Mokshada Ekadashi 2025: मोक्षदा एकादशीला गीता जयंतीचा शुभ संयोग! डिसेंबरची सुरुवात खास, विशेष पूजा-विधी

मोक्षदा एकादशीचे महत्त्व: मोक्षदा एकादशी ही सर्व एकादशांपैकी सर्वात शुभ मानली जाते. तिला विष्णुप्रिया एकादशी असेही म्हणतात. या दिवशी भगवान विष्णूची पूजा केल्याने सर्व दुःख दूर होतात आणि पूर्वजांना मोक्ष मिळतो. या दिवशी पूर्वजांना शांती मिळण्यासाठी त्यांच्यासाठी तर्पण (अर्पण) केल्याने त्यांना मोक्ष मिळण्यास मदत होते.

गीता जयंतीचे धार्मिक महत्त्व: द्वापार युगात मार्गशीर्ष महिन्याच्या शुक्ल पक्षाच्या एकादशीला, भगवान श्रीकृष्णाने महाभारत युद्धादरम्यान अर्जुनाला भगवद्गीतेचा उपदेश केला होता. म्हणूनच ही तारीख गीता जयंती म्हणून साजरी केली जाते. गीता हा जगातील एकमेव धर्मग्रंथ आहे ज्याची जयंती साजरी केली जाते.

वर्षभरात साधारणपणे 24 एकादशी असतात, परंतु ज्या वर्षी अधिक महिना असतो, त्या वर्षी ही संख्या 26 पर्यंत वाढते. या वर्षीही श्रावणात अधिक महिन्यामुळे 26 एकादशी होत्या.

मोक्षदा एकादशी तिथी - मार्गशीर्ष महिन्याच्या शुक्ल पक्षाची एकादशी तिथी 30 नोव्हेंबर रोजी रात्री 09:29 वाजता सुरू होईल आणि 01 डिसेंबर रोजी संध्याकाळी 07:01 वाजता संपेल. उदयतिथीमुळे एकादशी 01 डिसेंबर रोजी साजरी होईल.

गीतेची पूजा करण्याची पद्धत:

गीता जयंतीच्या दिवशी ब्रह्ममुहूर्तावर उठून स्नान करावे.

गंगाजलाने पूजास्थळ शुद्ध करावे.

पाठावर स्वच्छ कापड घालून भगवान श्रीकृष्णाची मूर्ती आणि श्रीमद्भगवद्गीता स्थापित करावी.

भगवंतांना पाणी, तांदळाचे दाणे, पिवळी फुले, धूप, दिवा आणि नैवेद्य अर्पण करावे.

श्रीमद्भगवद्गीतेचे पठण अवश्य करावे.

गीतेचे दान करण्याचे विशेष महत्त्व

श्रीमद्भगवद्गीतेमध्येच असे म्हटले आहे की हे परम ज्ञान इतरांना वाटले पाहिजे. गीतेचे दान केल्याने अनेक पापांचा नाश होतो आणि पुण्य मिळते.

गीतेचे ऐतिहासिक संदर्भ उपदेश -

महाभारत युद्ध सुरू होण्यापूर्वी मार्गशीर्ष शुक्ल एकादशीला भगवान श्रीकृष्णाने अर्जुनाला गीता उपदेश केली. म्हणूनच गीतेत "श्री भगवान उवाच" असे लिहिले आहे, "श्री कृष्ण उवाच" असे लिहिले नाही. हे गीतेचे दिव्यत्व आणि वैश्विकता प्रतिबिंबित करते. गीतेमध्ये वेद, उपनिषदे आणि पुराणांचे सार आहे. त्यात कर्म, ज्ञान आणि भक्तीच्या मार्गांचे तपशीलवार स्पष्टीकरण आहे. गीतेचे 18 अध्याय जीवनाच्या प्रत्येक पैलूमध्ये मार्गदर्शन करतात आणि मानवी शंकांचे निरसन करतात. गीता आपल्याला कर्म करत राहण्यास शिकवते. जीवनात निष्क्रियता नव्हे तर सतत कर्म करणे आवश्यक आहे.

01 डिसेंबर रोजी येणारी गीता जयंती आणि मोक्षदा एकादशी भक्तांसाठी अत्यंत शुभ मानली जाते. उपवास, पूजा आणि गीता पठण केल्यानं विशेष पुण्य आणि आध्यात्मिक फायदे मिळतात.

(सूचना : येथे दिलेली माहिती ज्योतिषीय ज्ञानावर आधारित आहे. याला कोणताही शास्त्रीय पुरावा नाही. न्यूज 18 मराठी त्याची हमी देत नाही.)