हृदयरोग हृदयाच्या वेगवेगळ्या भागावर परिणाम करतो, रक्तवाहिनी, हृदयाचे स्नायू, हृदयाच्या झडपा आणि शरीराच्या इतर भागांवर परिणाम करतो. त्यानुसार त्याचे प्रकार असतात. मेट्रो हॉस्पिटल्स अँड हार्ट इन्स्टिट्यूटच्या कार्डियाक कॅथ लॅबचे संचालक आणि इंटरव्हेंशनल कार्डिओव्हस्कुलर सर्जन डॉ. समीर गुप्ता यांनी याबाबत सविस्तर माहिती दिली आहे.
कार्डियाक अरेस्ट म्हणजे काय?
कार्डियाक अरेस्टमध्ये हृदय अचानक नीट धडधडणं बंद होतं. इलेक्ट्रिकल कारणामुळे आपलं हृदय रक्त पंप करणं थांबवतं. यामुळे आपल्या पेशींना आवश्यक ऑक्सिजन मिळत नाही. पेशींमध्ये ऑक्सिजनच्या कमतरतेमुळे अचानक हृदयविकाराचा झटका येऊ शकतो आणि ही जीवघेणी परिस्थिती आहे. जर त्वरित मदत मिळाली तर रुग्णाच्या जगण्याची शक्यता वाढते.
advertisement
Heart Attack : तुमच्या पाण्याच्या बाटलीमुळेही तुम्हाला येऊ शकतो हार्ट अटॅक, पण कसा?
अशा वेळी, जर रुग्णाला सीपीआर दिला तर काही प्रमाणात आराम मिळतो. कार्डियाक अरेस्ट हा हृदयविकाराच्या झटक्यासारखा नसतो. तथापि, हृदयविकारासह जवळजवळ कोणत्याही ज्ञात हृदयविकारामुळे हृदयविकाराचा झटका येऊ शकतो. हे दुर्मिळ आहे, परंतु ते बहुतेक खेळादरम्यान मुलांमध्ये आणि तरुणांमध्ये होते.
डॉ. समीर स्पष्ट करतात की जन्मजात परिस्थिती, अनुवंशिकता, हृदयविकाराचा झटका, इलेक्ट्रोलाइट असामान्यता इत्यादी विविध कारणांमुळे कोणालाही हृदयविकाराचा झटका येऊ शकतो.
कार्डियाक अरेस्टची लक्षणं
-हृदयविकाराच्या झटक्याचे सर्वात महत्वाचे लक्षण म्हणजे बेशुद्ध होणे
-अनेक वेळा एखाद्या व्यक्तीला हृदयविकाराच्या झटक्यापूर्वी खालील लक्षणे जाणवू शकतात जसे की
-असामान्य हृदयाचे ठोके
-छातीत दुखणे
-मळमळ किंवा उलट्या
-श्वास घेण्यास त्रास होणे
-चक्कर येणे किंवा चक्कर येणे
Heart Attack : चेहऱ्यावरूनच समजतं हार्ट अटॅक येणार आहे, दिसतात अशी लक्षणं
हार्ट अटॅक म्हणजे काय?
हृदयविकाराच्या झटक्यासारखे नाही, हृदयविकार ही रक्ताभिसरणाची समस्या आहे. रक्त गोठणे किंवा हृदयाला रक्तपुरवठा कमी होणे यामुळे हृदयविकार होतो. हृदयविकाराचा झटका मुख्यतः कोरोनरी धमन्यांमध्ये अडथळा निर्माण झाल्यामुळे होतो. डॉक्टर त्याला मायोकार्डियल इन्फार्क्शन असेही म्हणतात. कोरोनरी धमन्यांमध्ये अडथळा निर्माण झाल्यामुळे हृदयाचे गंभीर नुकसान होते.
हार्ट अटॅकची लक्षणं
जरी हृदयविकाराची लक्षणे अचानक दिसतात. परंतु कधीकधी काही सौम्य लक्षणे काही दिवस किंवा आठवड्यांपूर्वी जाणवू शकतात. वेगवेगळ्या लोकांमध्ये हृदयविकाराची लक्षणे वेगवेगळी असू शकतात, जसे की-
-अस्वस्थता आणि छातीत दुखणे
-घाम येणे
-हृदयाचे ठोके वाढणे
-श्वास घेण्यास त्रास होणे
-चक्कर येणे
-हृदयविकार, पाठ, मान, जबडा आणि पोटात वेदना आणि जळजळ होणे
हार्ट फेल्युअर म्हणजे काय?
हार्ट फेल्युअर म्हणजे अशी स्थिती जेव्हा हृदय शरीराच्या इतर भागांना पुरेसे रक्त योग्यरित्या पुरवू शकत नाही. या परिस्थितीत, हृदयाचा पंपिंग वेग कमी होतो. हृदयविकार झाल्यास, त्याचा परिणाम हृदयाच्या उजव्या किंवा डाव्या बाजूला दिसून येतो. किंवा तो दोन्ही बाजूंना प्रभावित करू शकतो. त्याची लक्षणे अचानक दिसून येतात.
हार्ट फेल्युअरची लक्षणे
हृदयाचे ठोके अचानक वाढणे - सतत खोकला - मानेच्या नसा फुगणे - श्वास घेण्यास त्रास होणे - जास्त थकवा - पायांमध्ये सूज येण्याची समस्या - अनियमित नाडीचा दर - अचानक वजन वाढणे