Alcohol Hangover : कोणत्या ड्रिंकचा होतो सर्वात जास्त हँगओव्हर? अनेक मद्यप्रेमींना हे माहितच नाही

Last Updated:

सर्व प्रकारच्या दारूमुळे सारखाच हँगओव्हर होत नाही. काही विशिष्ट ड्रिंक्समुळे हँगओव्हरचा त्रास जास्त होतो.

प्रतिकात्मक फोटो
प्रतिकात्मक फोटो
मुंबई : अनेकदा पार्टी किंवा आनंद साजरा करताना मद्यपान केले जाते, पण दुसऱ्या दिवशी सकाळी होणारी डोकेदुखी, मळमळ आणि थकवा ज्याला आपण 'हँगओव्हर' म्हणतो तो संपूर्ण दिवस खराब करू शकतो. मात्र, तुम्हाला माहित आहे का? सर्व प्रकारच्या दारूमुळे सारखाच हँगओव्हर होत नाही. काही विशिष्ट ड्रिंक्समुळे हँगओव्हरचा त्रास जास्त होतो.
यामागे नक्की काय विज्ञान आहे आणि कोणत्या ड्रिंक्सपासून सावध राहावे, हे खालीलप्रमाणे आहे.
हँगओव्हरचे मुख्य कारण: 'कॉन्जेनर्स' (Congeners)
हँगओव्हरची तीव्रता ठरवणारा मुख्य घटक म्हणजे कॉन्जेनर्स. अल्कोहोल तयार करण्याच्या प्रक्रियेत इथेनॉलसोबत काही इतर रसायनेही तयार होतात, ज्यांना कॉन्जेनर्स म्हणतात.
गडद रंगाच्या (Dark) ड्रिंक्समध्ये कॉन्जेनर्सचे प्रमाण जास्त असते.
पारदर्शक (Clear) ड्रिंक्समध्ये हे प्रमाण कमी असते.
advertisement
ज्या ड्रिंक्समध्ये कॉन्जेनर्स जास्त, त्याचा हँगओव्हर सर्वाधिक असतो.
सर्वाधिक हँगओव्हर देणारे ड्रिंक्स (High Risk)
हँगओव्हरच्या तीव्रतेनुसार ड्रिंक्सचा क्रम साधारणपणे असा लागतो:
1. ब्रँडी (Brandy): संशोधनानुसार, ब्रँडीमध्ये कॉन्जेनर्सचे प्रमाण सर्वाधिक असते. त्यामुळे ब्रँडी पिण्याने होणारा हँगओव्हर सर्वात वाईट आणि त्रासदायक असू शकतो.
2. रेड वाईन (Red Wine): अनेकांना रेड वाईन पिण्याने लगेच डोकेदुखी सुरू होते. यामध्ये 'टॅनिन' (Tannins) आणि कॉन्जेनर्स दोन्ही असतात, ज्यामुळे मायग्रेनसारखा त्रास होऊ शकतो.
advertisement
3. व्हिस्की आणि बर्बन (Whiskey/Bourbon): व्हिस्की, विशेषतः बर्बन व्हिस्कीमध्ये एसीटोन आणि टॅनिनसारखे घटक असतात. हे घटक शरीरात विषारी पदार्थ तयार करतात, ज्यामुळे दुसऱ्या दिवशी सकाळी जबरदस्त डोकेदुखी होते.
4. डार्क रम : साध्या किंवा व्हाईट रमच्या तुलनेत डार्क रममध्ये अशुद्धी जास्त असतात, ज्यामुळे शरीराला ती पचवायला जास्त मेहनत घ्यावी लागते.
advertisement
मध्यम ते कमी हँगओव्हर देणारे ड्रिंक्स
1. शॅम्पेन (Champagne): शॅम्पेनमध्ये कार्बन डायऑक्साइड (बुडबुडे) असतात. यामुळे अल्कोहोल रक्तात वेगाने मिसळते. यामुळे तुम्हाला नशा लवकर चढते आणि परिणामी हँगओव्हरही जाणवू शकतो, पण तो मुख्यत्वे डिहायड्रेशनमुळे असतो.
