Heart Attack : सर्वाधिक हार्ट अटॅक कधी येतो? वेळ, वार आणि महिना लक्षात ठेवा

हा अभ्यास ब्रिटिश कार्डिओव्हस्कुलर सोसायटीच्या परिषदेत सादर करण्यात आला, ज्यामध्ये हृदयविकाराचा झटका येण्याची वेळ आणि कारणं यावर संशोधन करण्यात आलं.

2005 च्या अभ्यासात असंही आढळून आलं की, 'ब्लू मंडे'च्या दिवशी पुरुषांमध्ये हृदयविकाराचा झटका अधिक प्रमाणात येतो आणि याचा संबंध अल्कोहोलच्या सेवनाशी देखील होता.

स्पॅनिश तज्ज्ञांनी केलेल्या संशोधनानुसार पहाटे 3-4 वाजता आणि त्यानंतर येणारे हृदयविकाराचे झटके इतर वेळेपेक्षा जास्त धोकादायक असतात. हा हृदयविकाराचा झटका इतका तीव्र असतो की एखाद्या व्यक्तीला वाचण्याची शक्यता खूप कमी असते. पण आता प्रश्न असा की या वेळेसच का येतो अटॅक?

खरंतर सकाळी उठल्यावर आपल्या सर्वांच्या शरीरातील कोर्टिसोल नावाचं एक होर्मोन असतं, जे सर्वात जास्त बनतं. कोर्टिसोलला स्ट्रेल हार्मोन्स देखील म्हणतात. हे होर्मोन्स रक्तदाब वाढवतं ज्यामुळे हृदयावर जास्त दबाव पडते. या शिवाय सकाळच्या वेळी आपल्या रक्तात रक्त जमा करणारे पदार्थ ही जास्त असतात. जे हार्ट अटॅकच्या धोक्याला सर्वाधिक वाढवते.

सकाळी रक्तदाब नैसर्गिकरित्या वाढतो, ज्याला मॉर्निंग सर्ज म्हणतात. या सर्जमुळे हृदयाच्या धमन्यांवर दबाव वाढतो. जर धमन्यांमध्ये आधीच प्लेक जमा झाला असेल तर त्यामुळे अडथळा निर्माण होऊ शकतो.

रात्री शरीरातील पाणी कमी होते, ज्यामुळे सकाळी रक्त जाड होते. यामुळे रक्त गोठण्यास मदत करणाऱ्या पेशी, म्हणजेच प्लेटलेट्स, अधिक सक्रिय होतात. यामुळे रक्ताच्या गुठळ्या होण्याचा धोका वाढतो. जर या गुठळ्यामुळे कोरोनरी धमनीमध्ये अडथळा निर्माण झाला तर हृदयविकाराचा झटका येऊ शकतो.

रात्री शरीर आरामदायी स्थितीत असते, परंतु सकाळी उठल्यावर ते सक्रिय स्थितीत येते. या बदलादरम्यान, हृदयाला अधिक ऑक्सिजन आणि रक्ताची आवश्यकता असते. जर रक्तवाहिन्या अरुंद किंवा ब्लॉक झाल्या तर ही मागणी पूर्ण होऊ शकत नाही आणि हृदयविकाराचा धोका वाढतो.

स्पॅनिश संशोधनानुसार पहाटे 3-4 वाजता आणि त्यानंतरच्या काही तासांत दिवसाच्या तुलनेत 20% जास्त मृत स्नायू पेशी असतात. हृदय संपूर्ण शरीराला रक्तपुरवठा करते. याशिवाय, त्याला मृत पेशी देखील काढून टाकाव्या लागतात. यामुळे हृदयाला खूप दबावाखाली काम करावं लागते. आणखी एक विशेष गोष्ट म्हणजे, विश्रांतीच्या स्थितीमुळे रक्तवाहिन्या थोड्याशा आकुंचन पावतात. रक्तपुरवठा खंडित झाल्यावर तयार होणाऱ्या रक्ताच्या गुठळ्या हृदयविकाराचा झटका आणतात.

ब्रिघम अँड वुमेन्स हॉस्पिटलचे वरिष्ठ डॉक्टर फ्रँक एजेएल शीर यांनी सांगितलं की, सर्केडियन रिदम म्हणजेच बॉडी क्लॉक सकाळी हृदयविकाराचा झटका आणि स्ट्रोकसाठी जबाबदार आहे. सर्केडियन सिस्टम अनेक मानसिक पॅरामीटर्स नियंत्रित करू शकते. एखादी व्यक्ती खूप संवेदनशील होऊ शकते. ज्याचा शरीरावर नकारात्मक परिणाम होतो.

उदाहरणार्थ, हे समजून घ्या की या सिस्टममुळे हृदय सकाळी रक्ताच्या गुठळ्या काढून टाकू शकत नाही आणि हृदयविकाराचा झटका येतो. संशोधनातून असे दिसून आले आहे की सर्कॅडियन सिस्टम सकाळी जास्त PAI-1 पेशी सोडते. या पेशी रक्तात तयार होणाऱ्या गुठळ्या वाढवण्याचे काम करतात. हेच हृदयविकाराचं कारण आहे.