Ganesh Chaturthi 2024: दुर्वा चालतात, मग गणपतीला तुळस का वाहत नाहीत? पौराणिक कारण

गणपतीला मोदक, लाडू, दुर्वा, सुपारी, हळकुंड, जानवं अर्पण केलं जातं, पण तुळस कधीही वाहिली जात नाही. खरं तर हिंदू धर्मात तुळशीला खूप महत्त्व आहे. तिला मातेसमान मानून तिची पूजा केली जाते. प्रत्येक घरात तुळशीवृंदावन असावंच असं समजलं जातं. भगवान विष्णूंना प्रिय असणारी ही तुळस गणपतीसाठी मात्र निषिद्ध समजली जाते. त्यामागे एक कारण आहे.

एका पौराणिक कथेनुसार, एकदा गणपती गंगा नदीच्या किनाऱ्यावर तप करत होता. तीर्थयात्रेसाठी निघालेली तुळस त्यावेळी गंगाकिनारी गेली. तिनं ध्यान करत असलेल्या तरुण गजाननाला पाहिलं आणि ती त्याच्या रूपावर मोहीत झाली. गणपतीशी लग्न करण्याची इच्छा तिच्या मनात निर्माण झाली. त्यामुळे तिनं गणपतीचं ध्यान भंग केलं. यामुळे संतापलेल्या गजाननानं तिचा प्रस्ताव नाकारला. आपण ब्रह्मचारी असल्याचं त्यानं सांगितलं. ते ऐकून नाराज झालेल्या तुळशीनं गणपतीला त्याची एक नव्हे तर दोन लग्न होतील असा शाप दिला. यावर गणपतीनंही तुळसीला शाप दिला, की तिचं लग्न एका राक्षसाशी होईल. तसंच माझ्या पूजेमध्ये तुळस वाहणं अशुभ समजलं जाईल. यानंतर गणपतीला तुळस वाहणं निषिद्ध समजलं जाऊ लागलं. गजाननाच्या पूजेमध्ये दुर्वा आणि जास्वंदीचं लाल फूल याला विशेष महत्त्व असतं.