Corona Variant Warning: जुनी लस, नव्या करोनासाठी चालेल का? तुमचं लसीकरण कितपत सुरक्षित; तज्ज्ञांकडून मोठा इशारा

देशात याआधी कोरोना विषाणूच्या तीन लाटांचा अनुभव आला आहे. त्या काळात आजाराची तीव्रता इतकी होती की मोठ्या प्रमाणात मृत्यू झाले. त्यानंतर सरकारने मोठ्या प्रमाणावर लसीकरण मोहीम राबवली आणि मोठ्या लोकसंख्येला लस देण्यात आली. आता प्रश्न असा निर्माण होतो की, 2022 पर्यंत देण्यात आलेल्या लसी नव्या कोरोना व्हेरिएंटवर प्रभावी ठरतील का? आणि या नव्या व्हेरिएंटमुळे नवी लाट येण्याची शक्यता आहे का?

दिल्ली AIIMS मधील सामुदायिक वैद्यकीय विभागाचे प्राध्यापक डॉ. संजय राय, जे कोवॅक्सिन लसीच्या सर्व तीन टप्प्यांतील मुख्य संशोधक होते. डॉ. संजय राय म्हणाले, JN.1 हा ओमिक्रॉन व्हेरिएंटचा एक सब-वेरिएंट आहे. त्याची ओळख एक वर्षापूर्वी झाली होती. तो नवा नाही. तो गंभीर आहे की नाही, याची माहिती आपल्याकडे आहे.

ते म्हणाले, JN.1 पासून घाबरण्याची गरज नाही. सध्या उपलब्ध माहितीनुसार, तो सर्वसामान्य सर्दी-खोकल्याइतका सौम्य किंवा त्याहून सौम्य असू शकतो.

लोकांना मुख्यतः कोवॅक्सिन आणि कोविशिल्ड या लसी दिल्या गेल्या. काहींना रशियन स्पुटनिक लस दिली गेली.पण दोन-तीन वर्षांपूर्वी घेतलेल्या लसी सध्याच्या व्हेरिएंटवर परिणामकारक ठरतील का?

इंडियन मेडिकल असोसिएशन महाराष्ट्राचे माजी अध्यक्ष डॉ. अविनाश भोंडवे म्हणाले, ज्यांनी दोन डोस आणि बूस्टर डोस घेतले आहेत. त्यांना थोडा फायदा होईल. ही लस मूळ विषाणूविरोधात तयार करण्यात आले होते. तेही पूर्णतः प्रभावी नव्हते.

लस घेतल्यामुळे संसर्ग होणार नाही, असं नाही. पण संसर्ग झाला, तरी लक्षणं सौम्य राहतात. ज्यांनी फक्त एक किंवा दोन डोस घेतले आहेत त्यांची प्रतिकारशक्ती कमी असू शकते. लसीचा फायदा होईल, पण फक्त त्यांना ज्यांना दोन डोस आणि एक बूस्टर डोस दिला आहे.

डॉ. गावंडे म्हणतात की, मागील लसी सध्याच्या व्हेरिएंटवर काम करणार नाहीत. त्यांच्या मते, कोरोनाविरुद्ध दरवर्षी लस घ्यावी लागेल. कारण नवे व्हेरिएंट्स जुन्या लसींवर परिणाम करत नाहीत. जसे फ्लूच्या लसीसाठी दरवर्षी नवीन लस तयार केली जाते, तसेच कोरोना विषाणूसाठीही करावे लागेल.

त्यांनी सांगितले की, ज्यांच्यात जुन्या लसीमुळे प्रतिकारशक्ती आहे. त्यांना सध्याच्या व्हेरिएंटशी लढायला मदत होईल. नवीन लस बनवणे खर्चिक असल्यामुळे प्रत्येक वेळी नवीन लस तयार करणे शक्य नाही.

-हा व्हेरिएंट झपाट्याने पसरतो, पण त्याची तीव्रता कमी आहे. त्यामुळे रुग्ण लवकर बरे होतात.

-अनेक वेळा लोकांना कळतही नाही की, ते संक्रमित आहेत.

त्यांच्या मते, हा व्हेरिएंट ओमिक्रॉनचा सब-वेरिएंट आहे. लक्षणं सौम्य आहेत. रुग्णालयात दाखल होणाऱ्यांची संख्या खूपच कमी आहे. जर रुग्णसंख्या वाढली, तरी अशी परिस्थिती येणार नाही की लोकांना मोठ्या प्रमाणात रुग्णालयात भरती करावं लागेल. लक्षणं सौम्य आहेत, मृत्यूदर कमी आहे. नवीन लाट येईल का, यावर निश्चितपणे सांगता येणार नाही. मात्र ज्यांना आधीपासूनच इतर आजार आहेत, त्यांनी सावध राहणे आवश्यक आहे.