Earth: पृथ्वीच्या दिशेनं येतंय 27204 KM हायस्पिड वेगाने संकट, NASA ने दिला अलर्ट, ISRO ही लक्ष ठेवून, किती धोका?

इतिहासातील लघुग्रहांच्या टक्करीच्या घटनांनी आपल्याला हे शिकवले आहे की, हे अंतराळ खडक किती विनाशकारी असू शकतात. १९०८ मध्ये तुंगुस्का (सायबेरिया) येथे पडलेल्या लघुग्रहाने सुमारे २००० चौरस किलोमीटर जंगल नष्ट केलं. जर एखादा मोठा लघुग्रह दाट लोकवस्तीच्या क्षेत्राशी आदळला तर तो भयानक विनाश घडवू शकतो. यामुळेच नासा, इस्रो सारख्या अंतराळ संस्था पृथ्वीजवळील Near Earth Objects (NEOs) वर सतत लक्ष ठेवतात. त्यांचा उद्देश केवळ त्यांचे मार्ग समजून घेणे नाही तर भविष्यात कोणतीही संभाव्य टक्कर टाळण्यासाठी रणनीती बनवणे देखील आहे.

भारताची अंतराळ संस्था ISRO देखील या लघुग्रहाकडे लक्ष ठेवून आले. इस्रोचे प्रमुख एस. सोमनाथ यांनी अलीकडेच म्हटलं होतं की, भारतालाही अशा धोक्यांसाठी तयार राहावं लागेल. २०२९ मध्ये पृथ्वीजवळून जाणारा अपोफिस सारख्या मोठ्या लघुग्रहावर इस्रोची नजर आहे. इस्रो आता नासा, ईएसए (युरोपियन स्पेस एजन्सी), जॅक्सा (जपान) सारख्या आंतरराष्ट्रीय संस्थांच्या सहकार्याने लघुग्रह शोध आणि तंत्रज्ञानावर काम करत आहे, जेणेकरून भविष्यात कोणत्याही धोकादायक लघुग्रहाला पृथ्वीवर आदळण्यापूर्वी त्याचा मार्ग बदलण्यास भाग पाडता येईल.

२०२५ OL1 पृथ्वीसाठी धोका नसला तरी, त्याचे जवळून जाणे ही शास्त्रज्ञांसाठी एक मोठी संधी आहे. यामुळे शास्त्रज्ञांना लघुग्रहाची रचना, वेग आणि गुरुत्वाकर्षणाचा परिणाम अधिक चांगल्या प्रकारे समजू शकतो. अशा प्रत्येक उड्डाणामुळे डेटा संकलन आणि ट्रॅकिंग तंत्रज्ञान अधिक अचूक होते. नासा आणि इतर संस्था अंतराळ दुर्बिणी, ग्राउंड वेधशाळा आणि एआय-आधारित ट्रॅकिंग सिस्टमच्या मदतीने अशा लघुग्रहांवर २४×७ लक्ष ठेवतात. तंत्रज्ञान विकसित होत असताना, लघुग्रह विक्षेपण मोहिमा देखील प्रत्यक्षात येत आहेत. याचे एक उदाहरण, म्हणजे नासाचे डार्ट मिशन, ज्यामध्ये एका अंतराळयानाला मुद्दाम लघुग्रहाला विक्षेपित करण्यासाठी धडक देण्यात आली.