भेसळयुक्त मिठाई कशी ओळखाल? खरेदी करताना लक्षात ठेवा 'या' गोष्टी, होणार नाही फसवणूक!

'भेसळ' म्हणजे नेमकं काय?

या पदार्थांमध्ये होते सर्वाधिक भेसळ

• खवा: अनेक दुकानदार दुधात भेसळ करून किंवा सिंथेटिक दूध आणि रिफाइंड तेलाचा वापर करून बनावट मावा तयार करतात.
• रंग: मिठाई अधिक आकर्षक दिसावी म्हणून त्यात स्वस्त आणि आरोग्याला घातक अशा रंगांचा वापर केला जातो.
• चांदीचा वर्ख: मिठाईवर लावलेलं चांदीचं काम (वर्ख) हे खरंच चांदीचं असतं का? अनेकदा चांदीऐवजी ॲल्युमिनियम नावाच्या घातक धातूचा वर्ख वापरला जातो.
• तूप: मिठाई बनवण्यासाठी बनावट साजूक तुपाचाही सर्रास वापर होतो.

कशी ओळखाल ही भेसळ? तुमचे नाक आणि डोळेच तुमची शस्त्रं!

• वासावरून ओळखा: मिठाई किंवा खव्याचा वास घ्या. जर त्यातून काहीसा विचित्र किंवा अशुद्ध वास येत असेल, तर ती खरेदी करू नका. छेना किंवा त्यापासून बनवलेल्या मिठाईच्या बाबतीत ही काळजी नक्की घ्या. शुद्ध खव्याला तुपासारखा सुगंध येतो.
• रंगावर जाऊ नका: जी मिठाई रंगाने खूप भडक आणि चमकदार दिसेल, तिच्यापासून चार हात लांब रहा. यात वापरलेले रंग तुमच्या आरोग्यासाठी अत्यंत धोकादायक असू शकतात.
• चांदीच्या वर्खाची परीक्षा: मिठाईवर लावलेला वर्ख बोटाने हलकासा घासा. जर तो तुमच्या बोटाला न चिकटता जागेवरच विरघळून गेला, तर तो खरा आहे. पण जर तो बोटाला चिकटला किंवा गोळा होऊन मिठाईवर तसाच राहिला, तर तो ॲल्युमिनियमचा बनावट वर्ख आहे.
• खव्याची घरगुती तपासणी: खव्याचा छोटा तुकडा घेऊन त्यावर आयोडीनचे काही थेंब टाका. जर खवा बनावट असेल, तर तो आयोडीनसोबत मिळून निळा पडतो.

या गोष्टीही लक्षात ठेवा

• जे दुकानदार फक्त सणांपुरते तात्पुरती दुकानं थाटतात, त्यांच्याकडून खरेदी करणे टाळा. त्यांचा उद्देश फक्त नफा कमावणे असतो.
• मिठाई खरेदी करताना ती कधी बनवली आहे, याची विचारपूस करा. काही मिठाया केवळ एक-दोन दिवसच टिकतात.
• जर तुम्हाला कोणत्याही दुकानाबद्दल शंका आली किंवा वाईट अनुभव आला, तर गप्प बसू नका. अन्न सुरक्षा हेल्पलाइन क्रमांक १८००-१८०-५५३३ वर तुमची तक्रार नक्की नोंदवा.
• पॅकेटबंद तूप किंवा इतर वस्तू खरेदी करत असाल, तर त्यावरील बारकोड स्कॅन करून तो अस्सल असल्याची खात्री करा.