Gauri Avahana 2025: यंदा गौरी आवाहन कधी, शुभ मुहूर्त, पूजा कशी करावी? जाणून संपूर्ण माहिती

माहेरवाशीण म्हटल्या जाणाऱ्या गौरींचा मनोभावे पाहुणचार केला जातो. काही ठिकाणी गौरीला महालक्ष्मीही म्हणतात. गौरी आगमनाच्या दिवशी महालक्ष्मीची स्थापना करतात. कोकणात या सणासाठी मुली माहेरी जातात. कोकणात काही भागात फुलांच्या गौरींची पद्धत आहे. नदीवरून पाच खडे आणि गौरीची फुलं आणली जातात. त्या फुलांची घरी आणल्यावर पूजा केली जाते आणि त्याची गौर बांधतात. तिला साडी, दागिने मुखवटा घालतात. काही भागांत मूर्तींची पूजा होते. बऱ्याच भागात लाकडी गौरी असतात. मुखवटेही असतात. दरवर्षी त्यांना साडी नेसवून अगदी देवाप्रमाणे नटवतात. महिला आपल्या गौरीचा साजश्रृंगार प्रेमाने करतात.

दुसऱ्या दिवशी म्हणजेच ज्येष्ठा नक्षत्रावर गौरींची पूजा होते. सकाळी गौरींची/महालक्ष्मीची पूजा-आरती करून केलेल्या फराळाचा नैवेद्य दाखवतात. नंतर संध्याकाळी आरती करतात. पुरणपोळी, ज्वारीच्या पिठाची आंबील, अंबाडीची भाजी, सोळा भाज्यांची एकत्र भाजी वगैरे पदार्थांचा नैवेद्यात समावेश असतो. नैवेद्यात शेंगदाणा आणि डाळीची चटणी, पंचामृत, पडवळ घालून केलेली ताकाची कढी, कटाची आमटी, वेगवेगळ्या प्रकारची भजी, पापड, लोणचे असे सर्व पदार्थ केळीच्या पानावर ठेवतात.

तिसऱ्या दिवशी म्हणजेच मूळ नक्षत्रावर गौरींचे विसर्जन करतात. त्या दिवशी सकाळी सुताच्या गाठी पाडतात. त्या सुतात हळदीकुंकू, सुकामेवा, बेलफळ, फुले, झेंडूची पाने, काशीफळाचे फूल, रेशमी धागा या वस्तू टाकून गाठी पाडतात. यांमध्ये हळदीकुंकू, रेशमी सूत, झेंडूची पाने, काशीफळाचे फूल हे महत्त्वाच्या वस्तू असतात. नंतर गौरींची पूजा आणि आरती करतात. गोड शेवयाची खीर, उडीद डाळीचा भाजलेला पापड याचा नैवेद्य दाखवतात. या तिसऱ्या दिवशी गौरींच्या चेहऱ्यावर एक प्रकारची उदासीनता दिसून येते. गौरींची पूजा, आरती करून पुढील वर्षी येण्याचे आमंत्रण देऊन त्यांचा निरोप घेतला जातो, आणि त्यांचे पाण्यात विसर्जन केले जाते. गौरींचे पाण्यात विसर्जन केल्यावर परत येताना थोडी वाळू घरी आणून ती सर्व घरभर टाकतात. त्यामुळे घरात समृद्धी येते व झाडाझुडुपांचे कीटकांपासून संरक्षण होते अशी समजूत आहे

तसेच गणेशोत्सवात पावित्र्याकडे अधिक लक्ष दिलं पाहिजे. चतुर्थीच्या दिवशी अंघोळ करुन स्वच्छ कपडे घालून पूजा करावी. अस्वच्छ कपडे घालून पूजेला बसू नये.

देवघराची स्वच्छता करावी. पूजेच्या आधी देवघराची स्वच्छता करणं आवश्यक आहे.

काळ्या रंगापासून दूर रहा. शुभकार्यात किंवा देवाची पूजा करताना काळे कपडे परिधान करू नये.

देवाला तुळस दाखवू नये. गणेशाची व्रत पूजा करताना तुळशीचा वापर करू नये. पूजेचा प्रसाद बनवताना तुळशीचा वापर करू नये.

जर तुम्ही चतुर्थीचा उपवास केला असेल तर कांदा लसूण खाणं टाळावं, असं म्हटलं जातं. मांसाहार करू नये, मद्यप्राशन करू नये.

पुरणपोळी बनवण्यासाठी तुम्हाला चणे डाळ, तूप, गूळ, जायफळ पावडर, वेलची पावडर, चवीनुसार मीठ, गव्हाचे पीठ, तेल हे साहित्य लागतं. चणा डाळ स्वच्छ पाण्याने धुवून 3 तास भिजत ठेवा. कुकरमध्ये भिजवलेली चणा डाळ टाका, त्यात हळद, मीठ, एक चमचा तेल आणि गरजेनुसार पाणी घाला. ते शिजू द्या. डाळ थंड झाल्यावर जास्तीचं पाणी काढा आणि डाळ वाटून घ्या. कढईत वाटण आणि गूळ घालून मिक्स करा. गूळ वितळेपर्यंत दोन्ही चांगले मिसळा. त्यात जायफळ पावडर आणि वेलची पावडर घालून मिक्स करा. नंतर हे तयार झालेलं सारण म्हणजेच पुरण थंड होऊ द्या. नंतर गव्हाचे पीठ आणि मैदा हळद आणि चवीनुसार मीठ घालून मिक्स करा. आता थोडे थोडे पाणी घालून पीठ मळून घ्या. 15 मिनिटं पीठ बाजूला ठेवा. नंतर त्यापासून गोळे बनवा. त्यात पुरण भरा आणि ते पोळीप्रमाणे लाटून घ्या. नंतर तूप लावून तव्यावर भाजून घ्या. पुरणपोळी तयार झाली.