अंघोळीचे वांदे, कपडे ही धूत नाही; पाकिस्तान भिकेला, एका कंपनीने दाखवली लायकी

साबण, शैम्पू आणि रेजर बनवणारी जगप्रसिद्ध कंपनी प्रॉक्टर अँड गॅम्बल (P&G) यांनी पाकिस्तानमधील आपला व्यवसाय पूर्णपणे बंद केला आहे. अमेरिकन कंपनी P&G ने हे त्यांच्या ग्लोबल रिस्ट्रक्चरिंग प्रोग्रामचा भाग असल्याचं सांगितलं आहे. या कार्यक्रमानुसार, कंपनीने जागतिक स्तरावर आर्थिक दृष्ट्या आव्हानात्मक ठरलेल्या मार्केटमधून बाहेर पडण्याचा निर्णय घेतला आहे. पाकिस्तान यापैकी एक बाजार आहे.

सुरक्षेच्या बाबतीत सतत दावा करणाऱ्या पाकिस्तानच्या उपप्रधानमंत्री इशाक डार यांनी नुकतेच सांगितले की, पाकिस्तान-सऊदी अरब सुरक्षा करारामुळे अनेक इस्लामिक देश या करारात सामील होऊ इच्छित आहेत आणि जर हे यशस्वी झाले तर पाकिस्तान ५७ इस्लामिक देशांचा नेतृत्व करू शकेल. मात्र, या घोषणांशी पाकिस्तानची आर्थिक वास्तवता जुळत नसल्याचं दिसून येतं.

पाकिस्तानची आर्थिक स्थिती चिंताजनक आहे. सप्टेंबर 2025 मध्ये पाकिस्तानचा व्यापार घाटा 3.34 अब्ज अमेरिकी डॉलर झाला, जो मागील वर्षाच्या तुलनेत 46% वाढलेला आहे. आयात वाढतेय आणि निर्यात कमी होत आहे.

P&G ने पाकिस्तानमधील सर्व उत्पादन, कमर्शियल एक्टिव्हिटी आणि जिलेट पाकिस्तानचा रेजर डिव्हिजनही बंद केला आहे. या निर्णयामुळे सोशल मीडियावर पाकिस्तानमध्ये साबण, डिटर्जेंट आणि पर्सनल केअर उत्पादनांची कमतरता होण्याची चिंता व्यक्त करण्यात येत आहे.

P&G ने 1991 पाकिस्तानमध्ये आपला व्यवसाय सुरू केला आणि हेड अँड शोल्डर्स, पॅम्पर, पॅंटीन, टाइड, जिलेट, एरियल, ओल्ड स्पाइस यासारखी उत्पादने लोकप्रिय केली. परंतु, उच्च उत्पादन खर्च, वीजेची महागाई आणि कमजोर इन्फ्रास्ट्रक्चरमुळे बहुराष्ट्रीय कंपन्या आता पाकिस्तान सोडत आहेत. गेल्या दोन वर्षांत शेल, फायझर, टोटल एनर्जी, मायक्रोसॉफ्ट आणि टेलिनॉरसारख्या कंपन्यांनी पाकिस्तानमधील आपलं सामान गुंडाळून काढता पाय घेतला आहे.

जिलेट पाकिस्तानचे माजी एक्झिक्युटिव्ह साद अमानुल्ला खान यांनी ब्लूमबर्गला सांगितले की, या बहुराष्ट्रीय कंपन्यांचा पलायन पाकिस्तानच्या हुक्मरानांना आर्थिक आव्हानांची जाणीव करून देईल. पाकिस्तानमधील सामान्य नागरिक आता P&G च्या उत्पादनांचा पर्याय शोधत आहेत, कारण बाजारात स्वस्त आणि कमी दर्जाच्या उत्पादनांची शक्यता वाढली आहे.