Parenting Tips : नकळत मुलांच्या दिवसातला मोठा वेळ जातो स्क्रीनवर; या पद्धतीने वेळीच घाला सवयीला आवर
- Published by:Pooja Jagtap
Last Updated:
Reducing kids screen time : जास्त स्क्रीन टाइममुळे दृष्टी कमी होणे, झोपेची समस्या, एकाग्रतेचा अभाव आणि मानसिक ताण यासारख्या समस्या उद्भवू शकतात. म्हणून पालकांनी त्यांच्या मुलांचा स्क्रीन टाइम कसा कमी करायचा हे जाणून घेणे महत्वाचे आहे.
मुंबई : आजच्या डिजिटल युगात, मुलांचा स्क्रीन टाइम वाढणे ही एक सामान्य गोष्ट झाली आहे. मोबाईल फोन, टीव्ही, टॅब्लेट आणि गेमिंग उपकरणे त्यांच्या दैनंदिन दिनचर्येचा भाग बनली आहेत. मात्र जास्त स्क्रीन टाइममुळे दृष्टी कमी होणे, झोपेची समस्या, एकाग्रतेचा अभाव आणि मानसिक ताण यासारख्या समस्या उद्भवू शकतात. म्हणून पालकांनी त्यांच्या मुलांचा स्क्रीन टाइम कसा कमी करायचा हे जाणून घेणे महत्वाचे आहे. चला तर मग काही सोप्या आणि प्रभावी पद्धती यासाठी कशा फायदेशीर ठरू शकतात, ते पाहूया.
वेळेची मर्यादा निश्चित करा : मुलांच्या स्क्रीन टाइमवर स्पष्ट मर्यादा निश्चित करणे ही पहिली पायरी आहे. तज्ञांच्या मते, 2 ते 5 वर्षे वयोगटातील मुलांनी दररोज 1 तासापेक्षा जास्त स्क्रीन टाइम देऊ नये. मोठ्या मुलांसाठी अभ्यासाव्यतिरिक्त त्यांचा स्क्रीन टाइम मर्यादित करा. एक टाइमर सेट करा, जेणेकरून मुले त्यांचा वेळ व्यवस्थापित करू शकतील.
advertisement
आदर्श बना : मुले त्यांचे पालक जे करतात त्याचे अनुकरण करतात. जर तुम्ही स्वतः सतत मोबाईल फोन किंवा टीव्ही पाहत असाल तर मुलांना थांबवणे कठीण होईल. म्हणून तुमच्या स्वतःच्या स्क्रीन सवयींवर देखील नियंत्रण ठेवा. कुटुंबासोबत वेळ घालवा आणि मुलांना दाखवा की स्क्रीनशिवाय मजा करता येते.
पर्यायी उपक्रम प्रदान करा : मुलांना मजेदार पर्याय द्या. बाहेरचे खेळ, चित्रकला, हस्तकला, पुस्तके वाचणे किंवा बोर्ड गेम त्यांना व्यस्त ठेवू शकतात. जर हवामान किंवा जागा मर्यादित असेल तर योगा किंवा नृत्य यासारख्या अंतर्गत क्रियाकलाप देखील चांगले पर्याय आहेत.
advertisement
स्क्रीन-फ्री झोन तयार करा : घरातील काही भाग स्क्रीन-फ्री म्हणून नियुक्त करा, जसे की डायनिंग टेबल आणि बेडरूम. झोपण्याच्या वेळेच्या किमान एक तास आधी स्क्रीन बंद करा. यामुळे झोपेची गुणवत्ता सुधारेल आणि तुमच्या डोळ्यांना थोडा आराम मिळेल.
पॅरेंटल कंट्रोल आणि टायमर वापरा : मोबाइल फोन आणि टॅब्लेटवर पालक नियंत्रण वैशिष्ट्ये वापरा. हे तुम्हाला मुलांच्या ऑनलाइन क्रियाकलापांवर लक्ष ठेवण्यास आणि वेळेच्या मर्यादा निश्चित करण्यास मदत करते. टायमर सेट केल्याने मुलांना ट्रॅकवर राहण्यास प्रोत्साहित केले जाईल.
advertisement
संवाद आणि समजूतदारपणा : मुलांना शिकवा की जास्त स्क्रीन टाइम त्यांच्या डोळ्यांवर, मेंदूवर आणि झोपेवर परिणाम करतो. हे नियम त्यांच्या स्वतःच्या फायद्यासाठी आहेत, हे स्पष्ट करा. जेव्हा मुलांना कारण समजते, तेव्हा ते नियमांचे अधिक सहजपणे पालन करतात.
स्क्रीनला बक्षीस बनवू नका : चांगल्या कामासाठी तुमच्या मुलांना मोबाईल फोन देण्याची सवय लावू नका. बक्षीस म्हणून पुस्तके, खेळ किंवा बाहेर फिरायला जाण्याची निवड करा. यामुळे मुलांना स्क्रीनचा मोह होणार नाही.
advertisement
मुलांचा स्क्रीन टाइम कमी करणे कठीण नाही. त्यासाठी फक्त थोडे नियोजन आणि संयम आवश्यक आहे. वेळेची मर्यादा निश्चित करा. उदाहरण देऊन नेतृत्व करा आणि मुलांना मजेदार पर्याय द्या. लक्षात ठेवा, स्क्रीनपासून अंतर केवळ त्यांच्या डोळ्यांसाठीच नाही तर त्यांच्या मानसिक आणि शारीरिक आरोग्यासाठी देखील महत्त्वाचे आहे.
Disclaimer : या बातमीत दिलेली माहिती आणि आरोग्याशी संबंधित सल्ला तज्ञांशी झालेल्या संभाषणांवर आधारित आहे. ही सामान्य माहिती आहे, वैयक्तिक सल्ला नाही. म्हणून, डॉक्टरांचा सल्ला घेतल्यानंतरच काहीही वापरा. त्याच्या वापरामुळे होणाऱ्या कोणत्याही नुकसानासाठी न्यूज-18 जबाबदार राहणार नाही.
view commentsLocation :
Mumbai,Maharashtra
First Published :
November 05, 2025 1:23 PM IST
मराठी बातम्या/लाइफस्टाईल/
Parenting Tips : नकळत मुलांच्या दिवसातला मोठा वेळ जातो स्क्रीनवर; या पद्धतीने वेळीच घाला सवयीला आवर


