9 दिवस दर 90 सेकंदाला थरथर कापत होती पृथ्वी, भूकंप नाही मग काय? अखेर 2 वर्षांनी उलगडलं रहस्य

2023 मध्ये शास्त्रज्ञांनी जागतिक स्तरावर एक विचित्र भूकंपाचे सिग्नल ट्रॅक केले, जे दर 90 सेकंदांनी येत होते. हे कंपन सलग नऊ दिवस चालले. परंतु भूकंप झाला नाही, ज्वालामुखीचा उद्रेक झाला नाही आणि कोणत्याही उपग्रहाला कोणतीही महत्त्वपूर्ण हालचाल नोंदवता आली नाही. हे कंपन काही अदृश्य शक्ती दर्शवत होते.

2 वर्षांनंतर आता ऑक्सफर्ड युनिव्हर्सिटीच्या एका अभ्यासाने हे रहस्य उलगडलं आहे. 'नेचर कम्युनिकेशन्स' मध्ये प्रकाशित झालेल्या या संशोधनानुसार ते ग्रीनलँडमधील एका प्रचंड मेगा-त्सुनामीशी संबंधित होतं. ज्याच्या लाटा 650 फूट उंच होत्या. ग्रीनलँडच्या पूर्वेकडील भागात असलेल्या डिक्सन फजोर्ड येथील एका विशाल पर्वताचा एक भाग तुटून समुद्रात पडला. या भूस्खलनामागील कारण म्हणजे बर्फाळ हिमनदी वितळणं, जे जागतिक तापमानात वाढ झाल्यामुळे आहे.

सुमारे 2.5 कोटी घनमीटर खडक आणि बर्फ एकाच वेळी समुद्रात पडला, ज्यामुळे एक प्रचंड मेगा-त्सुनामी निर्माण झाली ज्याला शास्त्रज्ञ सेचे म्हणतात, एक प्रकारची स्थिर लाट जी पाण्याच्या अरुंद भागात वारंवार पुढे-मागे हलते. संशोधनानुसार, या लाटांची शक्ती 500 गिगा न्यूटन इतकी होती, जी एकाच वेळी 14 सॅटर्न व्ही रॉकेट लाँच करण्याइतकी ऊर्जा निर्माण करू शकते.

जेव्हा हा भूस्खलन झाला तेव्हा समुद्रात इतकी ऊर्जा निर्माण झाली की लाटा फ्योर्डच्या एका बाजूने दुसऱ्या बाजूला वारंवार आदळत राहिल्या, जणू एखाद्या महाकाय बाथटबप्रमाणे. लाटांच्या या सततच्या आदळण्याने दर 90 सेकंदांनी पृथ्वी हादरली.