Expensive vs Cheap Alcohol : खरंच महागडी दारू 'कमी' चढते? किंमत आणि नशा यामागे काय आहे कनेक्शन?

हल्ली दारु पिणं हा जणू एक ट्रेंडच झाला आहे. कोणतीही गोष्ट सेलिब्रेट करायची असली की लोक दारु पितात. काही लोक दुखात दारु पितात, तर काही लोक आनंदात, तर काही लोक टेन्शनमध्ये पण प्रत्येकासाठी दारु हे लोकांसाठी आता समीकरणच झालं आहे. दारु शरीरासाठी हानिकारक आहे आणि ते न पिण्याचा सल्ला डॉक्टर देतात. पण असं असलं तरी देखील अनेक लोक ती पितातच.

बाजारात वेगवेगळ्या प्रकारची, तसेच किंमतीची दारु उपलब्ध आहे. लोक आपली आवड आणि चवीप्रमाणी दारु निवडतात आणि पितात. पण दारुबद्दल अनेक समज गैरसमज देखील लोकांच्या मनात आहेत. त्यांपैकीच एकाबद्दल आज सविस्तर जाणून घेऊ.

अनेकदा लोकांमध्ये अशी समजूत असते की, स्वस्त दारूपेक्षा महागडी दारू अधिक 'स्मूथ' (Smooth) असते आणि ती कमी चढते. तसेच, महागड्या वाईन (Wine) किंवा व्होडकामध्ये (Vodka) अल्कोहोलचे प्रमाण कमी असते, ज्यामुळे ती पिणाऱ्याला लवकर नशा येत नाही, असेही लोकांना वाटते. पण समजुतीमध्ये नेमके किती तथ्य आहे?

दारूच्या नशा चढण्यामागे तिची किंमत नसते, तर दुसरे काही घटक काम करत असतात. आज आपण याच लोकप्रिय गैरसमजुतीमागील संपूर्ण सत्य जाणून घेणार आहोत.

दारूच्या बाटलीची नशा ही तिच्या किमतीवरून नाही, तर एबीव्ही (ABV - Alcohol By Volume) वरून ठरते. ABV म्हणजे दारूच्या एकूण प्रमाणात अल्कोहोलचे प्रमाण किती टक्के आहे. बाजारात उपलब्ध असलेल्या बहुतांश दारूमध्ये, ती स्वस्त असो वा महाग, ABV चे प्रमाण सुमारे 40 टक्के असते. याचा अर्थ असा की, नशा चढण्याचा आधार किंमत नसून दारूमधील अल्कोहोलचे प्रमाण (Percentage of Alcohol) आहे. त्यामुळे, महागड्या दारूने होणारी नशा देखील त्यात असलेल्या अल्कोहोलच्या प्रमाणावरच अवलंबून असते.

महागड्या दारूत अल्कोहोल किती असते?दारूतील अल्कोहोलचे प्रमाण तिच्या किमतीवर नव्हे, तर ती बनवण्याच्या प्रक्रियेवर आणि वापरलेल्या कच्च्या मालावर अवलंबून असते. उदाहरणार्थ, वाईनमध्ये सहसा 11 ते 15 टक्क्यांपर्यंत अल्कोहोल असते. मग ती वाईन स्वस्त असो वा महाग, अल्कोहोलचे प्रमाण याच मर्यादेत राहते.

महागडी वाईन किंवा स्पिरिट्स (Spirits) चा फायदा हा त्यांच्या फ्लेवर (Flavor), गुणवत्ता नियंत्रण (Quality Control) आणि पॅकेजिंगमध्ये दिसतो, अल्कोहोलच्या स्ट्रेंथमध्ये नाही. महत्त्वाची गोष्ट म्हणजे, महागडी आणि स्वस्त दारूमध्ये एक मोठा फरक असतो, तो म्हणजे हँगओव्हरचा (Hangover).

महागड्या दारूमध्ये कॉन्जेनर (Congener) म्हणजेच अशुद्धी (Impurities) कमी असतात. त्यामुळे दुसऱ्या दिवशी डोकेदुखी, थकवा किंवा कमजोरीचा परिणाम स्वस्त दारूपेक्षा खूपच कमी जाणवतो. स्वस्त दारूमध्ये कॉन्जेनरचे प्रमाण जास्त असल्यामुळे ती प्यायल्यावर डोकेदुखी किंवा जडपणा (Heaviness) जाणवतो.

नशा चढण्यावर खरा परिणाम कशाने होतो?दारूची नशा किंमत पाहून चढत नाही, तर ती खालील घटकांवर अवलंबून असते:प्रमाण (Quantity): तुम्ही किती दारू प्यायली आहे.वेग (Speed): तुम्ही किती वेगाने दारू प्यायली आहे.पोट: तुमचे पोट भरलेले आहे की रिकामे आहे.वजन: तुमच्या शरीराचे वजन किती आहे.ABV: दारूमधील अल्कोहोलचे प्रमाण किती आहे.

महत्त्वाची गोष्ट म्हणजे, महागडी दारू लोक सहसा हळूहळू आणि स्नॅक्स (Snacks) किंवा जेवण घेऊन पितात, ज्यामुळे तिचा नशा अचानक चढत नाही. त्यामुळे, 'कमी चढते' हा गैरसमज तयार होतो.

(नोट : वरील माहिती सामान्य माहितीवर आधारीत आहे. न्यूज 18 मराठी मद्यपानासाठी प्रोत्साहन करत नाही. आमचा उद्देश तुमच्यापर्यंत माहिती पोहोचवण्याचा आहे.)