उपचार की आराम? 'मेडिकल' आणि 'वेलनेस' टुरिझममधील नेमका फरक काय?
- Published by:Arjun Nalavade
Last Updated:
शहरांच्या गजबजाटातून दूर, लोक मानसिक शांती (Mental Peace) आणि ताजेतवाने (Refreshment) होण्यासाठी डोंगरांमध्ये किंवा निसर्गरम्य ठिकाणी काही दिवस घालवण्याचा...
शहरांच्या गजबजाटातून दूर, लोक मानसिक शांती (Mental Peace) आणि ताजेतवाने (Refreshment) होण्यासाठी डोंगरांमध्ये किंवा निसर्गरम्य ठिकाणी काही दिवस घालवण्याचा विचार नेहमीच करतात. याच गरजेतून पर्यटन उद्योगात (Tourism Industry) 'मेडिकल टुरिझम' आणि 'वेलनेस टुरिझम' या दोन शब्दांचा वापर वाढला आहे. वरवर पाहता हे दोन्ही शब्द सारखे वाटत असले तरी, त्यांच्या उद्देशात (Objectives), सेवांमध्ये आणि पद्धतींमध्ये खूप मोठा फरक (Significant Difference) आहे.
१. मेडिकल टुरिझम: उपचारांसाठी प्रवास
मेडिकल टुरिझमचा मुख्य उद्देश हा असतो की, आपल्या मूळ देशापेक्षा कमी खर्चात (Cost-effective) आणि उच्च गुणवत्तेचे (High-quality) वैद्यकीय उपचार (Treatment) घेणे.
- सेवा: हृदय शस्त्रक्रिया (Heart Surgery), हिप किंवा गुडघा बदलणे (Knee Replacement), प्लास्टिक सर्जरी, हेअर ट्रान्सप्लांट किंवा दातांवरील उपचार यांसारख्या गंभीर आरोग्य समस्यांवर येथे उपचार केले जातात.
- उद्देश: याचा थेट उद्देश रोग बरा करणे (To Cure a Disease) हा आहे.
- ठिकाणे: भारत, थायलंड आणि मेक्सिको यांसारखे देश महागड्या उपचारांसाठी परवडणारे पर्याय म्हणून प्रसिद्ध आहेत.
advertisement
२. वेलनेस टुरिझम: आरोग्याची काळजी घेण्यासाठी प्रवास
वेलनेस टुरिझमचा उद्देश आजार बरा करणे हा नसतो, तर शारीरिक, मानसिक (Mental) आणि आध्यात्मिक आरोग्याची (Spiritual Health) काळजी घेणे हा असतो.
- सेवा: यात योग (Yoga), ध्यान (Meditation), स्पा, आयुर्वेदिक उपचार (Ayurvedic Treatments) आणि निसर्गोपचार यांचा समावेश असतो. हा प्रवास तणाव कमी करण्यासाठी (De-stress) आणि शरीर-मनाला पुन्हा टवटवीत (Rejuvenate) करण्यासाठी केला जातो.
- उद्देश: याचा फोकस रोग प्रतिबंध (Disease Prevention), आरोग्य सुधारणे आणि मानसिक शांतीवर असतो.
- ठिकाणे: भारत (विशेषतः केरळमधील आयुर्वेद केंद्रे), बाली किंवा कोस्टा रिका यांसारखी शांत ठिकाणे वेलनेस टुरिझमसाठी जगभर प्रसिद्ध आहेत.
advertisement
सोप्या भाषेत सांगायचे तर: मेडिकल टुरिझम म्हणजे आरोग्याची स्थिती (Health Condition) बरी करणे, तर वेलनेस टुरिझम म्हणजे शरीर आणि मनाला आराम (Relax the Mind) देणे.
Location :
Mumbai,Maharashtra
First Published :
October 25, 2025 1:29 PM IST
