रात्रीच्या जेवणात चपाती खावी की भात? तज्ज्ञ सांगतात, शांत झोप आणि पचनासाठी दोन्हीपैकी 'हा' आहे उत्तम पर्याय
- Published by:Arjun Nalavade
Last Updated:
Chapati Vs Rice : घरात रोज रात्री पडणारा एक हमखास प्रश्न म्हणजे- 'जेवायला काय करू? चपाती की भात?' हा केवळ गृहिणींपुढचा प्रश्न नाही, तर आपल्या आरोग्याशी जोडलेला एक महत्त्वाचा निर्णय आहे. चपाती आणि भात...
Chapati Vs Rice : घरात रोज रात्री पडणारा एक हमखास प्रश्न म्हणजे- 'जेवायला काय करू? चपाती की भात?' हा केवळ गृहिणींपुढचा प्रश्न नाही, तर आपल्या आरोग्याशी जोडलेला एक महत्त्वाचा निर्णय आहे. चपाती आणि भात हे दोन्ही आपल्या भारतीय जेवणाचे अविभाज्य घटक आहेत, पण रात्रीच्या वेळी यापैकी काय खाणे आपल्या पोटासाठी, पचनासाठी आणि शांत झोपेसाठी अधिक चांगले आहे, हा वाद नेहमीच सुरू असतो. चला, या वादामागील सत्य तज्ज्ञांच्या नजरेतून समजून घेऊया...
रात्रीच्या जेवणाचे महत्त्व का आहे?
रात्रीचे जेवण हे दिवसभराचा शेवटचा आहार असते. यानंतर आपले शरीर अनेक तास विश्रांती घेते. त्यामुळे, आपण जे काही खातो, त्याचा थेट परिणाम आपल्या पचनक्रियेवर, मेटाबॉलिझमवर आणि झोपेच्या गुणवत्तेवर होतो. हलके आणि लवकर पचणारे अन्न शांत झोपेला मदत करते, तर जड जेवणामुळे पोटात अस्वस्थता, गॅस, ॲसिडिटी आणि झोपेत अडथळा यांसारख्या समस्या निर्माण होऊ शकतात. म्हणूनच, पोळी आणि भातामधील योग्य निवड करणे महत्त्वाचे ठरते.
advertisement
आखाड्यातील दोन खेळाडू : चपाती विरुद्ध भात
या वादाच्या आखाड्यात एका बाजूला आहे गव्हाची गरमागरम चपाती, तर दुसऱ्या बाजूला आहे मऊ-सुटसुटीत भात. दोन्ही कर्बोदकांनी (Carbohydrates) परिपूर्ण असले तरी त्यांचे गुणधर्म वेगवेगळे आहेत.
पोळी
गव्हाच्या किंवा मल्टीग्रेन पिठापासून बनलेली चपाती म्हणजे फायबरचा खजिना. ती सावकाश पचते, एखाद्या मॅरेथॉन धावपटूप्रमाणे शरीराला हळूहळू आणि दीर्घकाळ ऊर्जा पुरवते.
advertisement
- फायदे : फायबरमुळे पोट बराच काळ भरलेले राहते आणि रक्तातील साखर अचानक वाढत नाही. जे लोक रात्रीच्या वेळी शारीरिक काम करतात किंवा ज्यांना लवकर भूक लागते, त्यांच्यासाठी पोळी हा एक उत्तम पर्याय आहे.
- तोटे : ज्यांची पचनशक्ती संवेदनशील आहे, त्यांना रात्री जास्त पोळ्या खाल्ल्यास पोट फुगल्यासारखे किंवा जड वाटू शकते, ज्यामुळे झोपेत अस्वस्थता येऊ शकते.
advertisement
भात
दुसरीकडे, भातामध्ये फायबरचे प्रमाण कमी असल्याने तो पचायला अतिशय हलका असतो. तो पोटात लवकर मोडतो आणि पचनसंस्थेला आराम देतो, ज्यामुळे शांत झोप लागण्यास मदत होते.
- फायदे : भातामध्ये फायबर कमी असल्याने तो लवकर पचतो. यामुळे पोटाला आराम मिळतो आणि झोपेच्या प्रक्रियेत कोणताही अडथळा येत नाही. पोटाच्या समस्यांनी त्रस्त असलेल्यांसाठी भात एक चांगला पर्याय ठरू शकतो.
- तोटे : भात लवकर पचत असल्याने काही वेळा प्रमाणापेक्षा जास्त खाल्ला जातो. रात्रीच्या वेळी जास्त प्रमाणात भात खाल्ल्यास पचनक्रियेवर ताण येऊ शकतो आणि वजन वाढण्याचा धोकाही असतो.
advertisement
तर चांगलं काय, पोळी की भात?
तज्ज्ञांच्या मते, हा निर्णय तुमच्या शरीराच्या गरजेवर आणि तुमच्या पचनशक्तीवर अवलंबून आहे.
- पोळी कधी निवडावी? जर तुम्हाला रात्री जेवल्यानंतरही काम करायचे असेल किंवा तुम्हाला दीर्घकाळ पोट भरलेले राहण्याची गरज असेल, तर 1-2 पोळ्या खाणे फायदेशीर ठरेल.
- भात कधी निवडावा? जर तुमची पचनशक्ती कमकुवत असेल किंवा तुम्हाला रात्री हलके जेवण करून शांत झोप घ्यायची असेल, तर मर्यादित प्रमाणात (एक वाटी) भात खाणे उत्तम राहील.
advertisement
महत्त्वाचा सल्ला : पोळी खावी की भात, यापेक्षाही महत्त्वाचे आहे की तुम्ही किती प्रमाणात खाता. कोणतीही गोष्ट गरजेपेक्षा जास्त खाल्ल्यास ती हानिकारकच ठरते. आपल्या शरीराचे ऐका, आपली गरज ओळखा आणि त्यानुसार आपल्या रात्रीच्या जेवणाचे ताट तयार करा.
हे ही वाचा : डायटिंग सुरू केल्यावर सतत भूक लागतेय? वाचा वेट लॉस एक्सपर्टच्या 'या' 5 टिप्स, मिळवाल भूकेवर नियंत्रण
advertisement
हे ही वाचा : कुकरची शिट्टी वाजताना पाणी बाहेर येतं? वापरा या 5 सोप्या ट्रिक्स, कुकर आणि शेगडी दोन्हीही राहतील स्वच्छ!
Location :
Mumbai,Maharashtra
First Published :
September 29, 2025 6:03 PM IST
मराठी बातम्या/लाइफस्टाईल/
रात्रीच्या जेवणात चपाती खावी की भात? तज्ज्ञ सांगतात, शांत झोप आणि पचनासाठी दोन्हीपैकी 'हा' आहे उत्तम पर्याय