2. व्होडका (Vodka): व्होडका हे सर्वात 'स्वच्छ' (Cleanest) स्पिरिट मानले जाते. यामध्ये कॉन्जेनर्सचे प्रमाण नगण्य असते. त्यामुळे इतर ड्रिंक्सच्या तुलनेत व्होडकाचा हँगओव्हर कमी असतो (जर तो जास्त प्रमाणात किंवा साखरेच्या ड्रिंक्ससोबत प्यायला नाही तर).
advertisement
3. जिन (Gin): जिनमध्येही अशुद्धी कमी असतात, त्यामुळे याचा त्रास व्हिस्कीच्या तुलनेत कमी होतो.
एनर्जी ड्रिंक्स आणि अल्कोहोल: एक धोकादायक मिश्रण
जर अल्कोहोलसोबत एनर्जी ड्रिंक्स (उदा. रेड बुल इ.) मिक्स केले, तर हँगओव्हरचा धोका अनेक पटींनी वाढतो. कारण एनर्जी ड्रिंकमधील कॅफिन तुम्हाला जागे ठेवते, ज्यामुळे तुम्हाला नशा चढल्याचे समजत नाही आणि तुम्ही क्षमतेपेक्षा जास्त दारू पिता. दुसऱ्या दिवशी भयानक डिहायड्रेशन, हृदयाचे ठोके वाढणे आणि तीव्र डोकेदुखी.
advertisement
हँगओव्हर टाळण्यासाठी काय करावे?
दारू हे डिहायड्रेटिंग आहे (शरीरातील पाणी कमी करते). त्यामुळे प्रत्येक पेगनंतर एक ग्लास पाणी पिणे हा सर्वोत्तम उपाय आहे.
जेवणानंतर किंवा काहीतरी खात असताना मद्यपान केल्यास अल्कोहोल शोषणे (Absorption) मंदावते.
गोड कॉकटेल्स किंवा कोल्ड्रिंक्ससोबत दारू प्यायल्याने साखरेची पातळी वर-खाली होते, ज्यामुळे डोकेदुखी वाढते.
हँगओव्हरचा त्रास नको असेल तर गडद रंगाच्या दारूऐवजी व्होडका किंवा जिनसारखे पर्याय निवडणे थोडे सुरक्षित असते.
advertisement
हँगओव्हर कमी असला तरी, अल्कोहोलचे अतिसेवन हे यकृतासाठी आणि एकूणच आरोग्यासाठी हानिकारक आहे. त्यामुळे नेहमी जबाबदारीने आणि मर्यादित प्रमाणातच मद्यपान करावे.
(नोट : वरील माहिती सामान्य माहितीवर आधारीत आहे, न्यूज 18 मराठी मद्यपानासाठी प्रोत्साहन देत नाही, आमचा उद्देश तुमच्यापर्यंत माहिती पोहोचवण्याचा आहे.)
view comments
मराठी बातम्या/लाइफस्टाईल/
Alcohol Hangover : कोणत्या ड्रिंकचा होतो सर्वात जास्त हँगओव्हर? अनेक मद्यप्रेमींना हे माहितच नाही
Next Article
advertisement
Nagar Parishad Election : ह्याला म्हणतात कमबॅक! पराभवानंतर राजकारणातून संपला म्हणाले, पण पठ्ठ्याने ९ वर्षानं मैदान मारलं
ह्याला म्हणतात कमबॅक! पराभवानंतर राजकारणातून संपला म्हणाले, पण पठ्ठ्याने ९ वर्षा
  • ह्याला म्हणतात कमबॅक! पराभवानंतर राजकारणातून संपला म्हणाले, पण पठ्ठ्याने ९ वर्षा

  • ह्याला म्हणतात कमबॅक! पराभवानंतर राजकारणातून संपला म्हणाले, पण पठ्ठ्याने ९ वर्षा

  • ह्याला म्हणतात कमबॅक! पराभवानंतर राजकारणातून संपला म्हणाले, पण पठ्ठ्याने ९ वर्षा

View All
advertisement