TRENDING:
मुंबई : भारतीय शेतीत आता पारंपरिक पिकांबरोबरच परदेशी भाजीपाल्यालाही मोठी मागणी वाढताना दिसत आहे. यामध्ये Bok Choy (बोक चॉय) किंवा चायनीज कोबी हे पीक शेतकऱ्यांसाठी उत्पन्नाचे नवीन दरवाजे उघडत आहे. कमी कालावधीत तयार होणारे, कमी खर्चात लागवड होणारे आणि चांगला बाजारभाव मिळणारे हे पीक आज अनेक प्रगत शेतकऱ्यांचे लक्ष वेधून घेत आहे.
advertisement
Bok Choy म्हणजे काय?
Bok Choy ही आशियाई देशांमध्ये मोठ्या प्रमाणावर वापरली जाणारी पालेभाजी आहे. सलाड, सूप, नूडल्स, स्टिर-फ्राय आणि हॉटेल इंडस्ट्रीमध्ये याचा मोठ्या प्रमाणावर वापर होतो. भारतात मोठ्या शहरांतील हॉटेल्स, चायनीज रेस्टॉरंट्स, मॉल्स आणि सुपरमार्केटमध्ये या भाजीला मोठी मागणी आहे.
हवामान आणि जमीन
Bok Choy लागवडीसाठी थंड व समशीतोष्ण हवामान उपयुक्त ठरते. 15 ते 25 अंश सेल्सिअस तापमान या पिकासाठी आदर्श आहे. निचऱ्याची सोय असलेली, सेंद्रिय घटकांनी समृद्ध, मध्यम काळी किंवा लालसर जमीन योग्य ठरते. पीएच 6 ते 7.5 दरम्यान असावा.
लागवड पद्धत
Bok Choy ची लागवड थेट बी पेरणीने किंवा रोप लावून करता येते. एक एकर क्षेत्रासाठी साधारण 800 ते 1000 ग्रॅम बियाणे पुरेसे ठरते. ओळीतील अंतर 30 सेंमी आणि दोन रोपांतील अंतर 20 सेंमी ठेवावे. पेरणीनंतर 30 ते 40 दिवसांत पीक काढणीस तयार होते, हीच याची मोठी जमेची बाजू आहे.
खर्च आणि उत्पादन
एका एकर Bok Choy लागवडीसाठी अंदाजे 40 ते 50 हजार रुपयांचा खर्च येतो. योग्य व्यवस्थापन केल्यास एका एकरातून 6 ते 8 टन उत्पादन मिळू शकते. सध्या बाजारात Bok Choy ला प्रतिकिलो 80 ते 150 रुपये दर मिळतो, तर हॉटेल्स व थेट खरेदीदारांकडे हा दर 200 रुपयांपर्यंत जातो.
उत्पन्न किती मिळू शकते?
सरासरी दर 100 रुपये प्रतिकिलो धरल्यास एका एकरातून 6 लाख ते 8 लाख रुपयांपर्यंत उलाढाल शक्य आहे. खर्च वजा जाता 4 ते 6 लाख रुपयांचा निव्वळ नफा मिळू शकतो. वर्षातून 3 ते 4 वेळा लागवड केल्यास शेतकरी लाखो नव्हे तर कोट्यवधी रुपयांपर्यंतही उत्पन्न वाढवू शकतो.
बाजारपेठ आणि विक्री
Bok Choy विक्रीसाठी थेट हॉटेल्स, रेस्टॉरंट्स, मॉल्स, ऑनलाईन ग्रोसरी स्टोअर्स तसेच निर्यातदारांशी संपर्क साधावा. सेंद्रिय Bok Choy ला अधिक दर मिळतो, त्यामुळे सेंद्रिय शेती केल्यास नफा आणखी वाढतो.