱ्यांनी असहमती दर्शवली होती. अनेक वर्ष अमेरिकन तज्ज्ञांचा पाकिस्तानच्या दाव्या अविश्वास होता.

भारत-पाकिस्तान तणाव पुन्हा एकदा भडकत असताना, लष्करी निरीक्षकांचे म्हणणे आहे की अशा घटनांमुळे ऑपरेशनल शिस्त, चांगली बुद्धिमत्ता आणि विश्वासार्ह तंत्रज्ञानाचे अनपेक्षित वाढ रोखण्याचे सर्वोच्च मूल्य अधोरेखित होते - विशेषतः दोन अण्वस्त्रधारी शेजाऱ्यांमधील.