मुस्लिम पुरूष अनेक बायका ठेवू शकत नाही, बहुपत्नी विवाहाला हायकोर्टाचा मोठा झटका; ज्याला पत्नी सांभाळता येत नाही, त्याने...

Published by:Jaykrishna Nair

Last Updated:September 20, 2025 6:47 PM IST

High Court: केरळ उच्च न्यायालयाने भिक मागणाऱ्या आंधळ्या पतीला पोटगी देण्यास नकार दिला आणि बहुपत्नी विवाहासाठी त्याची क्षमता नसेल तर दुसरा विवाह करू नये, असा ठोस निर्णय दिला. न्यायालयाने राज्याला पीडित पत्नींचे संरक्षण करण्याचे आदेश दिले.

कोच्ची: जर मुस्लिम पुरुष आपल्या पत्नींचा योग्य प्रकारे सांभाळ करू शकत नसेल, तर त्याला अनेक विवाह करण्याची परवानगी देता येणार नाही; जरी मुस्लिम कायद्यानुसार त्याला तसा अधिकार असला तरी, असे निरीक्षण केरळ उच्च न्यायालयाने एका महत्त्वपूर्ण प्रकरणात नोंदवले आहे. ही टिपणी न्यायमूर्ती पी.व्ही. कुन्हीकृष्णन यांनी एका 39 वर्षीय महिलेच्या याचिकेवर सुनावणी करताना केली. या महिलेने तिच्या भिकारी पतीकडून दरमहा 10,000 रुपये पोटगीची मागणी केली होती.

काय आहे प्रकरण?

याचिकाकर्ता महिलेने यापूर्वी कौटुंबिक न्यायालयात (Family Court) पोटगीसाठी अर्ज केला होता. परंतु तो फेटाळण्यात आला. पतीने भिक मागून उदरनिर्वाह चालवत असल्याने त्याला पोटगी देण्याचे आदेश देता येणार नाहीत, असे कारण कौटुंबिक न्यायालयाने दिले होते. उच्च न्यायालयाने या निर्णयावर उपरोधिक भाष्य करताना "भिकाऱ्याच्या भांड्यात हात घालू नका" अशी मल्याळम भाषेतील एक म्हण वापरली.

तिसऱ्या लग्नाची धमकी

याचिकाकर्ता महिलेने न्यायालयाला सांगितले की तिचा 46 वर्षांचा पती अंध आणि भिकारी असूनही तो तिला धमकावत आहे की तो लवकरच तिसरे लग्न करेल. पती सध्या त्याच्या पहिल्या पत्नीसोबत राहत आहे. न्यायालयाने पतीला "संत" म्हणता येणार नाही, असेही नमूद केले.

न्यायालयाची निरीक्षणे

न्यायालयाने याचिकेची तपासणी केली असता, असे आढळले की पती भीक मागण्यासह विविध स्रोतांतून सुमारे 25,000 रुपये मासिक उत्पन्न मिळवतो. आणि याचिकाकर्त्याने त्यातूनच 10,000 रुपये पोटगीची मागणी केली आहे. न्यायालयाने पत्नीचा हा दावा पचनी पडत नसल्याचेही म्हटले की तिचा अंध पती तिला नियमितपणे मारहाण करतो.

या प्रकरणाच्या विशेष परिस्थितीवर प्रकाश टाकत न्यायालयाने म्हटले की- न्यायाधीश रोबोट नाहीत. जरी पती मुस्लिम समुदायाचा असून त्याला वैयक्तिक कायद्यानुसार अनेक विवाह करण्याचा अधिकार असला, तरी जो माणूस दुसऱ्या किंवा तिसऱ्या पत्नीचा सांभाळ करू शकत नाही, त्याला पुन्हा लग्न करण्याची परवानगी नाही.

न्यायालयाने कुराणाचा संदर्भ देत सांगितले की- कुराण एकपत्नीत्वाला प्रोत्साहन देते आणि बहुपत्नीत्वाला केवळ अपवाद मानते. जर एखादा मुस्लिम पुरुष आपल्या पहिल्या, दुसऱ्या, तिसऱ्या आणि चौथ्या पत्नीला योग्य न्याय देऊ शकत असेल तरच एकापेक्षा जास्त विवाह करण्याची परवानगी आहे.

सरकारला निर्देश

याचिकाकर्त्या पतीची परिस्थिती लक्षात घेऊन न्यायालयाने भीक मागणे हे उदरनिर्वाहाचे साधन म्हणून स्वीकारार्ह नाही असे म्हटले. तसेच अशा व्यक्तींना अन्न आणि वस्त्र पुरवणे ही राज्याची, समाजाची आणि न्यायपालिकेची जबाबदारी आहे. न्यायालयाने सामाजिक कल्याण विभागाला त्या व्यक्तीचे समुपदेशन करण्याचे आणि धार्मिक नेत्यांच्या मदतीने त्याला तिसरे लग्न करण्यापासून परावृत्त करण्याचे निर्देश दिले.

अंतिम निर्णय

याचिकाकर्ता महिलेच्या पोटगीच्या मागणीवर न्यायालयाने कौटुंबिक न्यायालयाचा पूर्वीचाच निर्णय कायम ठेवला. न्यायालयाने म्हटले की, एका भिकाऱ्याला त्याच्या पत्नीला पोटगी देण्याचे आदेश देणे योग्य नाही. मात्र न्यायालयाने सरकारला निर्देश दिले की याचिकाकर्त्या पत्नींना अन्न आणि वस्त्र पुरवले जावे, जेणेकरून त्यांचे जीवनमान सुरक्षित राहील.

view comments

Location :

Mumbai,Maharashtra

First Published :

September 20, 2025 6:47 PM IST

मुस्लिम पुरूष अनेक बायका ठेवू शकत नाही, बहुपत्नी विवाहाला हायकोर्टाचा मोठा झटका; ज्याला पत्नी सांभाळता येत नाही, त्याने...

फोटो

ताज्या बातम्या