Interesting Facts : का शुभं मानलं जात रात्री लग्न करणं, कशी आणि का सुरु झाली ही परंपरा?

भारतीय विवाह पद्धतीमध्ये, विशेषतः उत्तर भारतात आणि महाराष्ट्राच्या काही भागांमध्ये, रात्रीच्या वेळी विवाह सोहळा आयोजित करण्याची परंपरा आहे. पण यामागचं नेमकं कारण काय? या प्रथेमागे अनेक धार्मिक, ज्योतिषीय आणि ऐतिहासिक कारणे दडलेली आहेत. दिवसाऐवजी रात्री लग्न करणे शुभ का मानले जाते आणि ही परंपरा कशी सुरू झाली, याबद्दल जाणून घेऊ.

भारतीय ज्योतिषशास्त्रानुसार, रात्रीच्या वेळेतील 'गोधूलि वेळेला' आणि रात्रीच्या विशिष्ट 'नक्षत्रांना' विवाह संस्कारासाठी अत्यंत शुभ मानले जाते. या शुभ मुहूर्तांवर केलेले विवाह संबंध दीर्घकाळ टिकतात, असा विश्वास आहे.

अनेक धार्मिक ग्रंथांनुसार, विवाह ही केवळ दोन व्यक्तींची गाठ नव्हे, तर दोन कुटुंबांचे मिलन असते. रात्रीच्या शांत वेळी विवाह केल्यास देवी-देवतांचा आशीर्वाद लवकर मिळतो आणि नवविवाहित जोडप्यावर त्यांची कृपा राहते, अशी श्रद्धा आहे.

भारतीय संस्कृतीत चंद्राला शीतलता, प्रेम आणि शांततेचे प्रतीक मानले जाते. रात्रीच्या वेळी चंद्रबळ अधिक प्रभावी असते, ज्यामुळे वधूच्या भावी वैवाहिक जीवनात शीतलता, शांतता आणि प्रेम टिकून राहते, असा समज आहे.

प्राचीन काळात, वऱ्हाडी मंडळींना लांबचा प्रवास करून यावा लागायचा. कडक उन्हाऐवजी रात्रीच्या वेळी प्रवास करणे अधिक सोयीचे आणि आरामदायक होते. त्यामुळे रात्री उशिरा लग्न लावण्याची पद्धत सुरू झाली.

दिवसाच्या कामाच्या गडबडीनंतर रात्रीच्या वेळी वातावरण शांत आणि गंभीर असते. यामुळे विवाह संस्कार अधिक शांत आणि एकाग्र वातावरणात पूर्ण होतात.

दिवसभर घरात लग्नाची तयारी आणि कामे सुरू असतात. त्यामुळे दिवसभराच्या धावपळीनंतर रात्रीच्या वेळी विधी सुरू केल्यास लोकांना तयारीसाठी पुरेसा वेळ मिळतो आणि वऱ्हाडी मंडळींनाही समारंभाचा आरामात आनंद घेता येतो.