TRENDING:
मुंबई: बहुभाषिक आणि बहुधार्मिक शहर अशीच मुंबईची ओळख आहे. फार पूर्वीपासून मुंबईत विविध परंपरा आणि संस्कृती जपणारे लोक राहतात. विशेष म्हणजे मुंबईत एक चायनिज मंदिर देखील आहे. दक्षिण मुंबईतील माझगाव डॉक परिसरात105 वर्षे जुनं हे क्वान कुंग मंदिर आहे. या मंदिरात पूजा आणि प्रार्थना करण्याची अनोखी परंपरा आहे. तसेच इथं आपलं भविष्य पाहण्यासाठीही अनेकजण आवर्जून येतात. विशेष म्हणजे गेल्या 15 वर्षांपासून या मंदिराची देखभाल जितेंद्र परमार या हिंदू व्यक्तीकडून केली जाते.
advertisement
दक्षिण मुंबईतील माझगाव हे आज भारतातील सर्वोच्च शिपयार्ड माझगाव डॉकसाठी प्रसिद्ध आहे. इथं भारतीय नौदलासाठी युद्धनौका आणि पाणबुड्या तयार केल्या जातात. पण सुमारे 150 वर्षांपूर्वी माझगाव हे दक्षिण चीनमधील कँटनमधील सी युप कून समुदायाचे घर होते. ते ईस्ट इंडिया कंपनीत काम करण्यासाठी आले आणि डॉकयार्डजवळ नवाब टँक रोडवर राहत होते. ते व्यापारी, खलाशी आणि व्यापारी म्हणून काम करणाऱ्या सदस्यांसह राहत होते. 1962 मध्ये जेव्हा भारत-चीन युद्ध सुरू झाले तेव्हा चिनी समुदायातील अनेक सदस्य तेथून निघून गेले. तथापि, काही कुटुंबांनी चायनाटाउन म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या परिसरात राहणे पसंत केले.
विधानसभा निवडणूक प्रचाराची धामधूम, मजुरांना अच्छे दिन, खाऊन पिऊन दिवसाला इतके रुपये
कुठं आहे चायनिज मंदिर?
माझगावमधील एका अरुंद गल्लीत वसलेले 105 वर्षे जुने क्वान कुंग मंदिर दोन मजली लाकडी घरात आहे. जेव्हा चिनी समुदायाकडून हे मंदिर बांधण्यात आले तेव्हापासूनच मुंबईतील चायनीज लोकांचं एकमेव प्रार्थना स्थळ आहे. हे मंदिर 1919 साली बांधण्यात आले होते. क्वान कुंगचे हे चिनी मंदिर डॉकयार्ड स्थानकापासून 10 मिनिटाच्या अंतरावर आहे. चिनी लोकांचं एकमेव प्रार्थनास्थळ असलेल्या या मंदिरात विविध जाती धर्माचे लोक दर्शनासाठी आणि मुख्यतः आपलं भविष्य बघण्यासाठी येत असतात. तसेच विविध कॉलेजचे विद्यार्थी येथे अभ्यास दौऱ्यासाठी सुद्धा येतात.
लाल रंगाचं मंदिर
क्वान कुंग मंदिरात प्रवेश केल्यावर लाल रंगाच्या वेगवेगळ्या छटांनी स्वागत केले जाते. भिंती, कपाटे, दारे आणि खुर्चा सर्व लाल रंगाने रंगवल्या आहेत. लाल रंगाला चिनी संस्कृतीतील सर्वात शुभ रंग म्हणतात. न्याय आणि धैर्याच्या चिनी देवता, गुआन गॉन्ग याला श्रद्धांजली अर्पण करत समोर सुबक कोरलेल्या मूर्ती आहेत. भविष्य सांगणारं उपकरणं या मंदिरातील बाजूला असलेल्या कपाटात पूजकांसाठी पारंपारिक जॉस स्टिक्स, कागदी पैसे आणि किडनीच्या आकाराचे जिओबी (चंद्राचे ठोकळे) आहेत.
माडग्याळी मेंढींच्या किंमती लाखात का असतात? खास आहे यामागचं कारण..
कसं पाहतात भविष्य?
मून ब्लॉक्स हे लाकडी भविष्य सांगण्याचे साधन आहेत. प्रत्येक ब्लॉक एका बाजूला गोल आणि दुसऱ्या बाजूला सपाट आहे, जो यिन आणि यांग दर्शवितो. एक प्रश्न विचारा आणि त्यांना जमिनीवर फेकून द्या, ते विरुद्ध बाजूंनी वर पडले तर सैन्य तुमच्याबरोबर आहे असा त्याचा अर्थ होता. तसं घडलं नाही तर तुम्ही जे काही मागितले आहे ते तुम्ही टाळले पाहिजे असा अर्थ होतो. प्रार्थना करताना अगरबत्ती आणि मेणबत्त्या पेटवण्याव्यतिरिक्त, भाविक इच्छा करण्यापूर्वी चिनी नशीबाच्या काठ्या देखील फिरवतात.
चिनी लिपीत बांबूच्या पत्र्याच्या फाईल्स वेगवेगळ्या आकड्यांच्या खाली फिक्स केलेल्या एक मोठा बोर्ड आहे. प्रत्येक क्रमांकावर संबंधित भाग्य कार्ड असते जिथे लोक दरवर्षी त्यांचे भविष्य वाचतात. गुडघ्यावर बसून हाताचे पंजे एकमेकांत लॉक करून प्रार्थना केली जाते. त्यानंतर घंटा तीन वेळा वाजवली जाते. तसेच तेथे असलेला ड्रम सुद्धा तीन वेळेस वाजवला जातो.
दरवर्षी वर्षाच्या सुरुवातीला मंदिरात विशेष पूजा असते. ज्याप्रमाणे आपण गुढीपाडव्याला नवीन वर्ष साजरा करतो त्याप्रमाणे चिनी नागरिकांच्या नवीन वर्षाला या मंदिरात मोठ्या प्रमाणात चिनी लोक येऊन आपलं नवीन वर्ष साजरं करतात. त्या दिवशी संपूर्ण तीन दिवस हे मंदिर खुलं असतं. त्याचप्रमाणे हे मंदिर रोज सकाळी 11 ते दुपारी 2 वाजेपर्यंत खुले असते. विशेष म्हणजे हे मंदिराची देखभाल एका हिंदू व्यक्तीकडून होते.