Success Story: डोंगराळ शेतीत सतत अपयश, शेतकऱ्याने अशी लढवली शक्कल, आता लाखात कमाई

मराठवाड्यातील शेतकरी सतत दुष्काळ, पाण्याची कमतरता आणि डोंगराळ जमिनीमुळे होणाऱ्या अडचणींशी सामना करत असतात. अशीच परिस्थिती रामहरी चव्हाण यांच्यासमोरही होती. दहा एकर शेती असूनही डोंगराळ जमिनीमुळे काहीच पिकत नव्हतं. सततच्या अपयशामुळे शेतीतून उत्पन्न मिळेनासं झालं होतं. मात्र, हार न मानता त्यांनी वेगळा मार्ग निवडला आणि छोट्याशा पाच गुंठ्याच्या जमिनीवर नर्सरी व्यवसाय सुरू करण्याचा निर्णय घेतला.

रामहरी चव्हाण यांनी सुरुवातीला थोड्या प्रमाणातच नर्सरी तयार केली. फळझाडांची आणि शोभेच्या झाडांची रोपे तयार करून विक्रीसाठी ठेवली. बाजारात दर्जेदार रोपांची मागणी असल्याचे त्यांनी ओळखले आणि त्यातून हळूहळू नर्सरीला चांगला प्रतिसाद मिळू लागला. स्थानिक शेतकरी, बागायतदार तसेच गावोगावचे ग्राहक त्यांच्या नर्सरीतून रोपे घेऊ लागले. कमी जागेत पण योग्य नियोजन आणि मेहनतीच्या जोरावर त्यांनी या व्यवसायाला स्थिरता दिली.

आज या पाच गुंठ्याच्या जमिनीवर उभी केलेली नर्सरी रामहरी चव्हाण यांना वर्षाला तब्बल सात लाख रुपयांपर्यंतचे उत्पन्न देत आहे. ही कमाई त्यांच्या कुटुंबासाठी तर महत्त्वाची ठरलीच आहे, पण यामुळे गावातही रोजगाराच्या छोट्या संधी निर्माण झाल्या आहेत. नर्सरीतील कामांसाठी स्थानिकांना वेळोवेळी मजुरी मिळते. त्यामुळे एका शेतकऱ्याने उभा केलेला व्यवसाय अनेकांसाठी प्रेरणादायी ठरत आहे.

शेती व्यवसायात पारंपरिक पिकांवर अवलंबून राहणे आजच्या काळात जोखमीचे ठरत आहे. अशा परिस्थितीत पिकांच्या जोडीला नर्सरीसारखा पूरक व्यवसाय उभारला तर तो नक्कीच शाश्वत ठरू शकतो, हे रामहरी चव्हाण यांच्या यशस्वी प्रयोगातून दिसून येते. डोंगराळ जमीन असूनही त्यांनी धाडस करून जो मार्ग निवडला, त्यातून आज ते सुखी आणि आत्मनिर्भर जीवन जगत आहेत.

रामहरी चव्हाण यांचा प्रवास हा खऱ्या अर्थाने जिद्दीचा आणि सकारात्मक विचारसरणीचा आदर्श आहे. शेतीत अपयश आलं तरी त्यांनी परिस्थितीवर दोष न देता स्वतःचा नवा मार्ग शोधला. छोट्या पाच गुंठ्याच्या जमिनीतून आज लाखोंचा व्यवसाय उभारून दाखवणाऱ्या या शेतकऱ्याची कथा मराठवाड्यातील आणि राज्यातील इतर शेतकऱ्यांसाठी आशेचा किरण ठरत आहे.