shivneri fort: आषाढी वारीसाठी पंढरीला गेलेल्या शिवछत्रपतींच्या पादुका शिवनेरीवर स्वस्थानी दाखल

आषाढी वारीच्या निमित्ताने भक्तिसागरात सामील होण्यासाठी निघालेल्या या शक्तिपरंपरेतील शिवरायांच्या पादुका दरवर्षी शिवनेरी, संग्रामदुर्ग, लाल महाल, मल्हारगड, पुरंदर, रायरेश्वर असा प्रवास करून रायगडला जातात. तेथून 'नाम घेता वाट चाली l यज्ञ पाऊला पाऊली l' या भावाने पायी वाटचाल करत पंढरपूरची आषाढी वारी पूर्ण केल्यानंतर पुढील साडे दहा महिन्यांच्या कायम वास्तव्यासाठी या पादुका शिवजन्मभूमीत परत येत असतात. शिवछत्रपतींच्या पादुकांच्या पालखी सोहळ्याचे हे यंदाचे १० वे वर्ष तर परंपरेचे ३० वे वर्ष आहे.

शिवनेरीवरील शिवाई देवीच्या चरणांशी श्रीशिवछत्रपतींच्या पादुका पुन:स्थापित करण्याची सेवेची संधी यावर्षी बारा मावळातील पौड खोऱ्याला प्राप्त झाली होती. रितेश जाधव, देवाशीष बंदोपाध्याय, रोहन जाधव, विशाल किरवे, राज पायगुडे, अक्षय इप्ते यांच्या नेतृत्वात आलेल्या पौड मधील महिला व बालगोपालांच्या गटाने यावर्षीच्या वारीचा समारोप करताना विशेष मेहनत घेतली.

श्रींच्या पालखी सोहळा समापनास यशस्वी करण्यासाठी स्थानिक पातळीवर गौरीशंकर सामाजिक प्रतिष्ठानचे संदीप ताजणे, अक्षय कुटे यांनी सक्रीय सहभाग घेत परिश्रम घेतले. तर आवश्यक त्या परवानग्या मिळण्यासाठी पुरातत्व विभागाचे अधिकारी बाबासाहेब जंगले, उमर शेख , मंगेश रोकडे तसेच श्री शिवाई देवी मंदिराचे पुजारी पुजारी सोपानजी दुराफे, जुन्नरचे उपवनसंरक्षक नारायण राठोड, अमोल सातपुते आदि सर्व शासकीय व स्थानिक श्री शिवाई देवी मंदिर संस्थान, कुसूरचे सर्व विश्वस्त आणि कुसूर ग्रामस्थ आदींचे सहकार्य लाभले.

विशाळगडावर झालेले अतिक्रमण काढून टाकण्याच्या निमित्ताने झालेल्या आंदोलनाचे पर्यावसन जातीय हिंसाचार व दंगलीत झाल्यानंतर यावर्षी संपूर्ण कोल्हापूर जिल्ह्यात जमावबंदीचे आदेश काढून पांढरपाण्यापासूनच पावनखिंड -विशाळगडापर्यंत कर्फ्यु लावला होता. यामुळे शिवाजी महाराजांच्या पावनखिंड मोहीम मार्गास अडथळा निर्माण झाला असता शिवरायांच्या पालखी सोहळ्यातील शिवभक्त आपल्या विगत ३० वर्षांच्या प्रथा-परंपरा जपण्यासाठी पराकोटीचे आग्रही होते. श्रीशिवछत्रपतींच्या पालखी सोहळ्याच्या नियमित व्यवस्थांचा सन्मान राखत अखेरीस प्रशासनास आषाढी वारीनंतर परतीचा प्रवास करणाऱ्या शिवबांच्या पादुकांची व विशाळगडावरील बाजी-फुलाजींच्या समाधीसह अज्ञात तीनशे बांदल वीरांच्या समाधीची भेट घडवावीच लागली.