Inspiring Story: लहान वयात लग्न, रोजची मोल-मजुरी, पण शिकण्याची जिद्द, 2 मुलांची आई बारावी पास!

कोमल कांबळेचे लहान वयात लग्न झाले. कोल्हापूरच्या राजेंद्र नगर परिसरात राहणाऱ्या कोमलच्या कुटुंबाची आर्थिक परिस्थिती अत्यंत नाजूक होती. तिचे पती हमालीचे काम करून कुटुंबाचा उदरनिर्वाह करतात. दोन लहान मुलांसह कोमलवर घराची संपूर्ण जबाबदारी होती. अशा परिस्थितीत शिक्षण पूर्ण करण्याचे स्वप्न पाहणेही कठीण होते. पण कोमलने हार मानली नाही. “मला माझ्या मुलांना चांगले भविष्य द्यायचे आहे. त्यासाठी मला स्वतःला सक्षम बनवायचे आहे,” असे ती ठामपणे सांगते. या जिद्दीने तिने शिक्षणाचा मार्ग निवडला.

कोमल चार घरी साफसफाई आणि स्वयंपाकाचे काम करते. ती जिथे काम करते, तिथल्या एका काकींनी तिला शिक्षणाचा मोलाचा सल्ला दिला. “कोमल, अजून किती दिवस असं काम करणार? शिक्षण पूर्ण कर, तुझं आयुष्य बदलेल,” असे त्या काकी म्हणाल्या. हा सल्ला कोमलच्या मनाला भिडला. तिने नाइट कॉलेज ऑफ आर्ट्स अँड कॉमर्समध्ये प्रवेश घेण्याचा निर्णय घेतला. सुरुवातीला अभ्यासासाठी वेळ काढणे अवघड वाटले, पण काकींच्या सततच्या प्रोत्साहनामुळे ती पुढे सरकत गेली. “त्या काकी माझ्यासाठी देवदूतच होत्या. त्यांच्यामुळे मी हा निर्णय घेऊ शकले,” असे कोमल भावूक होऊन सांगते.

कोमलने अभ्यास आणि काम यांचा ताळमेळ साधण्यासाठी वेळेचे काटेकोर नियोजन केले. ती सकाळी 5:30 वाजता उठायची. घरातील कामे आणि मुलांचा सांभाळ करून ती सकाळी 7:30 पर्यंत अभ्यासाला वेळ द्यायची. त्यानंतर स्वयंपाकाची तयारी करून ती 9 ते 9:30 च्या सुमारास कामासाठी बाहेर पडायची. दुपारी 2 ते 2:30 च्या दरम्यान घरी परतल्यानंतर ती पुन्हा 4 वाजेपर्यंत अभ्यास करायची. संध्याकाळी घरचा स्वयंपाक आटोपून ती पुन्हा कामासाठी बाहेर जायची. “कधी कधी खूप थकायचे, पण मुलांचा विचार करून मी स्वतःला प्रेरणा द्यायचे,” असे ती सांगते. तिच्या या नियोजनामुळे ती अभ्यासात सातत्य राखू शकली.

कोमलने शिक्षणाचा निर्णय घेताना विचारपूर्वक पावले उचलली. तिला भविष्यात आर्थिक स्वावलंबन मिळवायचे होते, म्हणून तिने कॉमर्स शाखेची निवड केली. “कॉमर्समुळे मला व्यवसाय आणि हिशेब समजण्यास मदत होईल. भविष्यात स्वतःचा छोटासा व्यवसाय सुरू करायचा आहे,” असे ती सांगते. तिचा हा विचार आणि दूरदृष्टी तिची यशस्वी होण्याची जिद्द दाखवते. तिने अभ्यासात विशेषतः लेखाशास्त्र आणि अर्थशास्त्रावर लक्ष केंद्रित केले. “मला हिशेबाची भीती वाटायची, पण शिक्षकांनी खूप सोपे करून समजावले,” असे ती म्हणते.

कोमलच्या यशात तिच्या शिक्षकांचाही मोठा वाटा आहे. नाइट कॉलेज ऑफ आर्ट्स अँड कॉमर्समधील शिक्षकांनी तिला अभ्यासात सातत्याने मार्गदर्शन केले. “कोमल खूप मेहनती होती. तिची परिस्थिती पाहता तिचे यश आमच्यासाठी अभिमानास्पद आहे,” असे कॉलेजच्या प्राचार्यांनी सांगितले. कॉलेजने रात्रीच्या वेळी वर्ग आयोजित केल्याने कोमलसारख्या काम करणाऱ्या विद्यार्थ्यांना शिक्षण घेणे शक्य झाले. “नाइट कॉलेजमुळे माझ्यासारख्या अनेकांना शिक्षणाची संधी मिळाली,” असे कोमल म्हणते.

“मला वाटलं नव्हतं की माझी गोष्ट इतरांना प्रेरणा देईल. पण आता मला अनेक जण विचारतात की मी कसं केलं?,” असे ती हसत सांगते. कोमल आता पुढील शिक्षणासाठी तयारी करत आहे. तिला बी.कॉम. पूर्ण करून स्पर्धा परीक्षेची तयारी सुरू करायची आहे. “माझ्या मुलांना चांगलं शिक्षण द्यायचं आहे. त्यांच्यासाठी मी काहीही करेन,” असे ती ठामपणे सांगते.

कोमलची कहाणी सिद्ध करते की, परिस्थिती कितीही प्रतिकूल असली तरी मेहनत आणि दृढनिश्चयाने यश मिळवता येते. तिच्या यशाचे श्रेय तिच्या कठोर परिश्रमाबरोबरच तिला मार्गदर्शन करणाऱ्या पती, काकी, शिक्षक आणि तिच्या कुटुंबाच्या पाठिंब्याला जाते. “माझा पती आणि मुलं माझी ताकद आहेत. त्यांच्यामुळे मी हे करू शकले,” असे ती म्हणते. कोमलच्या या यशाने समाजातील अनेक महिलांना शिक्षणाची प्रेरणा मिळाली आहे. तिची कहाणी खऱ्या अर्थाने एक आदर्श आहे.