General Knowledge : 1670 km ताशी वेगानं फिरते पृथ्वी, एवढा Speed तरी आपल्याला जाणवत का नाही? माणसाला गरगरत का नाही?

आपल्याला तर हे माहित आहे की पृथ्वी स्वत:भोवती फिरते, ज्यासाठी तिला 24 तास लागतात. एवढंच नाही तर पृथ्वी स्वत:भोवती फिरताफिरता सुर्याभोवती ही प्रदक्षिणा घालते, त्यासाठी तिला 365 दिवस लागतात. आपण हे सगळं शाळेत शिकलो आहेत. त्यामुळे हे तर आपल्याला माहित आहे. शिवाय पृथ्वीच्या फिरण्यामुळे दिवस आणि रात्र होतो, हे देखील आपल्याला माहित आहे. पण तुम्हाला कधी असा प्रश्न पडला आहे का की पृथ्वी गोल फिरत असताना आपल्याला ते जाणवत का नाही?

आता एखाद्या पाळण्यात आपण बसलो, जो गोल फिरतो, तर आपल्याला ते जाणवतं. यामुळे अनेकांना गरगरतं आणि उलटी देखील होते. पण मग असं असेल तर पृथ्वी फिरताना आपल्याला का जाणवत नाही?

आश्चर्याची गोष्ट म्हणजे, पृथ्वी ही तब्बल ताशी 1,600 किलोमीटर (अंदाजे 1,000 मैल) वेगाने स्वतःभोवती फिरत असते आणि तरीही आपल्याला तिच्या फिरण्याचा अजिबात अनुभव येत नाही. असं कसं?

याचं उत्तर विज्ञानात आहे. मुख्यतः गतीचा नियम आणि गुरुत्वाकर्षण हे दोन घटक यासाठी जबाबदार आहेत.

जेव्हा एखादी वस्तू एका स्थिर वेगाने हलत असते, तेव्हा तिच्यात बसलेल्या व्यक्तींना त्याच्या हालचालीचा अनुभव येत नाही. हे न्यूटनच्या गतीच्या नियमांपैकी एक आहे. उदाहरणार्थ, आपण जर एखाद्या गाडी किंवा विमानात बसला असाल आणि ती गाडी एकाच वेगाने चालली असेल, तर आपल्याला तिचा वेग जाणवत नाही.

अगदी तसंच, पृथ्वीही आहे एकसारख्या, स्थिर वेगाने स्वतःभोवती फिरत असल्यामुळे, तिच्यावर असलेली सर्व जीवसृष्टी आपण, समुद्र, वातावरण हे सर्व त्या फिरण्यासोबतच एकाच वेगाने फिरत असतात. त्यामुळे आपल्याला पृथ्वी फिरते आहे हे जाणवत नाही.

याशिवाय, गुरुत्वाकर्षण शक्ती आपल्याला जमिनीवर घट्ट पकडून ठेवते. जर गुरुत्वाकर्षण नसतं, तर इतक्या वेगाने फिरणाऱ्या पृथ्वीवर आपण राहिलोच नसतो किंवा उडून गेलो असतो.