SSP (वरिष्ठ पोलीस अधीक्षक), SP (पोलीस अधीक्षक) आणि DCP (पोलीस उपायुक्त) हे पोलिसांचे काही महत्त्वाचे पद आहेत. ही तिन्ही पदे महत्वाची असली तरी देखील त्यांचे काम आणि जबाबदाऱ्या मात्र वेगळ्या आहेत. अशावेळी या पदांमध्ये काय फरक आहे आणि सर्वात मोठा अधिकारी कोण मानला जातो हे जाणून घेऊ.
कोणत्याही राज्याच्या पोलीस यंत्रणेत SSP आणि SP हे जिल्हा पोलीस प्रमुख मानले जातात. छोट्या जिल्ह्यांमध्ये, पोलिस अधीक्षक (SP) यांना जिल्ह्याचे प्रमुख म्हणून नियुक्त केले जाते, तर मोठ्या जिल्ह्यांमध्ये, वरिष्ठ पोलिस अधीक्षक (SSP) यांच्याकडे जबाबदारी सोपवली जाते.या दोन्ही पोझिशन्समधील कार्यक्षमता आणि शक्ती जवळजवळ समान आहेत. या पदांवर फक्त आयपीएस अधिकारी (भारतीय पोलीस सेवा) तैनात आहेत.
advertisement
उत्तर प्रदेश सारख्या काही मोठ्या राज्यांमध्ये, कधीकधी डीआयजी रँकचे अधिकारी देखील एसएसपी म्हणून नियुक्त केले जातात.
DCP काम काय?
DCP (पोलीस उपायुक्त) प्रामुख्याने महानगरे आणि जिल्ह्य़ांमध्ये नियुक्त केले जातात जेथे आयुक्तालय प्रणाली आहे. ही व्यवस्था केंद्रशासित प्रदेश आणि मोठ्या शहरांमध्ये प्रचलित आहे. डीसीपी त्यांच्या क्षेत्रातील कायदा आणि सुव्यवस्था आणि गुन्हेगारी नियंत्रणासाठी जबाबदार असतात. आयुक्तालयात, DCP थेट पोलिस आयुक्तांना अहवाल देतात,अशा परिस्थितीत आयुक्तालय प्रणाली असलेल्या भागात डीसीपी हे सर्वात मोठे अधिकारी आहेत.
तीन पदांमध्ये साम्य काय आहे? एसएसपी, एसपी आणि डीसीपी यांच्यात अधिकार आणि जबाबदाऱ्यांमध्ये फारसा फरक नाही. या अधिकाऱ्यांच्या गणवेशावरील बॅच आणि स्टार सारखेच आहेत. तिन्ही पदांचे मुख्य काम आपापल्या क्षेत्रातील कायदा, सुव्यवस्था आणि शांतता राखणे हे आहे.