विठ्ठलाची मूर्ती आणि वारकरी परंपरा
डबेवाला भवनात प्रवेश करताच डोळ्यांना एक आगळावेगळा देखावा दिसतो. प्रवेशद्वारासमोरच डब्यामध्ये कोरलेली विठ्ठलाची मूर्ती ठेवण्यात आली आहे. मुंबईचे डबेवाले आणि वारकरी संप्रदायाचं नातं जुनं आणि घट्ट आहे. 'रामकृष्ण हरी'च्या गजरात दिवसाची सुरुवात करणाऱ्या या बांधवांसाठी ही मूर्ती त्यांच्या श्रद्धेचे प्रतीक आहे. भवनात महादेव हावजी बच्चे यांचा देखील फोटो लावण्यात आला आहे. 133 वर्षांपूर्वी एका डब्यापासून सुरू झालेल्या या सेवेला जागतिक स्तरावर प्रसिद्धी मिळाली आहे. म्हणून या सेवेचा पाया रचणाऱ्या संस्थापक महादेव बच्चे यांना नवीन भवनात विशेष स्थान देण्यात आलं आहे.
advertisement
सायकल, हातगाड्या आणि डब्यांचा प्रवास
डबेवाले म्हणजे सायकलचा वापर आणि वेळेचे काटेकोर नियोजनाचं उत्तम उदाहरण आहेत. डबेवाला भवनात कोड क्रमांक असलेल्या सायकलींवर लटकवलेले डबे ठेवलेले दिसतात. त्याचबरोबर हातगाडीसह डबेवाल्यांची प्रतिकृती उभी करण्यात आली आहे. जुन्या काळापासून आजपर्यंत डब्यांच्या डिझाइनमध्ये कसे बदल झाले, याची झलकही येथे वेगवेगळ्या प्रकारच्या डब्यांच्या प्रतिकृतींद्वारे पाहायला मिळते. पांढरा सदरा, पांढरे धोतर, गांधी टोपी हा डबेवाल्यांचा पारंपरिक पोशाख देखील भवनात ठेवण्यात आला आहे. हा पोशाख त्यांची ओळख आणि सन्मान दोन्ही जपतो.
इतिहास जपणारे क्षणचित्र दालन
डबेवाल्यांच्या गौरवशाली क्षणांसाठी भवनात एक खास दालन तयार करण्यात आलं आहे. दिल्लीतील राजपथावर दाखवलेला डबेवाल्यांचा चित्ररथ, इंग्लंडचे राजे चार्ल्स यांनी घेतलेली भेट, डबेवाल्यांच्या मॅनेजमेंट कौशल्याची दखल घेतलेले प्रसंग इत्यादी गोष्टी फोटो स्वरूपात जतन केल्या आहेत. डबेवाल्यांना मिळालेली सर्व बक्षिसे, गौरवपत्रे आणि सन्मान देखील या दालणात मांडले आहेत.
व्हर्च्युअल रिअ‍ॅलिटीद्वारे डबेवाल्यांचा अनुभव
व्हीआर (व्हर्च्युअल रिअ‍ॅलिटी) रूम हा भवनातील सर्वात आकर्षक भाग आहे. व्हीआर गॉगल्सच्या सहाय्याने पर्यटकांना डबेवाल्यांचा संपूर्ण दिवस केवळ चार मिनिटांत अनुभवता येतो. पहाटे उठण्यापासून, ट्रेन पकडण्यापर्यंत, डबे वेळेत पोहोचवण्याच्या धावपळीपासून ते संध्याकाळी उरलेल्या वेळेचा उपयोग कसा केला जातो, याची सफर येथे घडवली जाते.