दिवाळीच्या दिवसांत बाजारात सहज उपलब्ध होणारी आणि स्वस्त असलेली देशी कार्बाइड गन अत्यंत धोकादायक ठरत आहे. फटाक्याच्या आवाजासाठी वापरल्या जाणाऱ्या या रासायनिक उपकरणांमुळे मध्य प्रदेशात आणि इतर राज्यांत गंभीर घटना घडल्या असून, आतापर्यंत तब्बल १८८ लोकांच्या डोळ्यांना गंभीर इजा झाल्याची धक्कादायक माहिती समोर आली. या घटनेत भोपाळ शहरातील सर्वात जास्त मुलांचा समावेश आहे आहेत.
advertisement
भोपाळमध्ये १५० हून अधिक लोकांच्या डोळ्यांना या फटाका गनमुळे इजा झाली. यापैकी बहुतांश पीडित ७ ते १४ वर्षे वयोगटातील लहान मुले आहेत. बुधवारी संध्याकाळपर्यंत ग्वाल्हेरमध्येही एकाच दिवसात १९ व्यक्ती जखमी झाल्या. याव्यतिरिक्त, इंदूरमध्ये ३, विदिशामध्ये १२ आणि इतर ३ ठिकाणी घटना समोर आल्या आहेत. ही गन चालवताना डोळे भाजल्याच्या घटना घडल्या आहेत.
भोपाळच्या गांधी मेडिकल कॉलेजच्या नेत्र विभागात सध्या ३६ रुग्णांवर उपचार सुरू आहेत. यापैकी १५ मुलांच्या डोळ्यांवर शस्त्रक्रिया करण्यात आली. हे इतकं घातक केमिकल असतं की त्यामुळे डोळे कायमचे जाण्याचा धोका असतो, हे प्रकरणं समोर असताना देखील अशा प्रकारच्या गन बाजारात उपलब्ध आहे हे धोकादायक आहे.
बाजारात केवळ १०० ते २०० रुपयांत मिळणारी ही गन आता मुलांमध्ये एक धोकादायक ट्रेंड बनली आहे. या गनमध्ये भरलेले कॅल्शियम कार्बाइड पाण्याच्या संपर्कात येताच एसिटिलीन गॅस तयार करतो. हा वायू स्फोटासह जळतो आणि काही सेकंदात डोळे, त्वचा आणि चेहऱ्याला गंभीर दुखापत होते. भाजल्यासारखं होतं.
जेव्हा ही गन चालत नाही, तेव्हा मुले उत्सुकतेने तिच्या नळीमध्ये डोकावून पाहतात. त्याचवेळी गॅसचा दाब वाढतो आणि मोठा स्फोट होतो. हे उपकरण फटाका गन नाही तर नसून एक रासायनिक प्रक्रिया घडवून आणणारं उपकरण आहे, जे एका क्षणात लहान मुलांची डोळ्यांची दृष्टी घालवू शकतं. त्यामुळे अशा खेळण्यांपासून मुलांना दूर ठेवणं गरजेचं आहे असं आवाहन डॉक्टरांनी केलं आहे.