चहा की दारु दोन्हीपैकी आरोग्यासाठी सर्वात घातक काय? एकाचंही व्यसन लागलं असेल तर आधी हे वाचा

आजकालच्या धकाधकीच्या जीवनात अनेक लोक चहा आणि दारू या दोन्हीपैकी एका तरी पदार्थाचे सेवन करताना दिसतात. काहीजणांसाठी चहा हे दैनंदिन जीवनाचा अविभाज्य भाग आहे, तर काहीजणांसाठी दारू हे तणावमुक्तीचे किंवा मनोरंजनाचे साधन. असे अनेक लोक आहेत ज्यांचं चहा प्यायलं नाही तर दिवस चांगला जात नाही. तर काही लोक असे आहेत जे दारु प्यायल्याशिवाय त्यांना रात्री शांत झोप लागत नाही. ज्यामुळे दोन्ही गोष्टी माणसासाठी व्यसनच आहे.

मग अशात सकाळी चहाचं व्यसन करुन दिवसाची सुरुवात करणं हे आरोग्यासाठी जास्त वाईट की रात्री दारुचं व्यसन करुन झोपणं आरोग्यासाठी वाईट? एक्सपर्टस काय सांगतात?

चहाचे सेवन आणि त्याचे परिणामचहा हे भारतातीलच नव्हे, तर जगभरातील एक लोकप्रिय पेय आहे. यामध्ये कॅफिन (Caffeine) नावाचा घटक असतो, जो एक सौम्य उत्तेजक (mild stimulant) आहे.

फायदे (प्रमाणात सेवन केल्यास)Harvard T.H. Chan School of Public Health नुसार चहामध्ये पॉलीफेनॉल्स आणि फ्लेव्होनॉइड्स (Polyphenols and Flavonoids) सारखे अँटीऑक्सिडंट्स असतात, जे शरीरातील पेशींचे नुकसान टाळण्यास मदत करतात आणि हृदयरोगाचा धोका कमी करू शकतात.कॅफिनमुळे तात्पुरती मानसिक सतर्कता आणि एकाग्रता वाढते.

तोटे (अतिरिक्त प्रमाणात सेवन केल्यास)जास्त चहा प्यायल्याने कॅफिनचे व्यसन लागते. जर चहा अचानक बंद केला, तर डोकेदुखी, चिडचिड किंवा थकवा जाणवू शकतो. सायंकाळी किंवा रात्री जास्त चहा प्यायल्याने झोप न येण्याची समस्या निर्माण होऊ शकते. ऍसिडिटी आणि पोटाचे विकार: रिकाम्या पोटी जास्त चहा प्यायल्याने ऍसिडिटी, छातीत जळजळ आणि अपचन होऊ शकते. दारू (Alcohol) हे एक सायकोएक्टिव्ह (Psychoactive) रसायन आहे, जे मानवी शरीरावर आणि मेंदूवर गंभीर परिणाम करते.

दारुचे तोटे (कोणत्याही प्रमाणात सेवन केल्यास)दारूच्या अतिसेवनामुळे फॅटी लिव्हर (Fatty Liver), अल्कोहोलिक हेपेटायटिस (Alcoholic Hepatitis) आणि लिव्हर सिरोसिस (Liver Cirrhosis) सारखे गंभीर यकृताचे आजार होतात. यावर जागतिक आरोग्य संघटना (WHO) आणि सेंटर फॉर डिसीज कंट्रोल अँड प्रिव्हेन्शन (CDC) यांनी अनेक अहवाल प्रकाशित केले आहेत.

American Heart Association नुसार उच्च रक्तदाब (High Blood Pressure), स्ट्रोक (Stroke) आणि हृदयरोग (Heart Disease) यांचा धोका वाढतो. दारूच्या सेवनामुळे तोंड, घसा, अन्ननलिका, यकृत, स्तन आणि आतड्यांच्या कर्करोगाचा धोका वाढतो, असे अनेक संशोधनांतून सिद्ध झाले आहे. दारूमुळे नैराश्य (Depression), चिंता (Anxiety) आणि इतर मानसिक विकारांना बळी पडण्याची शक्यता वाढते. दारूचे व्यसन हे मानसिक आरोग्यासाठी अत्यंत घातक आहे. दारूचे व्यसन शारीरिक आणि मानसिक दोन्ही स्तरांवर अत्यंत हानिकारक असते आणि त्यातून बाहेर पडणे खूप कठीण असते.

कोण आहे अधिक घातक?स्पष्टपणे सांगायचे झाल्यास, दारू (Alcohol) ही चहापेक्षा आरोग्यासाठी अधिक घातक आहे. चहा, जरी त्यात कॅफिन असले तरी, जर प्रमाणात सेवन केले तर त्याचे काही फायदे असू शकतात आणि त्याचे दुष्परिणाम दारूइतके गंभीर नसतात. दारूचे कोणतेही सुरक्षित प्रमाण नाही असे अनेक आरोग्य संस्था सांगतात. दारूचे सेवन अल्प प्रमाणात केले तरीही ते दीर्घकाळासाठी अनेक गंभीर आरोग्य समस्या निर्माण करू शकते. कर्करोग, यकृताचे गंभीर आजार आणि मानसिक आरोग्य समस्यांचा दारूशी थेट संबंध आहे.

जर तुम्हाला चहा किंवा दारूचे व्यसन लागले असेल, तर ते सोडवण्यासाठी त्वरित तज्ज्ञांचा सल्ला घेणे महत्त्वाचे आहे. व्यसन सोडवण्यासाठी योग्य मार्गदर्शन आणि उपचार पद्धती उपलब्ध आहेत. आरोग्यासाठी नेहमीच जागरूक राहणे आणि योग्य निर्णय घेणे आवश्यक आहे.