भूकंप येण्याआधी आकाशात दिसतात Earthquake Lights,शास्त्रज्ञही हैराण; लोकांना सावध करता येईल, जीवितहानी टळेल

भूकंप येण्यापूर्वी किंवा भूकंपाच्या वेळी आकाशात निळ्या, पांढऱ्या किंवा लालसर रंगाची चमक दिसते. वैज्ञानिक याला “भूकंपीय प्रकाश” (Earthquake Lights) म्हणतात. ही प्रकाश काही सेकंदांपासून ते काही मिनिटांपर्यंत टिकू शकतो. कधी कधी भूकंप येण्याच्या तासाभराआधीही हा प्रकाश दिसतो. ज्यामुळे लोकांमध्ये भीती निर्माण होते. जगभरातील विविध भूकंपांमध्ये अशा प्रकाशाचे निरीक्षण झाले आहे.

काही मोठ्या भूकंपांदरम्यान आकाशात अचानक वीज चमकल्यासारखे दिसते. जरी त्या वेळी आकाश निरभ्र असते. वैज्ञानिकांच्या मते, जेव्हा पृथ्वीच्या टेक्टोनिक प्लेट्स एकमेकांवर आदळतात. तेव्हा त्या प्रचंड ऊर्जा सोडतात. ही ऊर्जा चट्टानांमधून प्रवाहित होऊन आकाशात चमक म्हणून प्रकट होऊ शकते. मात्र याविषयी अजूनही संशोधन सुरू आहे.

भूकंप येण्यापूर्वी काही वेळा आकाशाचा रंग गुलाबी, निळा किंवा पिवळसर होत असल्याचे प्रत्यक्षदर्शींनी सांगितले आहे. तसेच काही अनोखे ढगही आकाशात दिसतात. जे नेहमीच्या ढगांपेक्षा वेगळे असतात. वैज्ञानिकांच्या मते हे बदल वातावरणीय घटकांमुळे होत असतील. पण त्याचा भूकंपाशी संबंध असू शकतो का, यावर अजून अभ्यास सुरू आहे.

भूकंपाच्या वेळी आकाशात दिसणाऱ्या या रहस्यमय घटनांचा अभ्यास वैज्ञानिक करत आहेत. काही वैज्ञानिकांचे मत आहे की या लक्षणांवरून भविष्यातील भूकंपाचा अंदाज घेता येऊ शकतो. मात्र अद्याप या तंत्रज्ञानाला वैज्ञानिकदृष्ट्या प्रमाणित मान्यता मिळालेली नाही.

भूकंपाचा परिणाम केवळ जमिनीपुरता मर्यादित नसतो. तर आकाशातही त्याचे परिणाम दिसू शकतात. चमकदार प्रकाश, विजेसारखी चमक आणि आकाशाच्या रंगातील बदल ही अजूनही एक गूढ रहस्ये आहेत. वैज्ञानिक या गोष्टींचा अभ्यास करत असून भविष्यात भूकंपाच्या अचूक भविष्यवाणीसाठी याचा उपयोग करता येईल का, यावर संशोधन सुरू आहे. जर हे शक्य झाले तर भूकंपापूर्वीच लोकांना सावध करता येईल आणि जीवितहानी टाळता येईल.