गरजा आणि मर्यादा ओळखा : तुमच्या शारीरिक, मानसिक आणि भावनिक गरजा समजून घ्या. उदाहरणार्थ, तुम्हाला किती झोप, विश्रांती किंवा वैयक्तिक वेळ हवा आहे याचा विचार करा. एक जर्नल ठेवा आणि तुम्हाला तणाव देणाऱ्या परिस्थिती किंवा व्यक्तींची नोंद करा. उदाहरणार्थ, कामानंतर एक तास शांत वेळ आवश्यक आहे का? तुमच्या गरजा समजून घेतल्याने तुम्ही त्या पूर्ण करण्यासाठी योग्य मर्यादा ठरवू शकता, ज्यामुळे तणाव कमी होतो.
advertisement
स्पष्टपणे आणि ठामपणे नाही म्हणायला शिका : ज्या गोष्टी तुमच्या प्राधान्यांशी किंवा मूल्यांशी जुळत नाहीत, त्यांना नम्रपणे नकार द्या. ठामपणे बोलण्याचा सराव करा. नकार देताना थेट, पण आदरपूर्ण बोला आणि अपराधी भावना टाळा. नाही म्हणणे तुम्हाला अनावश्यक जबाबदाऱ्यांपासून मुक्त करते आणि तुमच्या वेळेचे आणि ऊर्जेचे रक्षण करते.
काम आणि वैयक्तिक जीवनात संतुलन राखा : कामाच्या वेळा आणि वैयक्तिक वेळ यांच्यात स्पष्ट मर्यादा ठरवा. उदाहरणार्थ, संध्याकाळी 7 नंतर कामाचे कॉल्स किंवा ईमेल्स तपासू नका. ऑफिसच्या बाहेर स्वतःसाठी वेळ ठरवा, जसे की कुटुंबासोबत जेवण किंवा ध्यान. वर्क-फ्रॉम-होम असल्यास वेगळे वर्कस्पेस तयार करा. काम आणि वैयक्तिक जीवनातील संतुलन तणाव कमी करते आणि बर्नआउट टाळते.
डिजिटल मर्यादा ठरवा : सोशल मीडिया, फोन किंवा स्क्रीन टाइमसाठी मर्यादा ठरवा. उदाहरणार्थ, रात्री 10 नंतर फोन वापरणे बंद करा किंवा जेवताना फोन बाजूला ठेवा. स्क्रीन टाइम ॲप्स वापरा किंवा फोनवर “Do Not Disturb” मोड सक्रिय करा. दररोज 1-2 तास डिजिटल डिटॉक्ससाठी ठेवा. डिजिटल मर्यादा तुम्हाला वास्तविक जगाशी जोडतात, झोप सुधारतात आणि मानसिक शांतता वाढवतात.
नातेसंबंधांमध्ये मर्यादा सेट करा : मित्र, कुटुंब किंवा सहकाऱ्यांशी संवादात स्पष्ट मर्यादा ठरवा. तुमच्या भावना प्रामाणिकपणे व्यक्त करा आणि इतरांना तुमच्या मर्यादांचा आदर करण्यास सांगा. उदाहरणार्थ, अनावश्यक कॉल्स टाळण्यासाठी वेळ ठरवा. नातेसंबंधांमधील मर्यादा तुमच्या भावनिक आरोग्याचे रक्षण करते आणि निरोगी संवादाला प्रोत्साहन देते.
स्वतःसाठी वेळ ठरवा : दररोज किंवा आठवड्यात स्वतःसाठी वेळ राखीव ठेवा, जसे की ध्यान, वाचन, चालणे किंवा छंद जोपासणे. कॅलेंडरमध्ये 'मी-टाइम' स्लॉट्स ठरवा, जसे सकाळी 15 मिनिटे योग किंवा रविवारी पुस्तक वाचन. स्वतःसाठी वेळ तुम्हाला रिचार्ज करतो, तणाव कमी करतो आणि मानसिक स्पष्टता वाढवतो.
सातत्य आणि स्वतःशी प्रामाणिक राहा : तुमच्या मर्यादांचे नियमित पुनरावलोकन करा आणि आवश्यकतेनुसार बदल करा. तुमच्या मर्यादांचे पालन करा आणि इतरांनाही त्यांचा आदर करण्यास सांगा. मर्यादा तोडल्यास ठामपणे व्यक्त करा आणि स्वतःला प्राधान्य देण्यासाठी अपराधी भावना टाळा. सातत्यपूर्ण मर्यादा तुम्हाला दीर्घकाळ निरोगी आणि संतुलित जीवनशैली राखण्यास मदत करते.
अस्वीकरण : या बातमीत दिलेली माहिती आणि आरोग्याशी संबंधित सल्ला तज्ञांशी झालेल्या संभाषणांवर आधारित आहे. ही सामान्य माहिती आहे, वैयक्तिक सल्ला नाही. म्हणून, डॉक्टरांचा सल्ला घेतल्यानंतरच काहीही वापरा. त्याच्या वापरामुळे होणाऱ्या कोणत्याही नुकसानासाठी लोकल-18 जबाबदार राहणार नाही.