Mobile Intersting Facts : मोबाईल नेटवर्क फुल असतानाही कॉल का लागत नाही?

बहुतेक लोकांना वाटतं की फुल नेटवर्क म्हणजे फोनला सर्व काही नीट चालायला हवं. पण प्रत्यक्षात सिग्नल बार फक्त तुमच्या फोनचा टॉवरशी असलेला रेडिओ कनेक्शन मजबूत आहे का हे दाखवतात. कॉल कनेक्ट होण्यासाठी यापेक्षा जास्त स्तरांवरील प्रक्रिया एकदम योग्यरित्या काम करणं गरजेचं आहे. म्हणूनच अनेक वेळा नेटवर्क फुल असलं तरी कॉल कनेक्ट होत नाही, बिझी दाखवतो किंवालगेच कट होतो.

टॉवर ओव्हरलोड हे सर्वात मोठं कारण फुल सिग्नल बार म्हणजे टॉवर जवळ आहे किंवा रेडिओ सिग्नल मजबूत आहे. पण त्या टॉवरवर किती लोक एकाच वेळी कॉल करण्याचा प्रयत्न करत आहेत हे वेगळं. प्रत्येक टॉवरला मर्यादित कॉल-चॅनेल असतात. एखाद्या मार्केटमध्ये, रेल्वे स्टेशनवर, मॅचच्या मैदानात किंवा उत्सवाच्या वेळी हजारो लोक एकाच टॉवरवर असतात.  सिग्नल दिसतो पण कॉल चॅनेल फुल असतात यामुळे कॉल कनेक्ट होत नाही. याला नेटवर्क कन्जेशन म्हणतात.

मोबाईल ऑपरेटरचं कोर नेटवर्क, वॉईस सर्व्हर, स्विचिंग सेंटर, राऊटिंग गेटवे अशा मोठ्या प्रणालींवरच कॉलची देवाण-घेवाण अवलंबून असते. या सर्व्हरमध्ये एखादा तात्पुरता बिघाड आला, अपडेट चालू असेल किंवा काही ट्रॅफिक जास्त असेल तर युझर्सना त्याचा परिणाम दिसतं. डेटा चालतो, नेटवर्क फुल दिसतं पण कॉल जात नाही, एक-दोन रिंगनंतर बंद होतो.

4G नेटवर्कवर कॉल करण्यासाठी VoLTE म्हणजे Voice over LTE आवश्यक असतं. जर तुमच्या फोनमध्ये VoLTE ऑन नसेल किंवा ऑपरेटरचा सपोर्ट नसेल, तर कॉल करताना फोन 4G वरून 2G/3G वर शिफ्ट होतो. काही भागात 3G बंद केले गेले आहेत आणि 2Gचा सिग्नल कमी ताकदीचा असतो. हा ‘हँडओव्हर’ नीट न झाल्यास फुल 4G सिग्नल असूनही कॉल लागत नाही.

सिग्नल स्ट्रेंथ आणि सिग्नल क्वालिटी यात फरक हे सर्वात कमी लक्षात येणारं पण खूप महत्त्वाचं कारण आहे. फोनवर दिसणारे नेटवर्क बार हे सिग्नलची ताकद दाखवतात. पण कॉल कनेक्ट होण्यासाठी सिग्नलची गुणवत्ता उत्तम असावी लागते.

जसं की इमारतींच्या आत, बेसमेंट किंवा पार्किंग, मोठ्या भिंतींमागे जिथे इंटरफेरेन्स जास्त असतो तिथे सिग्नल स्ट्रेंग्थ चांगली असली तरी गुणवत्ता खराब असते. त्यामुळे कॉल कनेक्ट होत नाही किंवा लगेच ड्रॉप होतो. गाडी, ट्रेन, बस या वाहनात प्रवास करताना फोन एका टॉवरवरून दुसऱ्यावर वारंवार बदलतो. या बदलाला ‘हँडओव्हर’ म्हणतात. हा बदल जिथे योग्यरित्या होत नाही तिथे कॉल लागायला तांत्रिक अडथळे येतात.

काही वेळा दोष तुमच्याकडे नसून समोरच्या व्यक्तीकडे असतो. त्याचा फोन बंद, नेटवर्क नसलेला भाग, VoLTE बंद, त्याच्या टॉवरवर लोड यामुळे कॉल रूटिंग फेल होऊन तुमच्या स्क्रीनवर कॉल फेल दिसतं. अनेक वर्षे जुनी SIM 4G किंवा नवीन बँड नीट सपोर्ट करत नाही. सिम स्लॉटमध्ये धूळ, ओलावा किंवा सैल बसलेली सिम यामुळेही कॉल फेल होऊ शकतो. कधी नेटवर्क सेटिंग खराब होते, कधी सॉफ्टवेअर अपडेटनंतर बग येतो, कधी फ्लाइट मोड ग्लिच होतोयामुळेही कॉलिंगवर परिणाम होतो. (सर्व फोटो : AI Generated)